Tin ở hoa hồng

Khi chị Caroline cất giọng bằng dấu hiệu trên thì cả hội trường hơn 400 người đồng loạt đáp lời và sau đó là sự im lặng tuyệt đối. Đó là cách chị ấy kêu gọi sự chú ý của mọi người khi muốn thông báo một điều gì…

Xung quanh chúng tôi không phải là thiền đường, là chương trình trẻ em hay thanh thiếu niên, càng không phải là thiền sinh tìm về trong một khóa tu chánh niệm thông thường. Đó là trại hè thường niên vùng bờ đông nước Mỹ với tên gọi: Trại hè Văn hóa Việt Nam – đặc biệt dành cho các gia đình người Mỹ bản xứ nhận nuôi trẻ em mồ côi Việt Nam do Catalyst Foundation tổ chức. Đây là tổ chức thiện nguyện được sáng lập bởi chị Caroline cách đây 17 năm, là một nhịp cầu, một cánh tay đưa trẻ em mồ côi Việt Nam đến với các gia đình Mỹ. Và không dừng lại ở đó, tổ chức này còn thực hiện hai trại hè mỗi năm ngay sau khi thành lập để các gia đình được hội tụ, để các em được gặp gỡ và kết nối với nhau.

Các em, từng là trẻ mồ côi sống trong trại tế bần hay những vùng xa xôi, hẻo lánh của Việt Nam, bây giờ đến với trại hè này với gia đình mới, với cuộc đời mới. Có em bé chỉ mới 1 hoặc 2 tuổi, có em 5,6,7… tuổi, có em đã vào tuổi thiếu niên, thiếu nữ, có em đã trưởng thành cùng Catalyst, và nay quay trở lại làm tình nguyện viên trong các trại hè sau. Tất cả vì một lòng Việt Nam, dù không cần ai phải nói tiếng Việt cả. Điều đó không thành vấn đề, bởi các em cần hội nhập trong gia đình mới cùng với cha mẹ nuôi, anh chị em người bản xứ. Ngôn ngữ chỉ là phương tiện thôi. Điều tuyệt vời nhất là cả gia đình các em đều có mặt trong trại hè Văn hóa Việt Nam này. Chúng tôi gọi đây là nơi gặp gỡ của những trái tim, bởi điều mầu nhiệm này sẽ không xảy ra nếu ta không có trái tim và vòng tay lớn hơn chính mình. Và chính các em, những khuôn mặt bé trai, bé gái rất Việt Nam, chính sự có mặt và trở lại của các em, đã đưa chúng tôi về bên nhau.

Chúng tôi, những người tu sĩ áo nâu khởi nguồn từ Việt Nam cũng có mặt đó cho các em, chơi với các em, khơi dậy hình ảnh trong tâm khảm và tiềm thức xa xôi của các em một thế giới tâm linh, một điểm tựa hồn thiêng sông núi mà chúng tôi và các em đã được ngọn gió tổ tiên thổi qua tận nơi này. Chương trình với các em là những buổi thiền ca, thiền sỏi, thiền buông thư và cả thiền viết thư pháp. Tất cả các em từ tuổi thiếu nhi, thanh thiếu niên đều được tham dự những chương trình thích hợp với mình. Bao nhiêu cũng không đủ khi chúng tôi dạy các em nghệ thuật sống tỉnh thức, thương yêu, tha thứ và có mặt cho nhau. Nhưng thật ra chính các em lại dạy cho chúng tôi cách mở lòng đón nhận những tin yêu của cuộc sống; từ vũng bùn, đóa sen trong trái tim em đã nở rộ, để đón nhận một gia đình mới, hòa nhập một xã hội mới, làm sống dậy một cây đời mới. Các em đã dạy chúng tôi bài học không lời về khái niệm gia đình: nơi nào có tình thương yêu, nơi đó có sự ấm áp của gia đình.

Những người cha, người mẹ, chị Caroline và tất cả những người bạn đã chung tay đưa các em về đây, hội ngộ dưới một mái nhà Văn hóa Việt Nam này. Tất cả các em đều hiểu và chấp nhận một sự thật mình là con nuôi đến từ Việt Nam. Trại hè này dành riêng cho các em như một cuộc về nguồn, trở về để được tự do tắm mát trong nguồn cội của mình. Mà quý hơn cả là gia đình hiện tại của các em cũng được tham gia, tìm hiểu thêm về món ăn, câu chuyện, phong tục, tập quán, văn hoá của người Việt để nối thêm nhịp cầu hiểu và thương trong nhau. Vì một bước ngoặt bất ngờ của định mệnh, các em đến sống trong những trại mồ côi ở Việt Nam, và cũng chính tại nơi đó, các em lại bước qua một số phận khác là gặp gỡ các cha mẹ nuôi của mình. Phần lớn các em được bảo hộ và lớn lên trong môi trường Mỹ, cha mẹ nuôi là những người bản xứ, không phải là người Việt. Nhưng mỗi năm, nhờ những trại hè như vậy, các em được gặp nhau thường xuyên, được gắn kết từ gia đình nhỏ sang gia đình lớn, với chị Caroline, với các anh chị tình nguyện viên mà các em gọi trìu mến là nhóm ACM, nhóm Anh-Chị-Em. Chị Caroline như là người mẹ thứ hai, thứ ba, thứ n.., là người thân không thể tách rời trong gia đình của các em. Đa số các anh chị tình nguyện viên là người Mỹ gốc Việt, cũng có mặt, yêu thương, chia sẻ, quan tâm, trò chuyện, chơi đùa cùng các em hết mình, bằng cả trái tim, bằng những niềm vui, niềm cảm thông, bằng những trò chơi dân gian bình dị của tuổi thơ Việt Nam. Tất cả chúng tôi đều thấu hiểu sâu sắc rằng chỉ cần các em còn có gia đình, còn cơ hội sống, còn được thương yêu, thì các em sẽ còn có tương lai. Hạnh phúc ấy tuy nhỏ bé, âm thầm nhưng rất có ý nghĩa với hết thảy mọi người.

Chúng tôi có mặt ở đó, những vị xuất sĩ Việt, cùng với những người anh, người chị mang dòng máu Việt khác nữa, để chuyển tải một thông điệp là các em không bao giờ cô đơn cả. Ta luôn có cách để tìm về với nhau, với chính mình, tiếp xúc với cội nguồn sâu xa nhất của mình. Chúng tôi thở cùng các em, để thấy núi, thấy sông, thấy bầu trời bình yên thật sự có mặt, thật sự hiện hữu. Chúng tôi cùng nhau trở về với hơi thở vỡ lòng mà có khi em đã không có cơ hội được nhắc nhớ từ thuở xa xưa. Thở đi em, rồi các em sẽ thấy bình an này là thật, cả gia đình và những yêu thương này nữa. Em hãy hít thở thật sâu, còn được hít thở là ta còn có cơ hội sống, làm mới, yêu thương. Và cả thứ tha. Chúng ta cùng làm điều đó với nhau, yêu thương nhau đầy như trời cao, như biển cả để ta vẫn còn tin cuộc sống đẹp như đóa hồng ngát hương trong vườn mỗi sớm mai thức dậy. Và em hãy tự tin ngắt đóa hồng ngày hôm nay dành tặng cho những người thương đang có mặt cùng em. Em hãy biết ơn điều đó, tiếp xúc sâu trong tận cùng tế bào của mình để mỗi ngày em học cách yêu mình và yêu người nhiều hơn.

Đôi khi chúng tôi thấy mênh mông nỗi buồn trong những đôi mắt bé thơ kia. Sự cắt lìa với tình mẫu tử thiêng liêng để lại cho các em những tổn thương lớn lao không dễ gì xóa nhòa trong tàng thức. Có thể đó là điều không tránh khỏi, là sự sắp đặt tréo ngoe của số phận, nhưng tôi muốn nói với các em rằng chúng ta có thể vượt qua những khổ nạn đó của đời sống cùng với nhau, như một gia đình. Nếu cần thì tay chúng tôi đây, lòng chúng tôi đây, em hãy sà vào và khóc đi dù không cần biết lý do là gì. Trong vũ trụ này, không một điều gì có thể mất đi cả dù chỉ là một giọt nước. Hạt nước mắt khô, lên trời có khi lại thành mây, mây ra biển, lên núi, về sông biết đâu lại làm mưa. Mưa rơi xuống lại nẩy những mầm xanh hy vọng. Chúng tôi không biết sự có mặt của mình có thể đem lại điều gì tốt đẹp không, nhưng lòng tin nói với tôi và em rằng, yêu thương thì không cần diễn bày, món quà có mặt là vô giá. Khi tôi ôm một em bé trong tay, tôi đã ôm bằng tất cả cái ôm của những người mẹ, người em, người chị Việt Nam, mong rằng em cảm nhận được trọn vẹn tình cảm đó. Với tình thương yêu đích thực từ đáy lòng mình, ta đã có thể làm nên điều kỳ diệu rồi.

Chúng tôi cũng được ngồi chơi với những bậc sinh thành. Người Việt Nam gọi cha mẹ là những bậc sinh thành nên tôi xin phép gọi cha mẹ nuôi của các em cũng bằng danh từ thiêng liêng đó. Công sinh thành và công dưỡng dục là ngang nhau; huống chi, họ lại có công sinh ra các em trong một đời sống khác. Hành trình gặp nhau, kiếm tìm nhau giữa cha mẹ và con cái cũng gian nan không kém, ít nhất là khoảng cách nửa vòng trái đất và to rộng hơn là tiếng nói của con tim. Một bà mẹ đã nói với con gái nuôi của mình rằng: “Con không được sinh ra từ bụng mẹ mà được sinh ra từ trái tim của ba mẹ”. Lựa chọn từ trái tim bao giờ cũng là lựa chọn đúng đắn nhất dù ngoài kia cuộc sống còn đầy lo toan, vất vả và bất toàn.

Những bậc cha mẹ ấy khi ngồi tâm sự cùng chúng tôi, chỉ bày tỏ sự quan tâm sâu sắc và chia sẻ những yêu thương to như trời biển dành cho những đứa con của họ, gửi gắm niềm hy vọng, hạnh phúc và tương lai của mình vào những đứa con nuôi ấy. Họ chắc hẳn có nhiều lựa chọn, nhưng họ đã chọn các em. Và vì chúng tôi cũng mang dòng máu Việt nên chúng tôi bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến họ dẫu rằng họ không cần điều đó. Chúng tôi hiểu gia đình các em có thể chọn một trại hè khác thay vì đến đây hằng năm như thế này, họ hoàn toàn có thể bỏ qua quá khứ, quên đi mình từ đâu đến bởi ai ai cũng chỉ muốn nghĩ về tương lai… Thế mà nhiệm mầu thay, những gia đình ấy tiếp tục đưa con mình về trại hè, mỗi năm đều được mong chờ như lần đầu tiên. Họ lựa chọn đối diện với sự thật, tình gia đình và cả khổ đau để có thể sống hạnh phúc trong hiện tại và tương lai.

Khi chúng tôi ngồi giữa những bậc cha mẹ tóc vàng với những đứa con tóc đen ấy, chúng tôi lúng túng, luýnh quýnh và rơi tõm vào hố thẳm của tình yêu thương. Dù không lựa chọn đời sống gia đình vì mang nghiệp tu sĩ, chúng tôi đều hiểu ai cũng có những gánh nặng phải mang trên vai, bởi vậy chẳng ai đủ thảnh thơi để mang vác thêm gánh nặng của người khác trừ phi phải rất yêu thương, kiên nhẫn, bao dung, rộng lượng… Không từ ngữ nào có thể nói hết những gì họ đã mang đến cho những đứa con nuôi ấy… Chúng tôi chia sẻ với những bậc sinh thành ấy bằng lời chân thành của trái tim, bằng cách lắng nghe sâu như một phần làm nhẹ đi những gánh nặng vật chất và tinh thần của họ. Bằng pháp môn Làm mới, chúng tôi nhắc nhớ sự có mặt cho nhau hết lòng và sự trân quý từng phút giây hội ngộ của cuộc đời. Những cơ duyên hạnh ngộ và sống cùng nhau trong đời sống này không dễ có, nên khi đã tìm thấy nhau, chỉ cần ngồi bên nhau, thở cười với nhau trong tình thâm thì những phút giây ấy trở thành quan trọng và quý giá nhất rồi. Từ đó, họ sẽ tiếp tục gom góp nhiều phút giây ý nghĩa như vậy nữa cho gia đình. Chúng tôi thấy nụ cười đã nở trên môi, trong tim họ…

Ở trại hè còn có những chương trình văn hóa cho gia đình, có trò chơi, có món ăn Việt cho các em, có buổi chợ đêm gặp nhau trong niềm hân hoan, trong những chiếc áo dài các em đang mặc. Tôi thấy tà áo dài tung bay, tôi thấy hồn thiêng được trải dài. Các em sẽ mang nước Việt và hồn Việt đến mỗi căn nhà bằng những vẻ đẹp không hình tướng như thế. Các em sẽ lớn lên và trưởng thành, là người con của cả địa cầu chứ không chỉ còn là con của nước Việt nữa. Nhưng tôi mong em nhớ, mình vẫn nhỏ bé với quê hương, vẫn chảy dòng máu Việt Nam da vàng, kiên cường, lạc quan, khiêm cung, bình dị… như đã từng qua hơn 4000 năm. Chúng tôi nguyện sẽ luôn có mặt ở đó cho các em, vững bền như sông núi Việt Nam, nhẹ nhàng khơi nguồn dòng chảy tâm linh đưa những người con đất Việt đi thật xa rồi sẽ trở về. Chúng tôi tin rằng cho dù em có đi đâu xa nguồn cội của mình, nhưng những lúc như vậy là lúc tìm về, để cội rễ trong lòng em luôn tươi mới, vững bền; để các em luôn được tưới tắm từ nguồn giếng nước thơm trong, mát lành đã từng nuôi dưỡng tổ tiên của mình. Không hiểu sao tôi tin lắm sự trưởng thành và hóa giải những đau khổ của các em. Trời không mưa sao mắt tôi ngân ngấn nước.

Tôi lại muốn nói thêm với các em rằng các em không đơn độc trên hành trình cuộc sống này. Cuộc đời hẳn đã bày ra những trò chơi trốn tìm để các em từ gia đình này lại trở thành thành viên trong gia đình khác. Tất cả đều mang một tên gọi thôi: Gia đình. Mà theo đạo Bụt, đạo tỉnh thức của chúng tôi, chúng ta từ vô lượng kiếp đã từng hữu duyên gặp nhau, đã từng là anh-chị-em, gia đình của nhau rồi. Hội ngộ này chỉ là một mắt xích nhỏ để ta nối thêm niềm yêu thương, quan tâm, chia sẻ dành cho nhau, làm đầy đời sống trong nhau. Gia đình trở thành một khái niệm rộng lớn hơn. Có những nhân duyên dài lâu hay ngắn ngủi để có thể đi cùng nhau, nhiều lắm là 18 năm có lẻ thôi, nên em hãy trân quý dù đoạn đường nhiều hoa hồng hay trái đắng. Tôi đã nhìn thấy đủ nhiều, đã hiểu đủ sâu để biết rằng yêu thương không có nghĩa là phải gắn bó. Đôi khi, yêu thương là chấp nhận sự chia ly và hẹn ngày trở lại để gặp nhau. Như những con thuyền ra khơi và gửi lại những lời hẹn ở bến bờ. Tôi tin các em sẽ học được cách quay về sống với hiện tại, trân quý những điều bình thường đẹp đẽ lấp lánh trong tim, trong tay. Rồi ngày sẽ lại tươi mới phải không em, khi em biết hạnh phúc, bình an là có thật qua những cái ôm xiết, những nụ hôn, những bữa ăn chiều có nhau. Em cứ sống tốt, giữ gìn niềm vui qua tháng ngày và thả trôi những nỗi buồn phiền tiền kiếp. Đôi khi được sinh ra không phải là lựa chọn của chúng ta nhưng sống vui và đẹp như thế nào vẫn có thể nằm trong khả năng của em. Tôi biết em làm được điều đó vì tôi tin em. Tôi tin những người yêu thương em sẽ luôn nghĩ về em, luôn có em trong tim của họ. Và yêu thương em có bây giờ cũng là tình cảm từ trái tim bao la không biên giới. Em hãy dang tay đón nhận, hãy mỉm cười an yên rồi cuộc đời sẽ trả lại em những ngày tháng hồn nhiên. Cứ bình yên, nỗi đau nào cũng được chữa lành và cũng qua đi. Em nhớ nhé, đừng quên!

Khi tôi viết những dòng này thì những giờ khắc cuối năm cũng chậm rãi đi qua. Chút nữa thôi, chúng tôi sẽ đốt lên một đám lửa thật to giữa trời tuyết trắng và sẽ gửi những lời khấn nguyện hay những ước mong của mình cho năm mới trong ánh lửa hồng đó. Nguyện cầu bình an cho em, cho tôi và cho hết thảy nhân loại này. Thời gian đã đi hết một vòng 365 ngày, và mùa xuân sẽ tới sau một mùa đông đằng đẵng băng giá. Tuyết sẽ tan, đất Mẹ sẽ ươm những mầm xanh như bao giờ, bao giờ. Vì lẽ đó, chúng tôi còn niềm tin vui và hạnh phúc. Tôi chúc các em tôi dù ở nơi đâu cũng hưởng trọn những tin yêu và bình an trong sâu thẳm lòng mình. Giữa niềm vui còn được sống, ta còn có ý nghĩa của sự hồi sinh. Hạnh phúc lớn nhất của cuộc đời không phải là tiền tài, địa vị mà chính là tìm thấy chính mình, không còn bơ vơ lạc loài nữa, là niềm vui mỗi ngày mở mắt nở nụ cười tươi bên những người thân thương. Em hãy mỉm cười và hát ca đi vì ta còn có nhau, còn tin tưởng nhau, tin vào tình yêu thương và cuộc sống như Hoàng tử bé luôn tin vào vẻ đẹp bất tận của đóa hồng.

Chân Lân Nghiêm