Xóm Thượng mùa lá chín
Thầy Minh Hy
Sáng hôm nay
Tới đây
Chén trà nóng
Bãi cỏ xanh
Bỗng dưng hiện bóng hình em ngày trước
Bàn tay gió
Dáng vẫy gọi
Một chồi non xanh mướt
Nụ hoa nào
Hạt sỏi nào
Ngọn lá nào
Cũng thuyết Pháp Hoa kinh.
(Tiếng gọi – Thơ từng ôm và mặt trời từng hạt)
Nếu có dịp tôi mời bạn về thăm Xóm Thượng. Ở đây đang là mùa lá chín. Hai chữ Xóm Thượng, cũng đủ để biết rằng, nó không phải nằm ở vùng đất bằng mà trên một trái núi, núi Thệ Nhật.
Đầu tiên, tôi xin mời bạn đi thăm con đường làng. Từ Xóm Thượng đi ra con đường cái khoảng chừng bốn trăm mét, rồi có dịp bạn dừng lại ở cổng làng, nơi đó bạn sẽ thấy được cả một không gian thênh thang. Tôi đã từng say sưa đứng đó bao nhiêu lần, mà lần nào cũng thấy nó đẹp và sống động. Ở đây, khí trời đang chuyển. Vì vậy mà có rất nhiều buổi sáng, đứng từ cổng làng nhìn ra là cả một biển sương mênh mông. Chẳng khác gì một bức tranh thủy mặc sống động mà sâu lắng. Vào những buổi trưa, tôi sẽ chỉ cho bạn thấy một điều kỳ diệu nữa. Đó là cái màu xanh da trời ở đây không giống ở những nơi khác. Tôi không biết gọi nó là màu gì. Không phải xanh như màu nước biển, xanh lơ hay hay màu xanh của tàu lá chuối non. Cái màu xanh của nó thật là dịu hiền mà mỗi khi nhìn thì thấy lòng mình thật nhẹ.
Từ cổng làng, tôi mời bạn rảo bước đi về Xóm Thượng. Bên tay trái bạn là một cánh đồng nho, những hàng nho thẳng tắp và lá bắt đầu chuyển màu, rất đẹp. Người nông dân đã thu hoạch nho rồi nhưng vẫn còn chừa lại một vài hàng nho để làm quà cho những người đi bộ. Còn bên tay phải là mé rừng sồi. Mé rừng này vào mùa này thật yên tĩnh nhưng vào mùa Xuân thì lộng lẫy hơn cả. Hàng ngàn, hàng vạn hoa thủy tiên từ dưới đất trồi lên, làm cho con đường càng thêm thơ mộng. Đi dọc hết mé rừng sồi là bạn đang về với Xóm Thượng.
Vào xóm với từng bước chân chậm rãi, lập tức bạn sẽ cảm nhận được một bầu không khí yên tĩnh và vững chãi dưới bóng mát của những cây tùng. Ở đây có rất nhiều loại tùng, cây nào cũng đứng vững chãi, hiên ngang thi cùng mưa nắng và sương gió. Thầy đã tự tay trồng những cây tùng này trong những năm đầu của Xóm Thượng. Vì vậy, trong bản môn, đó là những sư anh cả của Xóm Thượng. Các sư anh đang đứng đó để làm chứng tích niềm tin cho các sư em.
Nếu bạn rảo bước về thăm vườn rau phía sau Phật đường Chuyển Hóa, biết đâu bạn sẽ nhận ra được những cây rau húng, rau thơm, tía tô, ngò, diếp cá, rau muống .v.v.. những thứ rau đã làm cho bữa cơm gia đình bạn thêm đậm đà hương vị quê hương. Vào những mùa có nắng ấm, bạn sẽ thấy được những giàn bầu, giàn mướp đắng, mướp ngọt, giàn su su, những luống sà lách và vườn bí ngô. Bên cạnh những thứ rau quê hương còn có những luống rau trồng ở xứ Tây nữa. Mỗi bữa ăn bạn sẽ có dịp thưởng thức một vài thứ rau trồng từ vườn nhà. Buổi cơm gia đình ở Làng sẽ thêm niềm vui khi mỗi ngày bạn đều có cơ hội để được ăn cơm chung với quý thầy, quý sư chú và với các bạn thiền sinh đến từ nhiều nước. Những bữa cơm thật đầm ấm và thanh tịnh. Không khí rất là gia đình. Những bữa cơm bắt đầu bằng hai mươi phút ăn cơm trong im lặng, đó là giây phút bạn nếm được vị ngọt của tình thương và hương thơm của đất trời.
Sau bữa cơm chiều, dưới nắng thu và làn gió nhẹ, bạn cùng tôi đến thăm hồ sen mới của Xóm Thượng. Những bông sen trắng tinh khôi đầu mùa còn đó dù mùa Hạ đã đi qua. Ngồi trên gò đất bên cạnh hồ sen vào những khi chiều về bạn có thể thưởng thức ánh nắng chiều “không thắm không vàng vọt” và cảnh hoàng hôn lộng lẫy. Còn vào những buổi sáng, tôi mời bạn dậy sớm hơn thường ngày một chút. Để làm gì bạn biết không? Để được nghe tiếng chuông đại hùng cùng tiếng kệ xướng vang trong không gian ban mai. Tiếng chuông khua vang như làm tỉnh mộng lòng người đón chào một ngày mới.
Và rồi từ tháp chuông nhìn về hướng rừng sồi, bạn sẽ thấy Cốc Ngồi Yên của thầy tôi. Cốc nằm bên Pháp Thân Tạng, nơi cất giấu những bông hoa thủy tiên, rồi khi nắng ấm báo hiệu xuân về thì từ dưới đất trồi lên không biết bao nhiêu là hoa thủy tiên. Mỗi bông hoa thủy tiên như là một vị Bồ tát biểu hiện tán thán công đức của Bụt Thích Ca (hay ca ngợi những mầu nhiệm của sự sống) như bạn đã có dịp cảm nhận những gì trong phẩm Tùng Địa Dõng Xuất vậy. Trước mặt cốc là cả một rừng sồi lùn không che nổi tầm mắt. Thầy tôi thường ngồi nhìn ra cánh rừng này, mùa này rừng sồi đang hiến tặng cho đất trời những sắc màu của lá nên bạn có cả một không gian bao la bát ngát trên những tán lá sồi chín rực. Và vào Hội Thủy Tiên, hay vào những ngày đẹp trời, thầy trò tôi cùng ngồi chơi trên sàn gỗ ngắm mặt trời lên, ngắm nhìn những vì sao khuya, hay thưởng thức ánh trăng khi mùa trăng về. Vào những đêm thanh vắng, bạn sẽ nghe được tiếng kêu của chim Cú. Tiếng nó rõ mồng một và càng làm cho màn đêm thanh vắng hơn.
Vào mỗi thứ Năm và Chủ Nhật trong tuần, tôi sẽ mời bạn tham dự Ngày Quán Niệm của bốn chúng Làng Mai. Có khi ở Xóm Thượng, lúc khác thì ở Xóm Hạ hay Xóm Mới. Xóm Hạ không xa Xóm Thượng là mấy, chỉ mất một tiếng đi bộ. Còn Xóm Mới thì cũng chỉ mất bốn mươi lăm phút đi xe thôi. Mỗi xóm điều có những cái đẹp riêng. Mà dù đi bộ hay đi xe cũng đều cho bạn rất nhiều điều thú vị khi đi trên những con đường đồng quê nước Pháp. Vào những ngày này, bạn sẽ được nghe pháp thoại của Sư Ông hay của các vị giáo thọ (vào những khi Sư Ông vắng nhà). Sau đó chúng ta sẽ đi thiền hành chung và ăn cơm chung. Vào mỗi thứ năm, bạn sẽ có dịp được ăn cơm quá đường chung với bốn chúng. Nếu có chánh niệm, bạn có thể tiếp xúc được với không khí và năng lượng tâm linh nơi giáo đoàn nguyên thỉ của Bụt. Giờ sinh hoạt buổi chiều, bạn sẽ được lắng nghe và chia sẻ kinh nghiệm tu học của mình với mọi người. Trở về Xóm Thượng, bạn có thể đến chơi thể thao với các thầy, như đá bóng, bóng chuyền, bóng bàn, bóng rổ. v.v..
Sau ngày Quán Niệm Chủ Nhật, bạn sẽ có một ngày riêng tư. Còn gọi là ngày “làm biếng”. Vào những ngày này bạn có thể làm những điều gì mà bạn thích mà trong tuần bạn chưa có thì giờ để làm. Bạn có thể dậy sớm, pha một ấm trà và ngồi yên thưởng thức sự sống đang thức dậy. Hay bạn sẽ đến thiền đường để ngồi thiền, ngồi bao lâu cũng được. Rồi đi thăm những con đường, những vườn cây, những cảnh đồng quê quanh Làng, hay đọc sách, gọi điện về thăm gia đình .v.v.. Đây là một món quà mà tăng thân hiến tặng cho nếp sống ở làng để bạn và tôi có cơ hội làm mọi thứ trong niềm vui và sự thảnh thơi.
Bây giờ đây, mời bạn vào thiền đường Nước Tĩnh, thiền đường làm bằng gỗ thật ấm áp với những cửa sổ nhỏ bằng kính dọc hai bên tường hướng sự chú tâm của bạn về phía bàn thờ Bụt, bàn thờ chỉ có hương án còn Bụt đang tĩnh tọa dưới gốc một cây tùng mà tấm kính không thể ngăn cách bạn với Bụt, với những chiếc lá và khí trời bên ngoài. Bạn ngồi thật yên như thế cùng Bụt, tăng thân và đất trời ngoài kia, trong khi đó tiếng hô canh trầm hùng vang lên đầu ngày như thổi bừng sự sống, lời kệ, tiếng chuông và những chuyển biến đầu ngày sẽ giúp bạn cảm nhận được sự bình an sâu kín trong tâm hồn.
Ở Làng, vào mỗi buổi sáng, bạn đều có cơ hội ngồi như thế bốn mươi lăm phút, sau đó là thực tập Sám Pháp Địa Xúc. Lời sám văn nhẹ nhàng mà sâu lắng làm bạn có cảm tưởng như chính mình đang được tâm sự với đức Thế Tôn. Vào buổi chiều, bạn lại vào thiền đường ngồi yên, trong khi đất trời đang từ từ khép cửa, bạn cùng tăng thân sẽ được nếm cái hương vị yên bình của một ngày đi qua. Sau đó, từng bước chân chậm rãi của tăng thân đi quanh thiền đường (kinh hành) như một xâu chuỗi đang chuyển động. Sau khi những bước chân chánh niệm chạm lên nền gỗ, nơi cất chứa bao yêu thương mỗi ngày, bạn lại được cùng tăng thân ngồi xuống tụng kinh. Lời kinh vang lên có một năng lượng an lành ôm lấy những cảm thọ bất an, buồn tủi, giận hờn và giúp bạn trở về tưới tẩm những hạt giống tốt. Nơi đây thật an toàn, bạn không cần phải lo lắng gì cả. Hãy ngồi xuống cho thật yên, để hết tâm ý vào hơi thở vào – ra là đủ rồi. Hơi thở ban đầu có vẻ như thô kệch, gồ ghề như lòng bạn chưa được lắng trong. Nhưng một khi hơi thở đã đã trở nên nhẹ nhàng và sâu thì lòng bạn cũng sẽ được lắng và yên. Bạn hãy ngồi đó và để cho những lời kinh, tiếng kệ thấm vào thân tâm một cách tự nhiên. Tôi tin chắc rằng, sau một giờ thực tập bạn sẽ cảm nhận được những điều mới mẻ trong tâm hồn. Bạn sẽ vui, nhẹ nhàng và bình an hơn.
Bạn đã muốn đi thăm con đường thiền hành chưa? Đây, tôi xin mời bạn đi thăm con đường thiền hành Xóm Thượng. Con đường rất yên và mát. Lần đầu tiên khi đặt chân lên Xóm Thượng để xem đất thì Sư Ông ưng ý liền. Vì nó có con đường thiền hành này đây. Bạn có thể thực tập đi thiền một mình nhưng bạn cũng có cơ hội để thực tập chung với tăng thân mỗi ngày. Thiền đi là một sự thực tập giúp bạn dừng lại những sự rong ruổi, tính toán và buồn giận. Nương vào hơi thở và bước chân ý thức, tâm ý bạn sẽ thôi rong ruổi mà trở về có mặt với bạn, có mặt cho sự sống chung quanh bạn. Rồi bạn sẽ nhận ra được những giá trị tích cực mà bạn đang có cũng như sự có mặt của sự sống vậy. Một khi trong lòng bạn đã có sự bình an và niềm hứng khởi, bạn sẽ thấy cuộc đời thật đáng sống, cuộc sống thật có ý nghĩa biết chừng nào. Mỗi ngày là một cơ hội để sống hạnh phúc và hiến tặng niềm vui cho mình và cho mọi người, mọi loài.
Giữa buổi thiền hành, bạn cùng tăng thân ngồi chơi dưới bóng mát của những cây sồi. Ngồi chơi hay là ngồi yên thôi để thưởng thức sự sống của làn gió, bông hoa, đồi cỏ, hàng cây và các bạn đồng tu chung quanh mình. Từ góc nhìn này, bạn sẽ thấy được chùa Sơn Hạ ẩn mình trong cánh rừng tùng. Vào mùa thu, Sơn Hạ thật là diễm lệ với những vườn sồi đỏ. Có hôm bạn đứng đó, ngồi đó lắng nghe tiếng chuông nhà thờ bên kia đồi vọng lại như một cung nhạc giữa đất trời bao la. Thiền hành vào mùa này khi thu về chín cả rừng sồi khổng lồ trước mặt, nom như một chiếc bánh mà sư huynh đệ chúng tôi thường gọi đùa “chiếc bánh sồi ngon quá!” Mùa nào cũng đẹp, nhưng cái đẹp của mùa thu không làm vạn vật rộn ràng và tràn trề nhựa sống như là mùa xuân. Cái đẹp mùa thu rất yên và sâu lắng. Mùa thu thật sự là mùa để trở về. Trên bầu trời, có những đàn chim đang rủ nhau đi trú đông. Tiếng kêu từ trên không trung vọng xuống làm vang động cả núi đồi.
Đó, tôi đã mời bạn về thăm Xóm Thượng rồi đó. Về thăm Xóm Thượng, bạn chớ có đi thăm như một người viếng cảnh. Đi với tư cách một người viếng cảnh, bạn chỉ có thể thấy được mười phần trăm vẻ đẹp của Xóm Thượng thôi. Còn nếu bạn biết nghệ thuật, biết sử dụng hơi thở và bước chân thiền hành là bạn sẽ khám phá được không biết bao nhiêu là điều mầu nhiệm của sự sống đang có mặt ở đây. Từng nụ hoa, chiếc lá, hòn sỏi, giọt sương, tiếng chim hót, không một hiện tượng nào là không đang thuyết pháp ca ngợi sự sống.
Xem thêm hình ảnh về xóm Thượng:
– http://langmai.org/cong-tam-quan/gioi-thieu-lang-mai/hinh-anh-lang-mai/xom-thuong