Tâm ban đầu
Chân Trời Đức An (Ban Biên Tập chuyển ngữ từ tiếng Anh)
Con kính thưa quý thầy, quý sư cô cùng toàn thể đại chúng,
Con là sư chú Chân Trời Đức An, xuất gia trong gia đình cây Mai Vàng vào ngày 14 tháng 12 năm 2016 tại Làng Mai, Pháp. Con sinh năm 1988 và lớn lên ở miền ngoại ô phía bắc thành phố Paris. Hiện giờ, con đang được làm một sư chú sa di nhỏ ở xóm Thượng, Làng Mai.
Vài hôm trước ngày xuất gia, các sư chị trong ban biên tập Lá Thư Làng Mai hỏi con có muốn viết bài chia sẻ về thời gian sống ở Làng hay không? Con đã vui vẻ nhận lời. Tuy vậy, thật khó để bắt đầu và nghĩ xem mình muốn nói điều gì! Và rồi con quyết định chia sẻ với đại chúng những trải nghiệm trong cuộc sống của con – một người Pháp trẻ tuổi. Cũng chính từ những kinh nghiệm này, từ chất đất mùn màu mỡ này mà tâm bồ đề của con đã bắt rễ và lớn lên.
Năm 21 tuổi, con gia nhập Quân đội Pháp. Sau vài năm làm nghĩa vụ, lòng con đầy buồn chán, tuyệt vọng, giận dữ, bạo động và cả hận thù. Con đã phải chứng kiến nhiều cảnh bất công, phân biệt đối xử, bị điều khiển và vâng lời một cách mù quáng. Vào thời điểm ấy, trong con gần như không còn chút niềm tin nào vào con người. Dù con vẫn vâng lời, vẫn phục tùng mệnh lệnh nhưng trong con đã bắt đầu nhen nhóm sự nổi loạn. Bị tưới tẩm bởi những kinh nghiệm sống đầy tiêu cực nên cái nhìn của con về một cuộc ‘nổi dậy’ rất căng thẳng, đau thương bởi nó dựa trên một cái thấy lưỡng nguyên. Có lẽ vì thế con thấy mình rất gần với những bạn trẻ Pháp khác, những người đang giận dữ, đang đòi nổi dậy, đòi một sự thay đổi. Con cũng thấy mình có liên hệ sâu sắc với những người trẻ tuổi khác ở khắp nơi trên thế giới, những người sẵn sàng dùng khí giới, sẵn sàng chết cho một sự thay đổi mà họ nghĩ là chính đáng. Lòng quyết chí của các bạn ấy bị sử dụng để phục vụ cho một lợi ích nào đó. Nó khác xa với sự thay đổi có mục đích làm cho thế giới tốt đẹp hơn.
Rất nhiều thanh niên Pháp không mấy quan tâm tới các vấn đề kinh tế, chính trị, tình trạng của trái đất hoặc những gì về ngôn ngữ, lịch sử hình thành các dân tộc, tôn giáo… Nhiều người trong chúng con đã gần như đánh mất đi những giá trị của chính mình, đánh mất gốc rễ, không có lý tưởng, không có đời sống tâm linh và mất đi niềm vui sống. Chúng con tìm kiếm ý nghĩa của cuộc sống hay nói cách khác là chạy trốn khỏi cuộc sống không ý nghĩa của chính mình trong việc tìm kiếm tiền bạc, vinh quang, sở hữu, tiêu thụ,… Chúng con chạy theo tất cả những thứ này mà không có một chừng mực hay giới hạn nào cả. Lối sống ấy làm cho đầu óc chúng con luôn bận rộn. Chúng con không biết cách lắng nghe cơ thể mình, cũng không biết nhận ra những cảm thọ, tâm hành trong mình. Khi mệt mỏi, giận dữ, cô đơn, chúng con sẽ vội vã tìm cách để giải trí, tiêu thụ, để quên đi những vấn đề của chính mình. Chúng con đã không cho phép mình nghỉ ngơi và cũng không trung thực với chính tự thân mình. Nếu tâm từ chối không nghe những thông tin từ thân thể gửi tới thì thân thể sẽ chất chứa tất cả những điều đó cho tới khi nó không thể chịu nổi. Khi đó những căng thẳng và chấn động tinh thần mà mình không dành thời gian để lắng nghe, để hiểu và chăm sóc sẽ được biểu hiện dưới rất nhiều hình thức. Từ sự ngược đãi thân thể, tự cô lập cho tới những căn bệnh trầm cảm, eczema, ung thư … Con hiểu ra rằng giới trẻ chúng con cần học cách lắng nghe bản thân mình, cách thiết lập truyền thông giữa thân và tâm. Mong muốn chấm dứt khổ đau, có hạnh phúc, bình an là nhu yếu rất tự nhiên ở tất cả mọi loài. Liệu có ai thích khổ đau? Hay có ai không thích được hạnh phúc?
Con đang tập thiết lập mối liên hệ với tâm bồ đề trong con khi con nhận ra được những khổ đau mà con đã gây ra cho gia đình, người thân, qua hành động, lời nói còn thiếu suy nghĩ của con. Con đã không làm chủ được cảm xúc và lời nói của mình. Khi con hiểu ra rằng chỉ có con mới có thể chấm dứt những khổ đau, chuyển hóa được tập khí và đem lại ý nghĩa cho cuộc sống của chính mình, con đã đồng thời thắp lên ngọn lửa bồ đề tâm trong con.
Con cũng hiểu ra rằng con có thể giúp chữa lành những vết thương cho gia đình, và xã hội, bằng cách bắt đầu chữa trị cho chính mình. Không còn gì có thể có ý nghĩa và quan trọng hơn điều đó. Với cái thấy này, con đã quyết định xin được xuất gia.
Giờ đây con đã được đọc sách của Thầy, nghe Thầy giảng về đạo Bụt dấn thân, một đạo Bụt phù hợp với thời đại. Con như thấy lòng mình sáng rỡ lên, ấm áp và đầy dũng khí. Con bỗng thấy đạo Bụt mà Thầy đang trao truyền dường như là để dành cho con, cho chính tâm nguyện sâu xa đã luôn sẵn có trong con tự bao đời. Thầy đã chỉ ra cho con, với rất nhiều tình thương và lòng kiên nhẫn, rằng bạo lực, đàn áp, tâm phân biệt sẽ chỉ làm cho chính mình và những ai mình cho là kẻ thù khổ đau thêm: Kẻ thù ta không phải là con người. Kẻ thù ta là vô minh.
Trở thành người con Bụt hay một xuất sĩ không phải là điều thiết yếu, điều quan trọng là chính con đang thực sự có mặt, có mặt cho chính mình và cho những người xung quanh. Có mặt để thấy rất nhiều cơ hội chữa trị đang hiến tặng cho mình trong đời sống hàng ngày. Con tự hỏi, mình có đang sẵn sàng để nắm lấy những cơ hội ấy hay không?
Một buổi chiều mùa thu, lấy cảm hứng từ cuốn Trái tim của Bụt, con đã viết xuống vài dòng về cái thấy của con, con xin được chia sẻ:
Dòng chảy cuộc sống là cánh đồng màu mỡ. Cha ông ta đã khai phá, gieo trồng lên đó biết bao loại hạt giống, không phân biệt xấu tốt. Những hạt giống đủ loại ấy trở thành di sản của chúng ta. Và tới lượt mình, chúng ta tiếp tục sự trao truyền. Nhưng bởi vô minh nên từ thế hệ này sang thế hệ khác chúng ta nuôi dưỡng khổ đau và bỏ mặc những gì tốt đẹp đã nhận được.
Ngày hôm nay, đã gặp được chánh pháp, giúp chúng ta khai mở những cánh cửa đưa tới tự do. Hạnh phúc biết mấy! Ta có thể đi qua khổ đau và để cho sức mạnh thật sự trong chính ta biểu hiện. Khổ đau của chúng ta có gốc rễ từ vô minh và sự thiếu tỉnh thức của tự thân. Chúng ta cần chiếu soi ánh sáng của chánh niệm vào những vùng tăm tối trong ta, trao truyền lại những gì tốt đẹp cho thế hệ tương lai, đồng thời ôm ấp khổ đau của cha ông, của con cháu ta và của đất Mẹ.
Trong Nhật tụng Thiền môn có bài kệ quán chiếu về vô thường. Vào thời khắc cuối năm này, con kính mời huynh đệ khắp nơi cùng con đọc bài kệ ấy:
“Năm cũ đã qua (Ngày nay đã qua)
Đời sống ngắn lại
Hãy nhìn cho kỹ
Ta đã làm gì?
Đại chúng hãy cùng tinh tấn!
Thực tập hết lòng,
Sống cho sâu sắc và thảnh thơi,
Hãy nhớ vô thường!
Đừng để tháng ngày trôi qua oan uổng”.
* Để đọc bản tiếng Anh, xin xem tại đường link này: https://wkup.org/healing-past-transforming-future/