Những điều giản dị

Chân Pháp Cứ

Tôi nhớ có lần ở EIAB, trong lúc nói pháp thoại thỉnh thoảng Thầy dừng lại và nâng ly trà lên trong hai tay thật chánh niệm và thưởng thức từng ngụm thật trọn vẹn. Khi quan sát điều đó, tôi thích thú lắm. Tôi tự nhủ là mỗi lần uống trà, tôi sẽ cố gắng thực tập dừng lại để tận hưởng sự mầu nhiệm của sự sống. Bạn biết không? Trước khi trở thành một vị xuất sĩ tôi chưa bao giờ biết thế nào là uống một ngụm trà có ý thức. Trong đầu tôi luôn nghĩ vẩn vơ mọi chuyện, ý thức tôi cứ nghĩ hết chuyện này đến chuyện kia… và những gì tôi uống không phải là trà mà là ý thức vô định.

Điều giản dị đầu tiên mà tôi muốn chia sẻ với bạn là về đời sống xuất sĩ khi ở trong tăng thân. Tăng thân, hai từ này trước đây thật xa lạ với tôi lắm, nhưng bây giờ tăng thân là ngôi nhà đẹp nhất mà tôi không phải tìm kiếm gì thêm nữa… Những gì tôi chia sẻ ra đây là những điều mà chính tôi đã thật sự học hỏi và trải nghiệm được khi may mắn  sống trong tăng thân, nó không đơn thuần chỉ là kể lại mà nó là tâm sự từ sâu bên trong trái tim tôi cho bạn, vì tôi biết bạn chính là niềm vui của tôi, bạn cũng chính là sự sống của tôi. Trước đây trái tim tôi chưa biết thế nào là hiểu, là thương, thế nào là sống bình an cả. Thầy và tăng thân đã thay đổi cuộc đời tôi, bạn ạ! Tất cả đều xuất phát từ những điều giản dị vô cùng mà tôi biết rằng những điều giản dị này bạn sẽ dễ nhận ra ngay trong cuộc sống thường nhật thôi.

Trở lại chuyện uống trà nhé! Mỗi buổi sáng tôi thường thức dậy sớm một chút để có thời gian nấu nước và pha trà, uống trà trong sự thoải mái nhẹ nhàng trước khi đi ngồi thiền. Tôi ngồi yên bên bàn trà nhỏ có Bụt, có nến và hoa. Tôi thưởng thức và cảm nhận niềm biết ơn đến tất cả mọi loài, cảm ơn sự sống đang trang trải trong khoảnh khắc diệu kỳ này. Ly trà không đơn thuần chỉ là ly trà đang ở trong tay bạn, mà nó là cả một quá trình hình thành từ vũ trụ và thế giới ta đang sống đây. Bạn biết không, cơn mưa sáng nay làm mát dịu cả mặt đất, rồi trưa nay trời nắng ấm làm cho nước từ mặt hồ, dòng sông bốc hơi lên bầu trời trong xanh tạo ra những đám mây, rồi từ đám mây đó nó nằm trong ly trà sáng nay của tôi qua cơn mưa, qua nguồn nước. Tôi trân quý sự có mặt mầu nhiệm của ly trà, cảm nhận sự sảng khoái nơi mình và thấy hạnh phúc của việc uống trà không thua gì khi ngồi thiền. Bạn có thấy điều đó nơi ly trà trong tay bạn chưa? Không những vậy đâu, ly trà còn cho tôi bài học của tình huynh đệ. Mỗi lần ngồi uống trà với sư anh, sư chị, sư em, chia sẻ chuyện tu học càng làm cho tình huynh đệ thêm gắn bó. Sự có mặt của ly trà thật tuyệt diệu. Tôi hiểu tại sao Thầy lại thưởng thức trà trọn vẹn như vậy. Bạn thấy, việc uống trà thật đơn giản mà nó cho ta cả một không gian sống bình yên.

Chuyện giản dị thứ hai mà tôi muốn chia sẻ với bạn là đôi dép cũ. Khi sang sống ở Đức, vấn đề vật chất có phần đầy đủ hơn so với những trung tâm mà tôi đã sống trước đây, vì vậy tôi không ngại nói với bạn là tôi có đến năm, sáu đôi giày, dép. Ở Đức trời lạnh nên mình phải có giày mùa Đông, giày mùa Hè .v.v… nhưng tôi không quên đôi dép cũ của tôi. Thường trong suy nghĩ của chúng ta thì có cái mới ta thường quên đi cái cũ. Đôi dép cũ, có lần tôi muốn bỏ nó đi cho rồi, song nhìn lại những chặng đường mà nó có mặt cho tôi khiến tôi thấy trân quý. Nó có mặt cho tôi khi đi thiền hành, nó nâng niu bước chân tôi khi đi qua những đoạn đường sỏi đá, nó giúp tôi đi đâu đó thật dễ dàng. Quá trình mà tôi đi qua, lớn lên thì nó luôn ở bên cạnh. Có lúc giận dũ chuyện gì đó, tôi đi thật nhanh, những bước chân nện vào mặt đất, vậy mà nó vẫn yên lặng chịu đựng. Nếu mà nó biết nói thì… Có lần vào một buổi sáng thức dậy, tôi không thấy nó đâu, tôi tự hỏi lấy gì mà đi bây giờ. Nhìn đi nhìn lại tôi mới nhớ ra là hôm qua tôi để quên nó ở phòng bên cạnh. Lúc đó tôi mới thấy khi không có nó thì ta lúng túng. Tôi đi sang lấy đôi dép về và cảm nhận được bài học về những đồ vật xung quanh mình, chúng thật đẹp và có ích cho ta vô cùng. Không chỉ là đôi dép mà cái áo ta đang mặc, túi đãy ta đang dùng .v.v… tất cả đều có mặt và nâng đỡ cho đời sống của ta thêm tiện nghi, thoải mái, vậy ta đã thật sự trân quý sự có mặt của nó chưa? Với tôi, có lúc tôi muốn bỏ đi đôi dép cũ đó vì thiết nghĩ nó đã hết thời và tôi cần một đôi dép mới thoải mái hơn, đẹp hơn, đắt tiền hơn. Nghĩ như vậy, tôi cho là tôi sẽ hạnh phúc hơn. Khi q.an sát cách sống, cách hành xử của những bậc chân tu, các ngài có cần những tiện nghi, những cái mới thì mới hạnh phúc không? Tôi luôn học từ Thầy qua những lối sống giản dị của Người. Thầy luôn bình thường trong cách sống. Thầy luôn đơn giản về tiện nghi. Nhưng thử hỏi có ai hạnh phúc được như Thầy? Đôi dép của tôi tuy cũ nhưng nó vẫn còn đi được, vẫn còn bảo hộ cho bước chân của tôi trên mọi nẻo đường tôi đi. Giữ lại nó là một quyết định làm tôi thấy hạnh phúc. Nó dạy cho tôi biết đủ, biết trân quý.

Không gian sống thật là quan trọng cho mỗi con người. Nó cho bạn sự tươi vui, cho bạn sự tĩnh lặng… vậy nên trong căn phòng nhỏ của tôi có nhiều cây nhỏ, có nhiều vị Bụt baby, có nến, có trà… đó là không gian sống cho tôi sự bình an. Cách sắp xếp đồ đạc trong phòng giúp tôi thấy rõ sự vận hành của tâm. Thầy luôn dạy ta phải làm sao để biết cách chăm sóc cho căn phòng bên trong của mình, từ điều đó tôi muốn chăm sóc cho căn phòng bên ngoài trước nên mỗi khi dọn phòng tôi không cho đó là công việc mà là sự trở về thực tập với tâm của mình như khi hút bụi, lau chùi, xem như đó thật sự là việc quét, và lau chùi chính cái tâm của mình. Thỉnh thoảng bạn sẽ nghĩ công việc quét phòng ai cũng làm được dễ dàng, do vậy bạn thường không quan tâm và cho đó là công việc thường thôi. Vậy có khi nào bạn tự hỏi bạn đã làm gì thành công trong cuộc sống hằng ngày này? Bạn cho những công việc cao quý như làm văn phòng, dịch  thuật… và cho những công việc nhỏ nhặt như lau chùi nhà là không cần thiết. Tôi không nói rằng nó đúng hay không đúng, mà điều tôi muốn chia sẻ với bạn là trong khi làm những công việc đó bên trong mình có thật sự bình an, tĩnh lặng chưa và công việc gì là công việc cao quý. Từ khi trở thành một người xuất sĩ cho đến nay, tôi đã trải qua những công việc trong tăng thân, từ làm rác, làm tri khố, tri sự… và điều làm tôi thật sự hạnh phúc là không xem đó là công việc, mà tôi xem đó là sự chăm sóc cho bên trong lẫn bên ngoài của tôi và khi về phòng, tôi vẫn không quên công việc quét dọn phòng. Thầy luôn dạy rằng trong tăng thân không có công việc nào là quan trọng nhất cả, tôi thích thú khi nghe điều đó vì thật sự là như vậy. Nếu ta dọn phòng cho có bình an, có thảnh thơi thì hạnh phúc hơn nhiều so với những ai làm công việc cho là cao quý mà không có sự bình an, thanh thản… Sự giản dị trong cách sống luôn cho ta nhiều niềm vui hơn là việc có quá nhiều tiện nghi phải không bạn? Và công việc dọn phòng là điều giản dị thứ ba mà tôi muốn chia sẻ với bạn.

Sau cùng tôi muốn chia sẻ với bạn là vấn đề tiện nghi trong cách sống và cái gì cho bạn hạnh phúc thật sự. Trong chiều sâu tâm thức của tôi cũng có nhiều hạt giống của đòi hỏi, tham muốn. Có khi tôi nghĩ tôi phải có cái này, phải có cái kia mới hạnh phúc, sự đòi hỏi bên trong của tôi bắt đầu nảy sinh. Cái muốn làm tôi tìm cầu thật nhiều, chính điều đó làm cho tôi đánh mất nhiều thời gian. Cái gì nhỉ? Cái laptop xịn, cái máy nghe đời mới v.v… Những tiện nghi đó bên ngoài người ta đã đánh đổi bằng thời gian, tiền bạc để có nó. Vậy tôi là người xuất sĩ mà cũng muốn tìm cầu như vậy thì có khác gì người thế tục đâu. Tôi tự nghĩ điều quan trọng là phải biết đủ, và phải biết cách nắm lấy thời gian, nuôi dưỡng lòng thương, đi thế nào cho tự do thì đó mới là tiện nghi của người xuất sĩ. Sự đơn giản trong cách sống làm cho tôi thấy nhẹ nhàng hơn nhiều, không vướng bận nhiều vào tiện nghi để rồi cái đẹp tinh khôi dần biểu hiện. Tôi ý thức những máy móc rất cần để giúp cho mọi người có phương tiện học hành, nghiên cứu. Nhưng cái cần hơn là sự thực tập biết đủ và giản đơn.

Những điều giản dị, chúng ta có thể nhận ra trong cuộc sống hằng ngày. Khi bạn thức dậy, xếp lại cái mền, lúc bạn đánh răng, lúc bạn uống trà hay lúc bạn dọn phòng .v.v… đều là những công việc thật bình thường phải không? Song có khi nào bạn tự hỏi bạn đã làm nó trong ý thức chưa, bạn đã thật sự ở đó cho những điều giản dị bình thường đó chưa? Khi nhìn Thầy đi, Thầy uống trà, Thầy ăn cơm .v.v… trông cũng giống như bao nhiêu người khác, nhưng điều làm tôi thấy và cảm nhận được là năng lượng bình an, nhẹ nhàng, thanh thản từ Thầy, trông có vẻ đơn giản nhưng không đơn giản chút nào và tôi biết rằng tôi vẫn chưa làm được như vậy.

Không gian của thanh thản, sức mạnh của hiện tại, giây phút của bình an nó ở trong cách sống và lòng tin của bạn vào chính bạn. Không ai khác cho bạn điều đó khi chính bạn không chịu bước ra khỏi ngưỡng cửa của ràng buộc, lo toan. Với tôi thì những điều giản dị của cuộc sống hằng ngày cho tôi một phần nào đó sự bình an vì tôi biết rằng đó chính là giây phút trở về thật sự để yêu thương, để chăm sóc cho tự thân. Trước đây tôi cứ hay than vãn, trách móc khi thấy ai đó hành xử không dễ thương, tự hỏi tại sao người đó lại như vậy. Bây giờ tôi nhận ra rằng đời sống thực tại này đẹp vô cùng và hầu hết thời gian trong ngày ta làm những công việc bình thường đơn giản. Và tôi chia sẻ với bạn, khi nhận ra điều này tôi bắt đầu có ý thức nhiều với giây phút hiện tại, bởi những gì tôi đang làm trong giây phút này chính là sự sống, là hiểu biết, bao dung. Do đó tôi không còn để ý và quan tâm nhiều đến những sai trái của người khác, bởi vì chính tôi còn chưa chăm sóc tốt cho chính mình thì than vãn trách móc người khác há chẳng phải là vô lý sao? Khi hơi thở của bạn bắt đầu có ý thức, thì tự nhiên món quà của hiện tại sẽ chào đón bạn. Bạn đừng lo nghĩ nhiều mà hãy bắt đầu học cách chăm sóc cho chính bạn. Những điều giản dị sẽ làm cho con người của chúng ta trở nên thanh cao; nó chính là cử chỉ, lời nói và cách hành xử của chính chúng ta. Xin đừng xem thường bất cứ điều gì, dù là nhỏ nhất, bởi tất cả đều là cơ hội cho mỗi chúng ta trở về, phải không bạn?