Con đang sống một mùa thu kỳ diệu

Buổi sáng mùa thu nào cũng thật là kỳ diệu. Một màn sương mỏng giăng giăng trong chút se se lạnh. Lúc mẹ Đất chuẩn bị đón ánh sáng từ cha Mặt trời thì dì Trăng vẫn còn hiền dịu ở trên mái ngói, tỏa bóng xuống cả mảnh sân chim vuông vức. Làm sao mà không hạnh phúc cho được, bạn nhỉ! Chỉ cần đi từng bước chánh niệm qua khuôn viên ấy đến Phật đường cho buổi tọa thiền sớm, lòng người bỗng hòa làm một với lòng đất trời. Trong khoảnh khắc, một niềm giao cảm bừng lên, hạnh phúc.

Tuần này có một em sinh viên ngành văn học từ Mỹ qua Làng để học thiền. Em là người gốc Việt, rất giỏi tiếng tây. Vì ngành học có nhiều áp lực quá nên em bị trầm cảm. Bác sĩ tâm lý đưa cho em một đơn thuốc rất kỳ lạ: “Đi đến Làng Mai ở Pháp”. Bấy giờ Thầy và tăng đoàn lại đang ở Mỹ. Em về Làng, tìm lại được cho mình rất nhiều thứ: nụ cười của em, gốc rễ của em, tiếng mẹ đẻ của em, niềm vui của em, bình an, cảm hứng sáng tác, cách đi mới trên con đường vẫn cũ. Sáng nay, em ăn sáng với bánh mì Pháp có ngon không? Em có thấy miếng bánh mì giòn tan trong miệng em là tặng phẩm tuyệt vời của đất trời, của lòng người? Em hãy đừng ăn miếng suy nghĩ nữa, đừng ăn miếng lo lắng, đừng ăn miếng vội vàng, đừng ăn sự tưởng tượng, đó là những thức ăn nuôi dưỡng trầm cảm. Em hãy chỉ ăn miếng bánh mì giòn tan thôi, nhé em.

Vườn hoa của sư mẹ Bảo Nghiêm vẫn còn lung linh những cánh Thược Dược, cánh Hồng. Trong khi đó bên dưới lại lăn lóc bao nhiêu trái bí, trái bầu xanh um. Sư cô Hạnh Nghĩa vừa từ Thái Lan qua, cuốc đất rồi trồng bên cạnh đó mấy luống cải xanh, cải ngọt, ngò rí…Tôi thích ngắm nhìn vườn rau lớn lên từng chút từng chút, giống như là phép màu vi diệu. Sáng sáng chiều chiều, tôi ra tưới vườn và thực tập bài thi kệ:

Nước mát và mặt trời

Cùng làm nên màu xanh

Cam lộ của Bồ tát

Rưới xuống nơi sa mạc

Thành biển xanh mênh mông.

Bạn là chuyên gia nghiên cứu về trà từ Trung Quốc, bạn cũng tìm về Làng để học thiền, để tìm sự kết nối giữa trà học và thiền học. Bạn ngồi chơi trên chiếc xích đu gỗ, ngắm những bông hoa, cũng để ngắm sư cô làm việc trong chánh niệm. Trong lòng bạn có trà, trong lòng sư cô có thiền. Chúng ta đến với nhau. Bạn mỉm cười, tôi biết bạn đang hạnh phúc. Cuộc sống này thật là ý nghĩa khi mình biết mình đang hạnh phúc và mình cùng tận hưởng hạnh phúc cho nhau, nhỉ!

Lá phong đã chuyển sang màu đỏ nhạt rồi đó. Lá dâu, lá mận cũng chín vàng, đung đưa trên cành trước gió thu. Ngọn cỏ còn đẫm sương mai, lối thiền hành còn đầy bông hoa dại vàng rực, chúng ta đang sống trong mùa thu, cùng tận hưởng gió thu, trăng thu, sương thu, đất trời thu.

Sáng nay, sư chị và sư em cùng làm việc chánh niệm trong hồ sen. Mùa sen nở là mùa hạ. Mùa sen chín là mùa thu. Khi những tán lá sen chín vàng và tàn úa đi, đại chúng dọn hồ cho sạch, để giữ gìn rễ sen, củ sen cho mùa hè năm sau. Những hạt giống lành vẫn nằm yên dưới lớp bùn lầy kia, chỉ cần qua mùa đông băng giá và một một mùa xuân ấm áp thì những cánh sen hồng lại trở lại. Mùa đông cũng là mùa nghỉ ngơi của sen, của bùn, của những chú cá vàng. Dưới đáy sâu bùn lầy, tưởng sự sống là giá băng, nhưng không phải vậy, sự sống vẫn ở đó, chỉ đợi thêm một điều kiện nữa, chúng sẽ trở lại. Điều kiện đó là bạn nắng xuân. Chị em mình mang những đôi ủng thật cao, lội xuống hồ sen, nhổ lên những thân sen đã già và cả những cây cỏ sống cạnh sen. Mặt hồ trở lại yên tĩnh chỉ còn nước mát và bùn lầy dưới đáy. Thỉnh thoảng, mọi người bỗng nghe một tiếng ạch rồi sau đó là một tràn cười giòn tan, thì biết ngay là có một sư cô vừa té xuống bùn.

Các bạn thiền sinh rất thích nhìn quý sư cô làm việc chung và chơi chung với nhau. Có lẽ họ thưởng thức được tình huynh đệ mà chúng tôi chế tác ra trong lúc bên nhau. Tình huynh đệ là đẹp nhất mà. Thầy dạy dỗ chúng ta, Thầy trao truyền cho chúng ta, Thầy mong muốn chúng ta…tất cả cũng chỉ là xây dựng cho được tình huynh đệ. Có tình huynh đệ, chúng ta sẽ chảy ra biển lớn như là một dòng sông. Từng hạt nước nhỏ sẽ bốc hơi giữa dòng vì nắng, vì dốc cao, vì vực sâu… cô đơn và cực khổ lắm.

Chấp tác thật vui!

Mùa thu là mùa chín. Mùa thu là mùa rụng. Cây Hồ Đào nhà hàng xóm chín rụng đầy sân. Nhà hàng xóm sang mời quý sư cô đến nhặt về ăn dùm. Sư chị tri sự cử vài chị em sang đó kết thâm giao. Họ thấy quý sư cô làm việc trong chánh niệm đẹp quá chừng nên cứ lân la đem trà, đem nước ra mời, hỏi thăm đủ thứ chuyện, quên luôn cả việc để thời gian cho quý sư cô nhặt hạt.

Hạt hồ đào nướng lên thơm lắm, hoặc chỉ cần đập lớp vỏ cứng ra là có thể thưởng thức chất liệu béo, giòn và ngọt của nó rồi. Có đội nấu ăn, nấu một nồi cháo trắng, kho thêm hạt hồ đào thành món kho quẹt, làm đại chúng được đãi một bữa ngon tuyệt trần. Thiền sinh ăn cháo trắng với hạt hồ đào kho quẹt đó mà cứ xuýt xoa không hiểu vì sao món này ngon quá vậy. Thiền sinh khắp năm châu về Làng thì cứ ngất ngây vì những món chay do quý sư cô nấu. Có em sinh viên nói quý sư cô mà đi thi nấu ăn thì chỉ có đứng nhất, thức ăn vừa ngon lại vừa lành.

Mấy cây táo, cây sung trong vườn cũng chín rộ. Táo chua thì chấm muối, táo ngọt cắn ăn rất giòn. Sung chín ngọt ghê. Nhưng ăn nhiều sung thì sẽ bị chú aoutat viếng thăm khắp người. Chú sinh vật nhỏ bé ấy núp trong những tán lá, chú ưa ngọt nên mình ăn ngọt nhiều thì sẽ gặp chú. Aoutat cắn thì ngứa lắm, nếu gãi thì càng ngứa. May thay sư mẹ phát hiện được một loại kem sứt vô thì hết ngứa, cho nên đàn sư con tha hồ mà nhâm nhi trái chín mùa thu.

Mận ơi! Mận rụng rổ chị. Chị để chị… sấy, chứ chị không ăn!

Mùa thu năm trước có Thầy ở nhà cùng hái mận, thật là vui. Mùa thu này Thầy đang ở Mỹ với anh chị em bên đó rồi. Các sư con của Thầy ở Làng hái mận dùm cho Thầy. Hồi cuối xuân trước, đã có một đợt tuyết rơi trái mùa, thành thử nhiều chồi hoa bị lạnh cóng không thể nào nở nổi. Vậy nên mùa trái năm nay ít lắm, song bù lại trái nào cũng mập mạp rất đáng giá.

Hái xong một ngày, được đầy cả xe mận, vừa đem đi sấy khô, vừa bóc hạt ra để làm mứt ăn sáng với bánh mì. Sang năm Thầy sẽ ở nhà, khóa tu sẽ nhiều hơn, nên chị em cũng ráng thêm một chút để làm cho được nhiều mứt mận, để các bạn thiền sinh có cơ hội thưởng thức đặc sản của Làng. Thiền sinh thì mê mứt mận không cần giới thiệu. Nhất là được có cơ hội vừa hái mận, gọt mận, nấu mận rồi thưởng thức mứt mận trong mỗi buổi sáng với bánh mì thì hạnh phúc không thể nào mà kể.

Đợi vài đợt gió lạnh thêm nữa, để lá chín thật chín, màu lá chín đúng độ của nó sẽ rất là đẹp, ép khô thì để được lâu mà màu chẳng phai. Số lá chín mùa thu trước đã ép trong vở, tôi vẫn chưa dùng hết, đợi ai bên Thái Lan qua thì gởi về cho quý sư em cùng gia đình xuất gia bên đó. Lá phong chín vàng, chín đỏ mà ép khô thì làm thiệp đẹp lắm, ghi thêm câu thiền ngữ Thầy dạy vô thiệp nữa thì nó trở thành món quà quý giá với biết bao nhiêu là tình thương và tâm huyết.

Mùa thu cũng là mùa đi bộ. Thời khóa thể thao mỗi buổi chiều từ 16g30 đến 17g30 là giờ cho chị em chúng tôi đi bộ nhanh. Đi bộ rất tốt cho tim. Sau mười tiếng chuông thỉnh báo hiệu giờ thể thao thì chị em tôi bắt đầu khởi hành. Ai muốn đi nhanh thì đi vòng lớn, ai muốn đi chậm một chút thì đi vòng nhỏ. Dù vòng lớn hay nhỏ thì cũng được lên đồi, xuống dốc, tha hồ mà ngắm hoàng hôn. Những cánh đồng hoa hướng dương bây giờ đã gần thu hoạch rồi, nhìn nó không còn đẹp rực rỡ như lúc còn hoa nở nữa. Song những đài hạt nặng chín trĩu, đứng yên giữa đất trời, đợi người đến thu hoạch thì cũng thật là ý nghĩa. Cánh đồng nho chín rộ rồi, trái nho chín chuyển sang màu tím đậm, treo lủng lẳng trên cành, cả hàng dài, nhìn thật là thích. Thỉnh thoảng lại thấy mấy chú sóc, chú nai thơ thẩn trong vườn nho, cứ tưởng ta đang ở vườn thượng uyển.

Tối nay, sư chị hướng dẫn thiền tọa bằng tiếng anh. Lần đầu tiên sư chị ra hướng dẫn, đại chúng ai cũng vui. Mùa này ít thiền sinh hơn nên quý sư mẹ cho cơ hội để chị em mới học tiếng anh như chúng tôi có dịp thực tập và đem lợi lạc đến cho thiền sinh. Bữa nọ, sư chị làm văn phòng kể lại, có một thiền sinh đến làng nhưng không hiểu được tiếng Anh cũng không hiểu được tiếng Việt, quý sư cô không biết làm sao để giúp đỡ vì hai bên nói thế nào cũng không thể hiểu nhau, thiệt là thương quá. Pháp môn Thầy trao truyền thật rõ ràng, thật dễ dàng để thực tập, để hạnh phúc. Chị em chúng tôi biết rõ mình cần học thêm chút ngoại ngữ để giúp người ta, cũng để đưa Thầy đi về tương lai, để mình được là sư con xứng đáng của Thầy.

Mùa thu năm nay là vậy đó, bữa nọ trăng tròn ở xóm Hạ có tổ chức trung thu, múa lân và hát nhạc thiếu nhi, vui chi mà vui. Có sư em đi lại một bài quyền được học từ năm trước khi sư cha Từ Hải ở Chùa Tổ sang dạy, làm ai cũng thích. Ước gì sư cha lại sắp xếp được thời gian qua làng năm tới để dạy võ cho các sư con nữa. Hoặc sư cha Từ Hải bận thì mong có quý sư cha khác sang cũng được, nghe nói ở Tổ Đình Từ Hiếu, quý sư cha nào cũng giỏi võ, thật là thích. Xóm Thượng thì có thầy Pháp Tiến làm bánh trung thu, gởi xuống cho quý sư cô xóm Hạ và xóm Mới, mỗi chị em ai cũng được chia nửa cái bánh, ăn ngon quá chừng luôn.

Tối làm biếng, mấy chị em Sa di ni tổ chức tụng kinh sám hối, bữa này tiếng Anh thì bữa kia tiếng Việt, cứ thay phiên như vậy, cho đến ngày được thọ giới thức xoa, vài tuần sau cũng thấy quý sư chị Thức xoa đến sám hối chung, có thêm năng lượng, tụng kinh thêm hùng. Rồi sư chị Tỳ kheo ni cũng đến nữa, thành ra năng lượng tu học thiệt là vui. Trong mùa thu cứ sau mỗi giờ họp chúng là đại chúng được nghe đọc một chương uy nghi trong sách Bước Tới Thảnh Thơi, thứ tư hằng tuần thì được nghe Thanh Quy của tu viện.

Đợi thêm vài tuần nữa thì đại chúng sẽ đi vô rừng lượm hạt dẻ. Mùa thu là vậy đó, có nhiều hạt lắm, để mùa đông lại nhóm bếp nướng hạt, thơm lừng, hạt nổ tí tách, đại chúng cùng tu học bên nhau thật là vui. Đợi sang đông rồi mình sẽ kể chuyện mùa đông cho bạn nghe sau nha.

Trăng Mùa Thu