Đọt lá mới

Sự ra đời của gia đình cây Hạt dẻ gồm 9 thành viên đến từ nhiều quốc gia khác nhau (Tây Ban Nha, Ý, Ireland, Bỉ, Pháp, Guatemala, Mỹ, Hồng Kông) tại Làng Mai-Pháp, đúng một tuần trước ngày tiếp nối của Thầy, là món quà đẹp dâng lên Thầy. Thật xúc động khi được chứng kiến quý sư cha, sư mẹ đang tiếp tục làm những gì Thầy đã làm. Ngay sau buổi lễ xuất gia, các sư chú, sư cô đã được BBT Trang nhà Làng Mai tiếng Anh (plumvillage.org) phỏng vấn. Bài chia sẻ được BBT Lá thư Làng Mai chuyển ngữ từ tiếng Anh.

 

 

Tại sao sư em chọn Làng Mai để xin xuất gia? Điều gì từ tăng thân đã khiến sư em quyết định dành trọn cuộc sống, thời gian, năng lượng và tài năng của mình cho tăng thân?

Sư chú Trời Niệm Lưu: Thực ra, trước khi tới Làng Mai, con đã muốn trở thành thầy tu rồi. Con nhận ra những giá trị của Phật và Pháp, nhưng đối với Tăng, cái nhìn của con còn chưa tỏ tường. Con không thấy được ích lợi của tăng thân. Trước khi đến với Làng Mai, con đã từng thực tập với một tăng thân của một truyền thống khác nhưng con chưa bao giờ tham dự khóa tu vì, thực sự, con không cảm thấy có nhu yếu đó. Thế nhưng chỉ sau một tuần ở Làng Mai, con đã bắt đầu tiếp xúc được với tăng thân. Với con, thật không dễ dàng để bày tỏ những cảm nghĩ trong lòng và nói chúng thành lời. Con còn nhớ rõ cảm giác của mình ra sao khi nhìn thấy quý thầy, quý sư cô làm việc cùng nhau và truyền thông với nhau mà không cần bằng lời nói. Trong một vài gia đình mình có thể bắt gặp điều này. Nhưng đây là giữa những người không cùng một gia đình huyết thống. Khi con thấy mình có thể ngồi được với những người đến từ các quốc gia hoàn toàn khác nhau, từ các gia đình huyết thống hoàn toàn khác nhau, con nhận ra trọn vẹn giá trị của điều này.

Có một điều gì đó từ tăng thân mà con có thể cảm nhận được. Con thấy rõ mình muốn đóng góp thêm, bằng cách nào đó, vào việc nuôi dưỡng cảm giác này – cảm giác về sự kết nối, đôi khi không cần lời. Con cũng bắt đầu cảm được những nỗi đau trong mình và nhận ra là con có thể chuyển hóa chúng. Nơi đây thật tuyệt vời. Điều này quá hiển nhiên rồi. Tại sao con cần phải đi đâu khác? Con chỉ cần tận hưởng nơi này, tận hưởng quý thầy, quý sư cô ở đây thôi. Nghĩ rằng có một nơi nào đó tốt hơn nơi đây chỉ là một ảo tưởng. Nếu con đã cảm thấy ổn, thậm chí là rất ổn, và nếu như con đã có thể chạm tới điều gì đó thì như vậy đã là đủ cho con yên tâm ở lại đây với tăng thân rồi.

Sư cô Trăng Hiếu Thuận: Khi sống gần Melbourne ở Australia, con đã quyết định lấy sự thực tập tâm linh làm trọng tâm đời sống của mình. Con biết tới chánh niệm qua một khóa sinh hoạt dành cho các doanh nhân. Họ đã nói tới chánh niệm như một công cụ để đối trị chứng căng thẳng. Con cũng được giới thiệu một danh sách những cuốn sách nên đọc của nhiều tác giả trong đó có Jon Kabat-Zinn và Thầy. Con hoàn toàn bị đánh động bởi những thông điệp của Thầy, từ lúc đó con ước ao được tới Làng Mai.

Tuy nhiên, trước khi tới Làng, con cũng đến thăm nhiều tu viện và một vài tăng thân cư sĩ có hoạt động khá mạnh. Điều con cảm nhận được là dường như trong các tu viện có nhiều tôn tượng và nhiều nghi lễ này, tinh thần tín mộ rất rõ. Qua sách vở con cũng đã ít nhiều biết tới đạo Bụt và có nhiều điều thực sự đánh động con nhưng, lạ thay, khi tới những tu viện này con không hề cảm thấy có sự liên hệ nào hết. Con nhận ra Thầy đã khéo léo như thế nào trong cách kết nối đạo Bụt với văn hóa Tây phương.

Con thấy mình đã bắt đầu “phải  lòng” với truyền thống thực tập Làng Mai. Con quyết định rời khỏi Úc, thực hiện một chuyến đi tới Ấn Độ và Thái Lan để tiếp tục khám phá những truyền thống khác, đồng thời tham dự một khóa tu thiền Minh sát (Vipassana). Nhưng con cảm thấy một phần nào đó trong con không muốn ở lại. Thế rồi, một hôm khi đọc cuốn Bước tới thảnh thơi của Thầy, con bắt gặp câu: Đừng đứng núi này trông núi nọ. Và thế là con mua vé tới Làng Mai! Tới Làng, con thực sự rất bất ngờ khi cảm thấy mình đã kết nối hoàn toàn với gốc rễ Thiên chúa giáo trong mình theo cách mà con không hề cảm nhận được trong 30 năm qua. Mà điều này xảy ra chỉ sau có một tuần ở Làng. Chẳng có một mâu thuẫn nào ở đây hết! Chỉ đơn giản là con đã về lại được với niềm tin, với những giá trị và con đường vẫn luôn có mặt đó trong con.

Sau khi đọc cuốn Bụt ngàn đời, Chúa ngàn đời của Thầy, con thấy mình tỉnh ngộ ra nhiều điều. Con quyết định ở lại tham dự khóa an cư ba tháng. Tăng thân thật đẹp! Cái thấy này rất sáng tỏ trong con. Con đã nghĩ rằng mình sẽ phải học rất nhiều kinh kệ, học tiếng Phạn, tiếng Pali để có thể thực sự hiểu giáo Pháp. Nhưng khi con ở đây, được thực tập những pháp môn căn bản, con thấy được sự giản dị mà sâu sắc trong những lời dạy của Thầy. Chỉ sang ngày thứ hai của khóa tu, con đã thấy mình yên hơn khi quay về với hơi thở. Con nhận ra là mình có thể làm điều này cho cả cuộc đời mình. Sự thực tập rất đơn giản nhưng kết quả thấy được ngay nơi tự thân. Chính vì điều này mà con đã quyết định ở lại với tăng thân.

 

 

Những thay đổi hay chuyển hóa nào trong tự thân đã trở thành một cú hích lớn, đem đến niềm tin và động lực cho sư em buông bỏ những gì đã biết tới trước đó và đến với đời sống xuất sĩ?

Sư chú Trời Niệm Thuần: Một trong những lí do khiến con thực sự muốn cam kết và muốn bỏ lại mọi thứ sau lưng là vì con thấy rất dễ chịu khi thực tập. Trước khi xuất gia, con không biết tới giáo pháp an trú trong giây phút hiện tại. Con sống với cái nhìn rằng phải đạt được gì đó trong tương lai thì mới có hạnh phúc. Khi đạt được điều đó rồi, con sẽ thấy hạnh phúc trong một thời gian. Và rồi, sau đó nữa thì sao đây? Câu hỏi kiểu này lặp đi lặp lại trong con mà không có lời giải đáp nào thỏa đáng.

Con còn nhớ lần đầu tiên sau khi đọc một bài thơ của Thầy về an trú trong giây phút hiện tại, con đã có thể, lần đầu tiên, nhìn ngắm cây cối và trời xanh giữa lòng thành phố. Với con, điều giản dị ấy thực sự là một trải nghiệm. Bởi vì đó là những điều mà trước đây con chẳng bao giờ biết tới trong đời sống hàng ngày của mình. Con nhận ra rằng có gì đó rất thú vị trong chuyện này. Vào thời điểm ấy, trong đầu con thường có rất nhiều suy nghĩ. Những giây phút an trú như vậy khiến con cảm thấy mình thoát ra khỏi những suy tư không ngừng đó và tiếp xúc được với sự sống dù chỉ trong chốc lát. Những trải nghiệm này đem đến cho con nhiều hy vọng và niềm tin vào sự thực tập. Con bắt đầu thực tập nhiều hơn nữa và con nhận ra rằng: Ồ, đúng thật, con có cả đời để tận hưởng những gì đang diễn ra ngay ở đây, trong giây phút hiện tại. Điều này làm con thích thú vô cùng.

Một khía cạnh khác của sự thực tập mang tới cho con nhiều cảm hứng là sự cải thiện đáng kể trong liên hệ giữa con với cha mẹ. Trước đây con hay tranh cãi với cha mẹ, khiến họ có những khoảng thời gian chẳng mấy dễ chịu. Bây giờ, con lắng nghe cha mẹ nhiều hơn và ít phản ứng hơn. Con thấy cha mẹ cũng thay đổi rất nhiều. Điều này làm con thật hạnh phúc. Ở Làng, sau mỗi lần thực tập pháp đàm con dần dần thấy mình hiểu được các anh chị em xung quanh nhiều hơn. Thỉnh thoảng, con cũng có những va chạm với người này, người kia nhưng sau khi cùng nhau chia sẻ những khúc mắc đó, con ít bị kẹt hơn vào những suy tư hay những tri giác sai lầm của mình. Thực tập này thực sự giúp con hiểu người khác nhiều hơn. Con rất thích cảm giác đó. Nó đem lại cho con rất nhiều hy vọng vào sự thực tập.

Sư cô Trăng Hiếu Khai: Con đã sống ở xóm Hạ được hai năm rồi. Và con thấy trong mình đã có khá nhiều chuyển hóa. Thật khó để gọi tên tất cả những điều này vì có rất nhiều điều đã diễn ra trong thời gian qua. Điều mà sự thực tập đem lại cho con nhiều niềm tin nhất là chuyện đối diện với những cảm xúc khó chịu mà con đã có trong suốt cuộc đời mình. Trong con, chồng chất rất nhiều nỗi buồn khổ. Con luôn sợ rằng quá khứ khổ đau sẽ trồi lên, nhấn chìm con và làm con mất phương hướng trong một thời gian.

Trong hai năm vừa qua, những cảm xúc mạnh này ít xảy ra hơn. Khi nó đi lên con cũng đã có thể có mặt và thở cùng nó. Lần gần đây nhất, có một tình huống diễn ra làm cho một cảm xúc rất mạnh trong con đi lên nhưng con đã đi thiền hành và thực tập này thực sự giúp con bình tâm trở lại. Con đã có thể nhìn lại tình huống tạo thành chất xúc tác khiến cho cảm xúc ấy bùng phát. Trong quá khứ con không bao giờ có thể làm được chuyện nhìn lại này. Và con đã thấy rõ kinh nghiệm cụ thể ấy đem lại cho con nhiều niềm tin vào sự thực tập như thế nào.

Sự thực tập ở Làng Mai những năm qua cũng giúp con tiếp xúc với tổ tiên trong con. Con đã có thể thấy ông bà, cha mẹ và cả những người bạn có mặt trong con. Con thấy mình gần hơn nhiều với tất cả những người đã là một phần trong cuộc sống của con dù họ đang không có mặt ở đây với con. Trước đây, con chỉ nhìn thấy mình, con sống vị kỷ. Bây giờ con bắt đầu nhìn thấy sự tương tức giữa con với mọi người. Nhìn ra điều này thật sự rất quý giá với con. Con nghĩ đó có thể được coi là một sự chuyển hóa lớn. So với trước kia con bớt tự hào về mình hơn. Con đã nhận ra được một số những phẩm chất, mà con nghĩ là của mình, thực chất đã được trao truyền từ cha mẹ con.

 

Sư chú Trời Niệm Hòa: Con làm tại một viện nghiên cứu trong sáu, bảy năm. Con đã có hai bằng Cao học ngành Kỹ thuật Y sinh học trong lĩnh vực chế tạo máy móc thử bệnh. Con chọn ngành ấy là vì con nghĩ đó là nơi con có thể thể hiện được khả năng sáng tạo của mình và đồng thời làm điều gì đó mà con thấy lành, thiện. Con không muốn chỉ làm việc vì tiền, nhất là trong lĩnh vực mà con chưa biết rõ. Con quyết định tới với lĩnh vực nghiên cứu để tìm cho mình một lối sống gần hơn với con người thật của mình. Nhưng khi đã biết đến lĩnh vực này rồi con mới nhận ra là nó không làm con hài lòng như con tưởng tượng. Công việc này gây nhiều căng thẳng và, theo con thấy, người ta có một cái nhìn không được tôn trọng lắm đối với các vấn đề liên quan tới sức khỏe tâm thần.

Con rơi vào một tình trạng rối rắm. Trong trạng thái tinh thần tệ như vậy, con đẩy hết mọi người xung quanh ra. Con lại tìm kiếm hướng đi mới, phù hợp hơn với mọi khía cạnh của con người mình. Từ việc nhìn nhận bản thân và cuộc sống của mình thông qua công việc, con bắt đầu học để hiểu chính mình. Điều này dẫn dắt con đến với chánh niệm và tới với những lời dạy của Thầy. Con cũng đến sinh hoạt với tăng thân và nhóm Wake Up ở Dublin. Từ cuối năm 2017, con tham gia xây dựng những tăng thân này. Cuối cùng, con nghĩ mình đã tìm ra cách để có thể sống hạnh phúc hơn và thật hơn với chính bản thân mình. Dù đây mới chỉ là những cảm nhận nhưng như vậy đã là đủ để giữ cho con tiếp tục đi theo hướng này.

Con thấy mình chưa cống hiến hết những gì có thể cho chính mình, cho mọi người cũng như cho tăng thân. Thế nên năm ngoái con đã quyết định tới Làng để tham dự khóa an cư ba tháng và sau đó xin được tập sự xuất gia. Con quyết định ở đây vì con rất thích những gì tăng thân đem tới cho con cũng như những gì con có thể hiến tặng cho tăng thân. Với những ai đã từng phải chật vật để tìm ra một chỗ đứng cho mình trong cuộc đời thì như vậy đã là đủ để cảm thấy hài lòng. Con chưa tìm ra chỗ đứng của mình nhưng con đã có thể thấy rất nhiều những điều tốt đẹp xung quanh con và chính trong bản thân con.

Chúng ta thường hay nghĩ rằng mình cần phải có một vị thầy hướng dẫn cho mình trên con đường tâm linh. Thầy là một vị thầy lớn cho rất nhiều người, nhưng vì lý do sức khỏe Thầy không thể có mặt hướng dẫn cho mình như trước kia. Sư em nghĩ gì về điều này? Sư em thực tập nương tựa như thế nào? Nương tựa vào cái gì và vào ai

Sư chú Trời Niệm Tấn: Ồ, đây là một trong những nỗi khổ của con. Lần đầu đến Làng, con cảm giác giống như mình đã bỏ lỡ một điều gì đó khi không được trực tiếp gặp Thầy. Con nghĩ giá mà con đến đây năm năm về trước thì con đã được gặp Thầy rồi. Được gặp Thầy trực tiếp thì sẽ tốt hơn biết bao. Con đã thấy rất khổ sở. Quý thầy nhận ra điều này nơi con và đã giúp con hướng sự chú tâm của mình để nhìn ra được rằng tăng thân đã thực sự chuyên chở được giáo pháp của Thầy, đã làm cho Thầy hiện diện sinh động như thế nào thông qua những thực tập hàng ngày.

Lần đầu đọc sách của Thầy hay nhìn Thầy trên Youtube, con cảm thấy lòng tràn đầy niềm tin và thấy rất được khích lệ. Cảm giác này, đã từ lâu, con không có được. Bây giờ, con nhận ra gốc rễ của điều này đến từ chính tăng thân. Thế nên con không còn nhiều cảm giác đã bỏ lỡ cơ hội như trước kia nữa, dù rằng được trực tiếp gặp Thầy chắc hẳn sẽ rất tuyệt vời. Hiện giờ con thấy mình được nâng đỡ, con kết nối với xung quanh nhiều hơn, ít thấy cô đơn hơn trước đây một năm rất nhiều. Quả thật, tăng thân chính là một phần lớn trong gia tài của Thầy.

Sư cô Trăng Hiếu Đức: Con có may mắn được nhận những lời dạy trực tiếp từ Thầy từ khi con còn là một đứa trẻ, bởi vì con đã lớn lên mỗi năm cùng với những khóa tu mùa hè. Tuy vậy, hồi đó, con không hiểu hết pháp thoại của Thầy. Con thường hay ngủ gật hoặc chỉ nghĩ đến chuyện khi nào thì hết pháp thoại, hay khi nào con có thể ra ngoài chơi. Lớn thêm lên, con học cách để biết trân quý Thầy như một vị thầy, nhưng ngay từ đầu điều thực sự khiến con luôn trở lại chính là tăng thân. Con không nói là Thầy không quan trọng. Chính nhờ những lời dạy của Thầy, chính nhờ vào việc Thầy luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng thân mà con đã thấy được Thầy luôn hiện diện trong tăng thân.

Luôn được gần gũi với tăng thân nên con có nhiều cơ hội được gặp Thầy trực tiếp, nhưng thực sự con không thấy có sự khác biệt giữa nghe pháp thoại của Thầy hay của một sư cô hoặc một thầy lớn khác, như sư cô Chân Đức chẳng hạn. Con được nuôi dưỡng nhiều khi nghe pháp thoại của Thầy nhưng con cũng thấy thật đẹp khi những lời dạy của Thầy được các thầy, các sư cô chia sẻ từ những góc độ khác nhau.

Từ khi còn nhỏ, những người con gần gũi, chơi cùng và chia sẻ lòng mình là quý thầy, quý sư cô. Con chẳng thể nào trò chuyện hay chơi cùng Thầy như cách con làm với các thầy, các sư cô. Con có thể cảm nhận tình thương, nhận được những lời chỉ dạy từ quý sư cô và quý thầy. Con thấy chính quý thầy, quý sư cô là sự tiếp nối đích thực của Thầy, là giáo pháp đích thực của Thầy. Con đã học để nương tựa vào quý thầy, quý sư cô.

Con thấy mình thật may mắn đã được trải nghiệm nhiều khoảnh khắc với Thầy, và bây giờ, dù Thầy đang ở Việt Nam, nhưng con không thấy có sự khác biệt lắm. Dù Thầy có đang ở Làng Mai hay không con cũng thương kính Thầy và thương kính tăng thân như vậy.

 

Sư chú tham gia chương trình xuất gia 5 năm. Sư chú có kế hoạch gì cho sự thực tập của mình trong 5 năm này không?

Sư chú Trời Niệm Tấn: Trước khi xuất gia con nghĩ con có rất nhiều khổ đau. Con muốn lập gia đình, nhưng con cũng đồng thời không muốn trao truyền lại những khổ đau này cho những đứa con của mình. Con thấy Làng Mai giống như một cái hộp nơi con có thể đến và để lại hết những khổ đau của mình vào đó rồi đi ra với mọi thứ mới tinh, tốt đẹp! Con đã nghĩ chương trình 5 năm có lẽ cũng như vậy. Mẹ con cũng nhắc tới điều này, mẹ nói rằng đó giống như là được học thêm một khóa đào tạo để làm một người tốt hơn.

Ban đầu con cũng đã nghĩ như vậy nhưng bây giờ con đã thấy khác. Dù con có lập gia đình hay không, dù con có sống với tăng thân trong 5 năm hay 50 năm, con vẫn luôn cần chế tác bình an. Nếu không, con sẽ tiếp tục khổ đau và làm người khác đau khổ.

Vậy nên con không có dự định gì nhiều, con chỉ cần thực tập thôi.