Vén mây giữa trời
Thầy Chân Trời Văn Lang
Thầy kính thương,
Khi con viết những dòng này thì tháng ngày cũ trở về chiếm lấy tâm con. Ngày ấy, mẹ con mất sớm, con tìm mẹ qua những bài thơ, bài nhạc bên ngoài để “sống nhờ” và vẽ lại chân dung của mẹ. Nhưng đa số tác phẩm con tiếp nhận được thường buồn, con bị xông ướp trong âm hưởng đó, dù con có ý hướng đến một cái gì trong sáng, nhẹ nhàng, sâu thẳm và có lối đi. Rồi một buổi chiều nơi nhà người quen, con tình cờ đọc được đoản văn Bông hồng cài áo của Thầy do ai đó chép tay trong một cuốn sổ đã cũ màu, để những mong ước kia cựa mình lớn dậy.
Khi đọc, con có cảm tưởng như Thầy đặt tay trên trái tim con mà viết, dù lúc đó con chưa biết Thầy là ai, đoản văn được chép tay ấy đã không đề tên tác giả. Sau này, con mới biết sách Thầy ít được xuất bản ở Việt Nam sau những năm Thầy ra nước ngoài kêu gọi hòa bình. Con tự hỏi làm thế nào Thầy diễn bày và đưa mẹ về trong con bằng tình thương với tuệ giác chân thường đến vậy? Chính sức mạnh của thương yêu, lòng biết ơn và tuệ giác nơi Thầy, một cách tự nhiên, đã làm nên mối túc duyên cho con được gặp Thầy, về lại suối nguồn thiêng liêng bởi ai cũng là con của Mẹ. Từ đó, con có cơ hội trở về để tự cài lại đóa hoa trong con thật trang nghiêm, đúng nghĩa của một người con thương mẹ. Lòng biết ơn và tình thương đã trồng một căn lành dẫn con về bên Thầy, về với những sâu lắng, nhẹ nhàng, thảnh thơi.
Con được gặp Thầy và tăng thân qua những trang sách hay pháp thoại của Thầy, qua thư gửi Thầy của những người con áo nâu… Những cái đẹp, thật và lành ấy đã nuôi dưỡng con. Con đã có đường đi giữa bao chùng chình, do dự. Con đi theo Bụt, theo bước chân Thầy, đi theo tiếng gọi âm thầm nơi trái tim khi thấy con cần phải làm gì đó cho cuộc đời này đẹp ra, để không phí hoài một kiếp người. Hơi ấm tình thương, tuệ giác và con đường mở rộng của Thầy là bàn tay đưa con ra khỏi cô đơn, buồn khổ và lay dậy những ước vọng trong con.
Trước khi gặp Thầy, con từng chạy theo sự thần hóa để tìm mẹ hay đi tìm trong tự ngã một linh hồn bất diệt. Điều ấy làm con chao đảo. Thầy đã nghiêng ngọn đuốc và đôi mắt hiền cúi xuống để khơi lại ngọn lửa ấm cho con, ngọn lửa vốn sẵn trong con mà con không biết. Sau này con mới rõ đó chính là tâm bồ đề, tâm hiểu biết và thương yêu. Mẹ về sống trọn trong con từ nguồn tâm ấy, con dừng được trò chơi cút bắt với chính mình. Mỗi sáng trước khi đi dạy học, con đều ngồi yên để nghe tiếng thơ của Thầy:
Mười năm vườn xưa xanh tốt,
hai mươi năm nắng dọi lều tranh.
… Em về, đưa mẹ về cho tôi thăm.
Cho tôi hát em nghe, để tóc em sẽ dài xanh như tóc mẹ.
(Bướm bay vườn cải hoa vàng- Sư Ông Làng Mai)
Giọt nắng ấy rơi vào tâm con, con hồi sinh từng ngày. Khi ấy, con chưa từng được gặp Thầy, nhưng con gặp con người trọn vẹn của Thầy qua những con chữ giản dị mà thẳm sâu tựa hồ như chuyên chở cả ánh mắt, bàn tay để vỗ về khi tuyệt vọng, an ủi khi khổ đau, chỉ đường khi bế tắc và khích lệ con tìm lại chính mình. Sự sống tuôn dậy nơi mỗi con chữ của Thầy, êm
dịu và chữa lành nhờ chất liệu từ bi và trí tuệ. Đôi khi con tự hỏi: “Thầy làm thơ hay chính cuộc đời Thầy là thơ?”. Nếu chỉ đón nhận lời Thầy trên phương diện chữ nghĩa thì thật uổng cho con bởi điều Thầy nhắn gửi tràn ra ngoài con chữ. Vì tuệ giác chẳng thể nào nắm bắt mà chỉ có thể trải nghiệm. Con đã lắng nghe rất nhiều lần lời dạy mới mẻ, thâm sâu như lời kinh từ Thầy:
Anh nuôi dưỡng đóa hoa trong tim anh Để cho tôi xinh đẹp
Tôi chuyển hóa rác phiền não trong tôi Để cho anh không phải nhọc nhằn…
(Tương tức- Sư Ông Làng Mai)
Con bắt đầu làm những việc thiện nhỏ mà con có thể, biết gieo trồng những niềm vui cho mình và cho người. Kỷ niệm khi về dự lễ hiệp kỵ nơi chùa lá Pháp Vân khiến con nhớ mãi. Có những cô chú may mắn được gặp và nhận được sự chỉ dạy của Thầy đã khóc rưng rức khi ngồi kể lại những câu chuyện về Thầy. Tấm lòng hiến tặng niềm vui, làm vơi nỗi khổ của các cô, các chú làm cho ngọn lửa bồ đề tâm trong con được dưỡng nuôi. Trong đêm hoa đăng linh thiêng ấy, con phát nguyện xin về làm con của Bụt, của Thầy! Chùa Tổ Từ Hiếu, chùa Từ Đức, những khóa tu ở Long Thành, Thái Lan,… đã dẫn con về với gia đình áo nâu. Con về như hạnh ngộ nguyện xưa, con cúi đầu viết xuống:
Về thôi! Ngồi yên lại
Nghe sóng vỗ từ tâm
Đầu gối trên kinh sáng
Nuôi lớn những nguyện thầm.
Gia đình Cây Sồi Đỏ chúng con ra đời khi Thầy đang thị hiện bệnh. Đại chúng ôm ấp, thương yêu, dưỡng nuôi chúng con hết lòng. Thầy đã có mặt thật đầy nơi đại chúng và trong công trình chuyển hóa của chúng con. Con vui với những điều thiện nhỏ đang lớn dần trong tâm, biết chắp tay và cúi đầu khi thực tập tuệ giác vô ngã mà Bụt và Thầy trao. Thầy giúp con bào mòn được bản ngã, cởi bỏ tập khí sâu dày để về với giây phút hiện tại qua những pháp môn
tu học và môi trường đầy ắp tình người. Con càng thấm thía ơn sâu của Bụt, của Thầy trong mỗi bát cơm, mỗi bước chân, hơi thở, nụ cười… Mỗi khi trở về được với tự thân, con thấy lòng tin cắm rễ sâu hơn vì giáo pháp Thầy trao giúp con chuyển hóa những tập khí sâu dày, bồi đắp thêm niềm tin, làm lớn lên hạnh phúc. Trong đoản văn Bông hồng cài áo, Thầy đã viết: “Con thương mẹ thì không phải ‘làm thế nào’ gì hết. Cứ thương mẹ, thế là đủ lắm rồi, đủ hết rồi, cần chi phải hỏi ‘làm thế nào’ nữa!”. Con gói hết tâm tư dành cho Thầy vào trong sự tu tập hằng ngày của con, và con dần tiếp xúc được với Thầy. Đã đôi lần trong lúc thực tập thiền lạy, khi không còn một niệm lao xao, Thầy đã hiện hữu trong con thực sự. Con gọi thầm: “Thầy là sự bình an của con”. Con biết, nếu con có niệm, định, tuệ vững vàng thì con gặp được Thầy và dâng tặng niềm vui đến Thầy. Thật là cơ hội lớn, phước đức lớn khi được làm một người tu, nhất là một người tu có hạnh phúc. Món quà của hạnh phúc và bình an là món quà quý giá. Bởi nó được gói ghém từ nội lực công phu, là vật trao tặng không thể tìm thấy ở bất cứ nơi nào. Nơi Vườn Ươm (Làng Mai Thái), những vết thương của con dần được chữa lành, những chồi non biểu hiện cho sự hồi sinh. Cuộc đời có những vết thương nhưng nếu nhìn đúng, khéo tu, tất cả đều trở nên cần thiết. Rác và hoa không nằm bên ngoài mà ở ngay nơi thân tâm con. Viết những dòng nhỏ này gửi đến Thầy, con hiểu rằng có những đóa hoa được người khác cài cho con, nhưng đóa hoa của chân hạnh phúc chỉ có thể được cài lên bằng chính sự tu tập của mình. Ngày xưa, Thầy đã trang nghiêm lại đóa hoa nơi tâm con. Hôm nay, con có thể tự cài cho con bông hoa hạnh phúc.
Lau lách mở lời
Thời ấu thơ của đời sống tâm linh con gắn liền với cuốn sách Tình người của Thầy. Con thấy chú điệu ngày ấy gần con trong mỗi mỗi công phu, chỉ khác là bây giờ con may mắn có điều kiện hơn. Tình người cho con thấy sẽ thiệt thòi biết bao nếu thiếu những người bạn tu với tâm ban đầu đẹp lành để nuôi dưỡng và nâng đỡ nhau. Cảm ơn Thầy đã dựng xây môi trường này để huynh đệ chúng con có con đường sáng, có tương lai, biết nghe đại ngàn hát ca và lau lách mở lời. Nếu viết tiếp Tình người, con sẽ viết thêm chương Đại lão Hòa thượng hồi hương. Truyện kể về sư chú ngày xưa nay đã là Hòa thượng nhưng chí nguyện không đổi dời, tâm ban sơ là tâm vĩnh cửu. Chương đó sẽ có bao nhiêu câu chuyện từ trái tim của đệ tử Thầy. Thầy về lại Tổ đình Từ Hiếu, chúng con tiếp tục những bước chân và chí nguyện của Thầy. Viết đến đây, con thấy ánh mắt Thầy trìu mến, nâng ly trà lên, hiền từ bảo: “Uống trà đi!”, và hiển nhiên, Thầy không quên trồng nơi con một nụ cười!
Trong khi Thầy cười, con xin kể Thầy nghe những buổi trưa ở nơi đây. Thời điểm đó thật đặc biệt, tất cả đều im vắng, trời xanh bình lặng, nắng vàng tươi, chỉ có bước chân và tiếng lá là xao động. Sau giờ cơm trưa, chúng con đi thiền hành theo đường sỏi nhỏ từ phòng học Lá Bối. Từ tượng Bụt trắng, đi thẳng rồi rẽ phải là đã đặt chân đến đường vòng cung ôm lấy đồi An Ban, thong thả xuống dốc với hoa chuông vàng bên hai cây đề là lối đưa lên thất Thầy. Chúng con ngồi trên xích đu, nghe gió núi, ngắm hồ sen và núi Khao Yai hùng vĩ với muôn ngàn mây trắng bay. Rồi chúng con thay nhau chia sẻ sự thực tập, đặt câu hỏi từ đời sống tu học để các huynh đệ trả lời, lúc nào cũng mới và nhiều đạo vị. Giáo pháp của Bụt nhiệm mầu, các con may mắn được Thầy trao lại. Chúng con biết cách về với tự tâm, hiểu mình và thương được người. Đôi khi, tiếng cười hòa theo gió núi vì những tương cảm được tìm thấy trong thực tập hay từ những niềm vui bình dị. Bụt, Tổ và Thầy đã trao gia tài để chúng con thực sự có cơ hội tìm lại mình. Niềm vui của người tu đơn giản mà sâu sắc. Có cơ hội tu học, con thấy tất cả sự sống xuyên thấm vào trong con. Niềm vui âm thầm đó dạy chúng con biết thương nếp sống này một cách tự nguyện, chân thành.
Đường trúc cạnh các bậc đá đưa chúng con đến vườn Bụt. Một khi trong tâm có Bụt thì muôn vị Bụt cùng về họp mặt. Chúng con vỡ ra nhiều điều kì diệu khi cùng đi như một dòng sông. Đôi khi ngôn ngữ không thể diễn bày, cũng như người chưa có cơ hội trải nghiệm sẽ chẳng thể đo được niềm vui ấy. Các vị Bụt ẩn sâu trong rừng núi nơi đây, phải dụng công tìm mới thấy, cũng như chúng con dụng tâm để thấy Bụt trong mình. Chỉ có công trình tu học, chuyển hóa khỏi lầm mê mới đưa chúng con đến chỗ hiểu thương, cảm thông, trân trọng thực sự. Bên cạnh các sư anh, sư chị lớn, con còn may mắn được học từ những sư em nhiều phẩm chất đẹp. Con thích cách gọi đó vì thấy họ vừa là anh chị em của con, cũng vừa là thầy con ngay trong đại gia đình. Dòng sông tăng thân hòa điệu chảy khi chúng con biết thương kính, lắng nghe nhau để cùng xuôi về biển lớn.
Giờ đây, chúng con mời Thầy đi qua cốc của Hòa thượng Thủ tọa và men theo vườn xoài về xóm quý thầy. Con đường thơm hoa nguyệt quế sẽ đưa Thầy vào cổng xóm Trời Quang. Xóm bây giờ rất đẹp, gọn gàng, thiền vị với hoa lá xanh tươi, sen hồng sen trắng, bầu bí và cả những đọt chuối đang lên. Mỗi đêm, ánh đèn vàng tỏa chiếu ấm một vùng nơi tôn tượng Thế Tôn, lẫn trong lời kinh sám pháp có mái đầu tín thành cúi lạy. Mỗi bước chân vì thế được nâng đỡ bởi năng lượng từ bi, thanh thản, tròn đầy ý thức. Khi tâm bồ đề được dưỡng nuôi, nơi nào cũng trở nên thánh địa. Nhớ về Thầy, chúng con hướng tâm về sự phụng trì, học hỏi và thực tập hết lòng trên con đường này.
Ở chùa Tổ hẳn là Thầy nhớ về cội cây Anh Cả trên mảnh đất này – nơi Thầy ban pháp gieo duyên trong ngày lập Làng trên đất Thái. Bóng cây ấy đã che mát cho Thầy và chúng con. Dưới bóng cây này gia đình cây Hoa Gạo đã ra đời, khuôn mặt ai cũng rạng ngời. Những kỉ niệm được gặp Thầy như mới hôm qua. Cây Anh Cả đã gãy đổ trong một cơn giông lớn, nhưng những gì mát lành Thầy gửi gắm cho chúng con đã thành lẽ sống. Quang cảnh Làng sau cơn giông ngày hôm đó có chút đổi thay: Bụt đã về an tọa dưới cội bồ đề cách cây Anh Cả không xa, mắt Ngài hướng về phía mặt trời rạng rỡ. Điểm kết thúc giờ thiền hành sáng của chúng con thường là ở đó. Sau khi xá chào nhau, có những người anh em vòng lại thăm vườn rau sau đêm sương, có người tập thể dục, có người dừng lại trước con đường thơm hoa nguyệt quế như để nhìn thấy trăng và mưa còn in dấu nơi xác hoa vừa rơi xuống. Không gian bình an, thênh thang, len lỏi những niềm vui đầu ngày sâu trong mỗi hơi thở, bước chân. Trong ngôi nhà chung này, mỗi đứa con của Thầy là cái kèo, cái cột, phiến ngói… Ngày nào còn đi bên nhau là chúng con đã được về nhà, về đến nơi trái tim Thầy mong ước.
Mỗi ngày nơi đây con đều bắt gặp những ảnh hình thân thương của Thầy, và con nhẩm lời Thầy: Con trân quý những tháng ngày còn lại, hạnh phúc cười trên nẻo đường con đi… Con sẽ tiếp tục đi, không phải để đến, mà để thảnh thơi, biết là tay con đang được trong tay Thầy!
Thầy về lại chốn Tổ, chúng con tiếp tục theo dấu chân Thầy để thấy dấu chân con. Con gặp Thầy khi ánh sáng chánh niệm đong đầy nơi thân tâm con. Con thấy pháp thân Thầy tỏa sáng trong từng cử chỉ, từng ánh nhìn, từng chén trà… dù sắc thân Thầy đang dần theo gió vô thường trả về vô tận. Niềm tin cho sự thực tập bền chắc thêm khi con thấy Thầy dù thân bệnh nhưng tâm không bệnh. Nhìn lại mình, con thấy đã đôi lần con mệt mỏi trước bệnh tật, nhưng bàn tay và ánh mắt Thầy vẫn có đó cho con một cách sống động và bình an. Thầy đã cho con đứng dậy, nhắn nhủ rằng con có nhiều điều kiện để hạnh phúc hơn con nghĩ.
Cũng vừa sáng nay, con thấy mưa về giăng khắp núi đồi Pak Chong. Bất chợt con nghĩ người tu phải biết vén mây mù để luôn được quang minh dù ngoài trời xám xịt. Nghĩ đến đây, con thấy Thầy mỉm cười, xoa đầu con. Tất cả đều tự nhiên, ấm áp như mối duyên đầu con gặp. Và Thầy mãi là bàn tay vén mây kỳ diệu, dẫn lối cho con trong cuộc đời.
Con của Thầy