Món quà Tăng thân
Chân Tịnh Hằng
Đã mười năm tôi không được tham dự Noel ở Làng. Tôi nhớ, mười năm trước mỗi khi đến mùa Noel, dù lạnh cách mấy tôi cũng thức dậy để sửa soạn cho cái ngày này, tuy không phải là tôn giáo của mình, Tôn giáo bạn. Nhưng mình đang ở trong xứ của các bạn, “Xứ trời Tây” (trong chúng xuất gia có rất nhiều thầy và sư cô người Tây phương), mình phải hội nhập và hòa đồng vào văn hóa của họ mới đem đạo Bụt dấn thân vào xã hội Tây phương.
Trong ngày này, Thầy trò chúng tôi chơi với nhau rất vui. Tôi có nhiều ấn tượng của ngày này, bao nhiêu trái tim của các sư chị, sư anh, sư em xích lại gần nhau hơn, quý mến nhau hơn. Mỗi người tự làm cho nhau những món quà, tự tay mình gói và thể hiện nhiều tình thương trong những món quà đó. Mình được bốc tên để tặng quà cho người đó, bất kể người đó là sư anh, sư chị hay các sư em của mình. Trong uy nghi có dạy: “Không được tặng quà cho người khác phái” (muốn tặng quà hay viết thư cho sư anh hay sư em của mình thì phải trình lên cho y chỉ sư mới được gởi đi). Nhưng mỗi năm chúng tôi đều tổ chức tặng quà cho nhau và lấy ngày Noel để tặng quà. Khi mình bốc trúng tên ai đó thì mình gói một món quà với tấm lòng trân quý sự có mặt của người đó trong tăng thân. Trong suốt thời gian gói quà, tôi đã thấy sự có mặt của niềm hạnh phúc rồi. Không biết người nhận có hạnh phúc hay không nhưng hạnh phúc trong tôi đang tròn đầy. Món quà đó, gọi là món quà tăng thân. Ngoài món quà được bốc tên, chúng tôi cũng thường hay gói quà thêm tặng cho những người khác trong chúng như Sư Ông, sư cô trụ trì hay một người bạn đồng tu mà có thể là người đã giúp mình đi ra những khó khăn, nhân tiện đó để mình tỏ lòng biết ơn của mình đối với người đó. Thỉnh thoảng dù không phải là ngày này, tôi cũng làm được những món quà với nội dung thực tập muốn truyền thông lại với một thầy hoặc sư cô hay một sư em. Tôi gói một gói quà thật xinh, thật thiền vị để tặng cho người đó. Tôi biết, có khi đương sự không biết món quà đó từ tôi, nhưng tôi thấy một hành động của mình đã hóa giải nội kết, không dễ thương ở trong mình, và khi nhìn người đó tự nhiên mình thấy có thiện cảm, và cái gọi không ưa đó nó dần dần được chuyển hóa, tình thương tự biểu hiện trong tâm thức rồi. Đó, món quà tăng thân là như vậy.
Trở về lại Làng, tôi vẫn thấy không khí đó rất đẹp, biểu hiện trong từng mỗi sư anh, sư chị hay sư em của tôi. Mỗi năm chúng tôi được trở về Phương Khê (Phương Khê là nội viện chỉ dành cho chúng xuất sĩ) và Thầy trò chúng tôi đã có mặt trọn vẹn cho nhau trong ngày này. Ngày hôm trước, Thầy đã nói pháp thoại bằng tiếng Anh cho các thiền sinh Tây phương về dự Noel. Chúng tôi cũng tổ chức cho những vị cư sĩ tặng quà cho nhau. Những người mới đến thì có quà của tăng thân, những người ở lâu với mình cũng được bốc tên và tặng quà cho nhau. Họ hạnh phúc khi được về Làng trong dịp Giáng sinh và tết Tây. Năm nay thiền sinh về khoảng 800 người. Lần này về lại Làng, tôi thấy con của Sư Ông đông hơn. Trước đây, cả chúng sinh hoạt chỉ trong một thiền đường, bây chừ ngồi hai thiền đường mà vẫn không đủ chỗ. Tôi mơ Phương Khê có một thiền đường lớn có thể chứa được một ngàn tu sĩ (thầy Từ Giác hay nói để mượn cái gối mà mơ cái đã…). Nghĩ đến một thiền đường lớn như vậy tôi thấy vui vui vì mọi người được ngồi chung với nhau mà không ai lọt ra ngoài và khỏi nhìn Thầy qua màn hình. Tôi biết không chỉ riêng gì tôi mà tất cả mọi người đều có chung ước mơ này. Điều đầu tiên tôi thấy món quà lớn nhất khiến tôi cảm thấy hạnh phúc đang có trước mặt tôi, đó là chúng xuất sĩ bây chừ đông hơn. Món quà huynh đệ bên nhau. Ngày xưa lạc Long Quân và Âu Cơ chỉ sinh ra một bọc chỉ có 100 người con nhưng nhìn vào tăng thân mình thì… Ui! Thầy giàu có hơn Lạc Long Quân và Âu Cơ nhiều, chứng tỏ mình có sự tiếp nối của con Rồng cháu Tiên. Nhưng ở đây thì khác, rằng bọc trứng của Sư Ông nuôi lớn mỗi ngày bằng niệm, định và tuệ nên sinh con ra ai cũng dễ thương, dễ thương ngay khi còn trong trứng nước. Và khi sinh ra mới chỉ có một vài tuần mà biết nói chuyện rất vững vàng, tạo không khí an vui cho những ai tham dự vào dòng giống này, dòng giống áo nâu sòng.
Các xóm đều dâng quà lên Sư Ông, món quà nào cũng ý nghĩa, cũng ngập tràn tình thương. Tôi nghĩ, Sư Ông là một ông thầy tu hạnh phúc nhất mà tôi chưa thấy ai được như vậy. Tôi thường thấy đối với một số quý Ôn quý Sư bà, càng lớn thì người nhỏ ít lại gần hơn, tôi lớn lên ở Huế nên tôi thấy điều này rất rõ. Thật sự đôi lúc chúng tôi cũng muốn đến gần quý ngài để học hỏi nhưng không hiểu sao trong lòng lại có cảm giác sợ, sợ mình vụng về tạo ra lỗi gì đó rồi sợ bị quở, vậy nên không bao giờ chúng tôi dám tới để chia sẻ hay tự động nói ra một điều gì với các vị lớn. Nhưng với Sư Ông thì các đệ tử “bưng cả trái tim”, dù trái tim hạnh phúc hay trái tim khổ đau chúng tôi đều có thể chia sẻ cùng Thầy, chính vì vậy tôi mới nói Sư Ông là một ông thầy tu hạnh phúc nhất. Hạnh phúc vì được lắng nghe những hạnh phúc, khổ đau của đệ tử, chỉ cần lắng nghe thôi là đệ tử có khả năng được ôm ấp và trị liệu rồi. Có khi chỉ nhìn Thầy mỉm cười là bao nhiêu phiền lụy đã rụng rơi.
Có một bài hát Tịnh Thủy viết:
Nhìn thầy lòng thanh thoát
Nghe thầy hết đắm say
Ngồi bên thầy ấm áp
Buổi chiều qua không hay
Mê nghe kinh trọn kiếp
Ngộ chỉ một sát na
Gần thầy trong chốc lát
Thanh thản nẻo đi về.
Tôi thấy, ở trong tăng thân có nhiều sư anh, sư chị và sư em có khi khó khăn tưởng chừng như không vượt qua được, nhưng khi chia sẻ được cho Thầy, Thầy chỉ dạy một câu đơn giản thì đương sự đã vơi đi bao nhiêu khổ lụy rồi. Thầy tôi thật là tài. Tài ở đây là Thầy có nhiều năng lượng của bậc chân tu, làm cảm hóa được bao nhiêu trái tim bị tổn thương, năng lượng an ổn đó đã bao trùm lên những “vết sẹo” trong trái tim người đệ tử. Thầy tôi luôn có đó trong mỗi phút giây để chúng tôi có cơ hội trưởng thành.
Những món quà được dâng lên, xóm nào cũng nói lên công dụng của món quà, như là công phu tu học của các xóm để tỏ lòng tri ân đến Thầy.
Những món quà các xóm dành tặng cho nhau cũng chứa đựng bao nhiêu là tình thương và sự quan tâm. Các xóm ở gần nhau và sinh hoạt chung nên cũng hiểu được các xóm khác đang cần gì. Vì vậy xóm tặng quà, xóm nhận quà và quà được tặng rất có ý nghĩa và tiện ích để mình tiết kiệm được cho nhau. Người xuất sĩ lúc nào cũng phải biết sống đời sống tri túc mà, vậy đó.
Ngồi chơi với Thầy, tôi thấy Thầy tôi rất dễ thương. Các đệ tử mới xuất gia còn nhỏ nên khi chia sẻ đôi lúc còn vụng về. Nhưng Thầy lắng nghe rất hết lòng, giữ năng lượng hiền hòa khiến người chia sẻ cảm thấy gần gũi và đầy niềm tin. Cuối buổi ngồi chơi, vị nào chia sẻ chưa hay thì Thầy dạy lại để toàn chúng được học hỏi và ý thức hơn về cách trình bày của mình, Thầy luôn để thời gian và không gian cho đệ tử học hỏi và lớn lên.
Nhìn lại khoảng thời gian tôi xa Làng, ấy vậy mà đi vèo qua đã 10 năm. Có hôm đang ngồi tụng giới, tôi giật mình nhớ ra là tôi đã nhận giới Lớn được mười năm rồi. Ngồi nghĩ lại tôi tự hỏi với chính tôi là 10 năm qua mình đã làm gì? Công phu tu học của mình đến đâu? Có khả năng sống hòa hợp trong tăng thân không? Có vững chãi để tiếp nối con đường mà mình đã chọn không? Đã học được và hành trì giới đến đâu? Ui, bao nhiêu câu hỏi tự tôi kiểm lại mình trong suốt mười năm qua. Mười năm là khoảng thời gian nhiều lắm… Mình đã làm gì cho chính bản thân và cho đời mình…?
Được có cơ hội sống với tăng thân, tôi thấy tôi lớn khôn rất nhiều. Tôi học hỏi từ Thầy, từ các sư anh, sư chị, sư em và các bạn thiền sinh nhiều lắm. Con đường này đã giúp tôi nhiều trong công trình chuyển hóa. Tôi biết trong sự thực tập, tôi còn yếu kém vụng về, những vụng về đó tăng thân luôn ôm ấp nên tôi thấy mình có niềm tin hơn để tôi tiếp tục con đường chuyển hóa.
Khi một người trẻ phát tâm đi tu đã là một phước đức rồi. Vào tu có Thầy, có tăng thân để mình học hỏi lại thêm một phước đức nữa. Tăng thân luôn cho tôi những “món quà”, món quà mà khi mở ra khiến tôi ngập tràn hạnh phúc. Có rất nhiều “món quà” mà tôi biết mình cần có thêm thời gian để mở… Nhưng món quà nào tôi cũng tiếp nhận hết lòng bằng niềm thương yêu của tăng thân. Năm nay tôi lại may mắn có được một mùa Noel thật ấm áp bên Thầy và Tăng thân.