Bạn và tôi
Trời Huế đang vào độ cuối đông. Mưa tuy không nhiều bằng những năm trước nhưng cũng rỉ rả, lúc ngắn lúc dài cả ngày. Cái không khí se lạnh đủ để cần tới một ly trà nóng, một ánh nến, thắp lên trong nhau cái ấm áp tình chị em mà bình thường ít khi tôi nghĩ tới. Ít nghĩ tới, không phải là tôi hời hợt đâu Hiếu nghen! Chỉ là lúc nắng ấm tôi thích ở yên và học hành. Còn đông về làm cho con người ta muốn gần nhau hơn, vậy thôi. Đi tu tự nhiên tôi thích mưa, thích lạnh. Kể cũng hay.
Ở chùa đi đứng, nói năng, ăn uống… như bao người bình thường, vậy mà có cái gì đó làm cho cuộc sống của mình trở nên thật lạ, thật đẹp và thật đáng sống. Lạ và đẹp ngay trong những cái thật bình thường, Hiếu biết đó là cái gì không? Để tôi kể Hiếu nghe. Có một buổi trưa không ngủ được tôi ngồi dậy, đi ra ngoài, ngồi xuống trên hành lang và bắt đầu nhìn ngắm mọi thứ. Không gian tĩnh lặng một cách kỳ lạ. Tôi nhắm mắt lại, lắng tai nghe và bất chợt bắt gặp tiếng của thinh không vọng về. Không gian ấy, thanh âm ấy không ồn ào, vồn vã (nếu không muốn nói là hoàn toàn yên ắng) lại có một sức hút thật mạnh mẽ. Cái mà sau này tôi hay gọi là “hồn trưa” mỗi khi nghĩ tới.
Trưa! Chỉ là một khoảng thời gian giữa ngày, vậy mà không hiểu sao nó lại có được cái vẻ tĩnh lặng, trầm hùng ấy. Có khi nó trầm hùng và uy nghiêm hơn cả buổi khuya ấy chứ. Hiếu có cảm nhận giống tôi không? Tôi nhận ra trong khoảnh khắc ấy mọi thứ trở nên rất thơ, rất thiền, gợi cho mình cái cảm giác bình an chi lạ. Có lẽ đã có nhiều tâm hồn nghệ sĩ lấy nó làm nên nguồn cảm hứng sáng tác. Riêng tôi, mỗi khi nhớ về một ký ức đẹp nào đó ngày còn bé, thật ngẫu nhiên, phần nhiều trong số đó đều gắn liền với buổi trưa.
Với tôi, sự thích thú với cái “hồn trưa” ấy cũng giống như việc tôi ở chùa vậy. Tuy ở chùa cũng làm những công việc như ở ngoài, nhưng bên trong những việc làm và nếp sống ấy có cái tĩnh lặng, thanh thoát mà nếu một người biết quay trở về để tiếp xúc, họ sẽ thấy trong mỗi cử chỉ, động tác mình tạo ra có cái gì trầm hùng, thiêng liêng lắm. Mỗi bước chân đi tự nhiên nên thơ, mỗi hơi thở bỗng hóa thiền là vậy. Cuộc sống xung quanh và thế giới nội tâm sẽ trở nên xinh đẹp khi mình biết dừng lại. Vì chỉ khi nào mình thực sự biết dừng thì lúc đó mới biết mình có thật nhiều cơ hội để sống, để tận hưởng và yêu thương bằng cả trái tim mình. Dừng ở đây với tôi là dừng đeo đuổi, tìm kiếm, dừng suy nghĩ mông lung, dừng lăng xăng, dừng lại những việc làm tổn hại đến mình và người khác. Còn Hiếu muốn hiểu nó theo cách nào cũng được vì mỗi người có mỗi kiểu suy nghĩ, mỗi khái niệm riêng mà. Khi nào tự dưng “mất ngủ” giữa trưa thì thử ra hành lang ngồi giống tôi coi cảm giác ra sao rồi kể tôi nghe với nghen.
Tết nhứt tới nơi, không biết Hiếu đã chuẩn bị gì chưa chứ tôi thì năm nào cũng ăn Tết kỹ lắm. Năm nào cứ tới khoảng giao mùa này, tôi cũng dành cho mình một chút thời gian để nhìn lại mình cho sâu, cho rõ. Nhìn để biết mình đã sống như thế nào trong một năm qua, đã thực tập và gặt hái được những gì, có lỗ vốn không và cần phải đầu tư, chú trọng những gì cho năm mới. Sau đó, viết xuống thành một bảng tổng kết thu chi cuối năm cho tự thân. Tôi thấy sự thực tập nhìn lại này nuôi dưỡng tôi nhiều lắm. Vì khi nhìn lại, tôi nắm được tình trạng của mình. Biết mình đang là ai và đang ở đâu. Người ta có câu: “Biết người biết ta trăm trận trăm thắng”. Tôi thấy mình có khác đi một chút, thay đổi và chuyển hóa được một chút. Bồ đề tâm lớn hơn, kiên cố hơn. Hướng đi ngày càng thênh thang, rộng mở hơn, tu thảnh thơi, vững chãi hơn. Vì vậy tôi tìm được niềm vui trong công việc và cống hiến hết lòng những gì mình có cho đại chúng mà không còn tranh thủ mọi lúc để có thời gian riêng mà học hành. Với những lên xuống, bất như ý xảy đến, tôi cũng đã có đủ can đảm để đối diện, nhìn cho kỹ vấn đề của mình và tìm cách chơi với chúng mà không còn trốn chạy hay tìm cách khỏa lấp, dù lúc mới thực tập tôi cũng có chút khó khăn. Và còn thêm nhiều tin vui khác nữa.
Càng tu, tôi càng cảm thấy thích thú, say mê. Thích thú với những điều mầu nhiệm có sẵn khắp mọi nơi, say mê với những khám phá mới mẻ ngay trong con người mình. Đã đến lúc quay về với mái nhà của mình để dọn dẹp, trang hoàng chuẩn bị đón một cái Tết yên vui và ấm áp. Hiếu cũng nhớ để chút thời gian ghé thăm vườn tâm của mình để xem một năm qua nó thay đổi thế nào hen.
Tôi tạm ngưng ở đây. Mong sao cái Tết đến với Hiếu, với tôi và với cả hành tinh xinh đẹp này thật tròn đầy, ấm áp. Luôn biết ơn Hiếu vì đã ở đó và lắng nghe tôi thật sâu.