Format: Default

người viết: Đặng Chương.

Gửi đến các anh chị  T.C.Đ, P.C.T, T.T.C.D, N.T.A.T và các bạn WakeUp.

Ngôi chùa nhỏ bên suối

[10h45’: Đã về – Đã tới]

Trong thời gian xe lăn bánh thì hai chúng ta cũng đã nối gót nhau về với dĩ vãng rồi. Giờ thì bạn và tôi phải quay trở lại hiện tại thôi. Đồng hồ bây giờ là gần 11 giờ trưa. Mấy anh em chúng tôi đã về đến chùa rồi bạn à. Như bạn cũng biết là xe chỉ dừng lại ở ngoài đường nhựa thôi. Chúng tôi phải băng qua một đoạn đường đất nữa. Ngoài hành lý thì còn có thực phẩm, bánh trái vì như mọi khi tăng thân mình sẽ đảm nhận vấn đề thực phẩm cho ngày quán niệm.

Tôi nhìn về phía trước thì thấy một chiếc xe máy. Nhân vật đầu tiên của chúng ta đây. Đó chính là Thiện Sanh. Anh chàng đã đến từ sớm. Chắc là hay tin đoàn thứ nhất đến nên chạy ra để giúp mọi người vận chuyển thực phẩm đây mà. Có thể nói là trong đợt này, gần như Thiện Sanh giữ vai trò “tổng đạo diễn”. Mặc dù anh chàng chối đây đẩy. Những sự vụ như đi tiền trạm, liên hệ với thầy trụ trì, soạn chương trình chung đều do một tay chàng đảm nhận. Nói “tổng đạo diễn” là nói cho vui vì tăng thân nhà chúng ta đã xác quyết là sẽ đi với nhau như một dòng sông mà phải không bạn? Một dòng sông thì làm gì có ai dẫn đầu. Tất cả là những con sóng. Cùng tiến, cùng lùi và cũng có lúc chẳng biết tiến hay lùi? Lắm khi mọi người cảm thấy thật sự đuối sức trên chính dòng sông ấy. Tuy vậy, anh chị em vẫn luôn nắm tay nhau, vẫn luôn cố gắng trong một chừng mực có thể, vẫn luôn có mặt cho nhau bằng cách này hay cách khác. Đối với một chúng cư sĩ thì quả thật theo tôi như thế đã là quá lắm, quá với mọi sự mong đợi. Tôi không mộng ước gì hơn. Tôi không dám mơ mộng tăng thân nhà mình sẽ lớn mạnh, sẽ phát triển. Tôi chỉ mong tăng thân nhà mình cứ be bé, cứ nho nhỏ như vậy. Mà những gì be bé và nho nhỏ thì hay được người ta thương lắm. Bạn có tin không? Tôi thì tin như vậy. Và cũng có một nhạc sĩ nào đó viết một bài như vậy. Bài này cũng có nhiều người thích lắm. Cái tình thương dành cho những gì dung dị và đằm thắm dường như đã trở thành môt nét văn hóa của người Việt. Đó đã trở thành tâm thức cộng đồng rồi, phải không bạn?

Anh chị em nhà mình sau khi đã vào nhà nghỉ và thu gom hành lý thì bắt đầu tiến hành họp ngay. Ừ, mà sao dạo này họp hành nhiều thật! Dù mệt nhưng vui vì có cơ hội tiếp xúc nhau nhiều hơn. Những cái ngã cá nhân thường xuyên va chạm nhau để rồi tất cả phát hiện mình không cần phải triệt tiêu đi những ước muốn cá nhân. Điều cần làm chỉ là tìm cách hòa điệu những ước muốn riêng tư vào ước muốn chung của tăng thân.

Vào lúc này, Thiện Sanh đã đi thỉnh thầy trụ trì. Tôi thấy thầy có vẻ vui lắm. Nụ cười nở trên môi thầy thường trực. Và trong đôi mắt thầy cũng có bao nhiêu là đóa hoa đang nở. Tôi nghĩ niềm vui của thầy là lẽ dĩ nhiên thôi. Biết bao nhiêu là mái đầu xanh tụ hội về chùa còn gì! Nguồn năng lượng trẻ trung và tươi mát ấy chắc chắn là thức dâng đẹp nhất cúng dường cho chư Phật và Bồ tát trong ba đời. Chuyện những người trẻ chịu bỏ ra những ngày nghỉ cuối tuần để về chùa quả thật đã không còn lạ nữa. Nhưng tôi thấy mấy vị Phật tử cùng đến chùa với chúng tôi có vẻ ngạc nhiên lắm. Họ đến đây bằng xe hơi riêng và đã thấy chúng tôi khi nãy. Mấy vị này thấy chúng tôi ngồi yên, nghe chuông, thở rồi mới bắt đầu bàn bạc với nhau thì tỏ vẻ rất hiếu kỳ. Họ có mượn xem thời khóa cho một ngày tu học. Thầy trụ trì có nói gì đó với các vị này. Và tôi thấy gương mặt thầy càng tỏa sáng, ánh lên một niềm hứng khởi rạng ngời.

Thiện Sanh chỉ thông báo ngắn gọn một chút về thời khóa thôi vì sẽ còn nhiều đoàn tới nữa. Ôi chao, lần này đông người tham dự lắm. Hơn 60 người và có thể đông hơn vì còn thành phần Phật tử địa phương nữa. Vì đã thống nhất chia thành những phân ban nhỏ từ trước nên rất nhanh chóng một nhóm các bạn đi về phía nhà ăn. Dẫn đầu là chị Chân Mây. Người sẽ đảm trách tiểu ban ẩm thực đợt này. Trong chuyến đi trước thấy chị và các anh chị em khác vì bận công việc bếp núc mà không thể tham gia thời khóa trọn vẹn nên lần này mọi người đều tìm cách để giảm tải cho ban Ẩm Thực. Tuy nói là tìm cách chứ thật sự chúng tôi cũng không biết làm gì. Vì không gian bếp là cố định, công việc cũng đã là cố định, dẫu cho có tăng cường nhân sự thì cũng thế thôi. Tất nhiên phần dọn dẹp nếu đông người thì sẽ nhanh hơn. Nhưng đã gọi là nấu tức là nêm nếm thì phải có một vài người túc trực, chẳng thể nào đi đâu được. Đây là kinh nghiệm của tôi. Vì tôi cũng thường xuyên phải vào bếp ở những ngày Quán Niệm trong thành phố.

Những người còn lại ở nhà nghỉ thì tiếp tục chia thành 2 nhóm. Một nhóm sẽ đi theo Nhật Thái. Người sẽ đảm trách tiểu ban Vệ Sinh đợt này. Nói là Vệ Sinh chứ công việc của Nhật Thái là khá nhiều. Vì bạn này còn lo cả phần trang trí đèn cho buổi thiền trăng và cũng góp mặt trong ban nghi lễ nữa. Ngay khi mới tới, thì tôi đã chủ động bắt tay Nhật Thái. Và nói một câu rằng: “Anh em nhà mình hôm nay sẽ cố gắng nhé.” Hành động đó của tôi hoàn toàn tự nhiên chứ không phải là kết quả của một nỗ lực ngoại giao hay thâu phục nhân tâm gì cả. Trước giờ thì tôi cũng ít truyền thông với Nhật Thái. Và đợt này khi mà anh em cùng chung sức chuẩn bị cho ngày quán niệm thì có một điều gì đó đã kết nối chúng tôi lại với nhau. Tôi nhận ra có một sự đổi thay trên khuôn mặt của Nhật Thái. Bạn cười rất nhẹ đáp lại cái siết tay của tôi. Tôi cũng nhanh tay chuyền cho bạn mấy bài thi kệ đã in sẵn. Chúng tôi đã thống nhất là sẽ chọn bốn bài để dán hay treo ở Thiền Đường, Nơi Rửa Tay, Nơi để dép và Nhà Vệ Sinh để nhắc nhở cho đại chúng việc thực tập nếp sống tỉnh thức. Tôi đã in thành khổ A5, cắt gọn lại và không quên lồng vào đó một vòng tròn rất đẹp. Thời gian khá gấp nên chưa kịp ép nhựa. Nhưng Nhật Thái đã giải quyết vấn đề này rất nhanh. Ôi, còn gì để mà nói về đôi bàn tay khéo của người bạn này nữa chứ! Tôi thấy bạn ấy còn chuẩn bị cả một bảng điện và mấy câu thư pháp nữa. Chắc là bạn cũng đã bỏ không ít sức lực, tâm lực cũng như thời gian cho ngày tu lần này.

Như vậy là Nhật Thái đã đi về chánh điện rồi. Nhóm còn lại có tôi và Thiện Sanh cùng mấy anh em nữa. Thế là mọi người cũng dọn dẹp bàn ghế, tiến hành quét dọn và lau chùi khu vực nhà nghỉ và sau đó sẽ là chánh điện.

Tiếng suối mát trong

Có một điều mà tôi muốn nói với bạn đây. Ngay khi đến nơi thì tôi đã nghe một thanh âm rất quen thuộc. Một thanh âm thật nhẹ, thật trong và thật mát. Đó là tiếng suối phía xa xa sau cốc của thầy trụ trì. Chẳng biết từ bao giờ nữa tôi đã thích nghe tiếng suối này. Mời bạn lắng nghe cùng tôi!…

Lắng lòng nghe

Lắng lòng nghe

Tiếng suối mát dịu

Đưa về cố hương.

Tôi đang thực tập nghe suối đây. Tiếng suối giờ là tiếng chuông chánh niệm. Tiếng suối giúp tôi không còn phải lo nghĩ nữa. Lo cho Chánh Mạng. Lo cho ngày tu. Lo cho tương lai. Nhờ tiếng suối mà tôi quay về lại với quê hương đích thật của mình. Quê hương của tôi ở đâu? Câu trả lời là quê hương tôi ở đây. Nhà tôi ở đây. Nơi chính ngôi chùa này. Nhà tôi nằm bên một con suối nhỏ. Tiếng suối róc rách miên man đánh tan hết tất cả những rong ruổi tìm cầu. Tôi phải nói gì nhỉ. Ừ thì chắc là phải như mọi người thôi.

“Đây đang là phút giây hạnh phúc.”

Tôi bắt đầu từng đường lau của mình. Tôi làm công việc này thật nhẹ nhàng và thảnh thơi. Và tự nhiên khi lau thì lòng tôi lại hướng về mấy anh em WakeUp.

Chẳng là mới hôm qua tôi đã được gặp họ. Tôi đã có cơ hội được gặp những người bạn Tây Phương này đầu tuần nhưng cứ lần hồi mãi. Tối thứ năm trước đó, Viên Lạc có nhắn với tôi là sẽ có một chuyến đi thăm Nhà Trẻ rồi cầu Hiểu và Thương cùng với WakeUp. Bạn ấy khuyến khích tôi đi cùng. Tôi đã từ chối nhưng rồi phút cuối đã đổi ý. Lý do là vì tôi muốn có mặt cho Viên Lạc thôi. Đợt này tôi thấy Viên Lạc có vẻ gầy đi nhiều. Bạn này đảm trách nhiều việc cho tăng thân nhà mình lắm, rồi còn giữ vai trò thông ngôn nữa chứ. Thấy Viên Lạc đã có gia đình mà cứ đi suốt như vậy thì cũng hơi ái ngại cho bạn. Vì vậy một khi cô nàng đã đề nghị điều gì thì tôi thật lòng không muốn chối từ. Tôi cũng muốn chia sẻ với bạn ấy một phần nào đó. Nói chia sẻ thôi chứ thật ra tôi cũng chẳng biết mình có thể làm gì để giúp. Vì vốn ngoại ngữ của tôi cũng có hạn lắm nên trong nhiều chuyến đi với các đoàn thể Âu Châu tôi cũng chẳng thể giúp gì nhiều. Lắm khi chính tôi phải cám ơn Viên Lạc rất nhiều đó chứ. Vì nhờ đó, tôi được được gặp nhiều người hơn. Và khát khao học ngoại ngữ trong tôi trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Tất nhiên, mục tiêu số một vẫn là trao dồi, giữ gìn sự sáng trong của Tiếng Việt. Nhưng không thể dựa vào đó mà lơ là với tiếng Anh, tiếng Pháp được. Phải cố gắng thôi, phải không bạn?

Lần hội ngộ này với WakeUp để lại trong tôi rất nhiều ấn tượng. Tôi dõi theo cách các bạn đi với nhau, đùa với nhau, tiếp xử với nhau. Và tôi thấy ở đó không khác gì một gia đình cả. Bất chấp một sự thật là các bạn đến từ nhiều quốc gia và những nền văn hóa khác biệt. Đây là lần đầu tiên tôi được gặp một nhóm người trẻ có chung nhu yếu tâm linh với mình và lại đến từ phương Tây nữa. Thật sự là trong tôi có nhiều điều nghĩ ngợi. Không biết là tôi có nên nói là mình cảm động hay không? Những khi cảm động thì khuôn mặt tôi lại ráo hoảnh. Những khi có nhiều tình cảm nhất thì cũng là lúc tôi muốn chất chứa và lưu giữ cho riêng mình. Tôi không thích và cũng không muốn biểu hiện ra bên ngoài. Không hiểu bạn sẽ nghĩ gì khi đọc những dòng này? WakeUp là những ai mà có thể khiến tôi phải nặng lòng như vậy?

Cách đây hai năm cũng những ngày này tôi đã mang trong lòng một tâm trạng như vậy. Đó là lần đầu tiên tôi gặp gỡ tăng thân xuất sĩ. Tôi không chỉ còn tiếp xúc với những ý niệm nữa. Những tấm áo nâu như cô Tấm hiền dịu bước ra từ quả thị thơm. Sáng trong và đẹp đẽ vô ngần. Tất nhiên thì tâm lý của chúng ta là sẽ luôn bình thường hóa mọi chuyện theo ngày tháng. Những gì ta trân quý nếu không biết gìn giữ và làm mới thì chắc chắn ta sẽ rơi vào trạng thái thân quen rồi đến nhàm chán. Có nhiều lý do từ bên ngoài lẫn bên trong đã khiến tôi đánh mất đi cái nhìn ban đầu ấy. Vậy nên lần hạnh ngộ này với Wake Up – các bạn đúng như tên gọi – đã giúp tôi tỉnh lại. Các bạn đã đánh thức tôi về sự thiêng liêng và niềm phúc lạc khi được kề cận với những người anh em tâm linh có chung nhu yếu đi tìm một nẻo thoát lối về. Nhìn thấy tăng thân xuất sĩ hai năm trước và nhìn thấy tăng thân WakeUp trong hiện tại bất giác lòng tôi bỗng dưng nhớ về một ai đó. Không phải là nhớ mà là tôi đang thấy. Thấy rõ ràng… Một ai đó…

Thở vào, con thấy Sư Ông đang có mặt.

Thở ra, con thấy Sư Ông ở khắp nơi.

Hai câu này có thể đem vào thực tập được không nhỉ? Tôi rút ra được bài thực tập này sau một ngày đi chung với mấy anh em Wake Up. Tôi chưa bao giờ gặp Sư Ông. Và thật lòng thì tôi không quá mong ước được gặp. Cái nhìn và cách cảm của tôi về Sư Ông có lẽ không giống như phần đông mọi người. Tôi cũng đã đọc nhiều sách của Sư Ông. Có lẽ cũng gần hết những cuốn được phép và không được phép. Tất cả đều hay và mang cho tôi nhiều ích lợi. Nhưng tôi luôn thắc mắc thực tại của Sư Ông là như thế nào? Sư Ông liệu có đúng như những gì đã từng viết hay không?

Chắc là bạn sẽ ngạc nhiên với những câu hỏi này của tôi phải không? Lý do là mặc dù chưa phải là nhà văn, nhà báo gì nhưng tôi cũng đã tập sự viết lách. Và tôi biết một sự thật: Nếu chúng ta chỉ đọc qua vài cuốn sách, một vài bài viết và nói rằng người viết cuốn sách hay bài viết đó là như thế này như thế kia thì chúng ta sẽ lầm. Lầm rất to và rất lớn. Một cuốn sách hay tất cả cuốn sách cũng chẳng thể nói lên điều gì. Mỗi một ngày trôi qua, có biết bao nhiêu là cảm thọ trôi nổi trong dòng tâm thức chúng ta. Nhà văn là những người có năng lực chép ghi lại những dòng cảm xúc của họ và nâng công việc ấy lên tầm nghệ thuật. Nhưng chúng ta phải biết rằng những dòng văn thơ ấy cũng chỉ là một tích tắc, một phút giây, một ánh chớp lòe trong biển trời nhớ thương của họ. Đó chỉ là một mảnh thực tại của họ mà thôi. Họ lớn hơn rất nhiều. Và có khi điều mà chúng ta nghĩ rằng chúng ta “biết” họ, chúng ta “nắm” được họ thì sự thật chúng ta chỉ có “biết” chỉ có “nắm” được một “ảo ảnh” mà thôi.

Không biết là cái thấy này có phải là một tri giác sai lầm hay không? Nhưng tôi có niềm tin rất lớn vào nhận định của mình. Ít nhất thì tôi đã trải qua một giai đoạn như vậy. Khi viết thì tôi đã gởi gắm hết vào trang giấy thơm tất cả những gì lành thật nhất của mình. Sau khi hoàn thành, tôi trống rỗng, chẳng còn gì cả. Trong mỗi chúng ta đều có những phần hay dở, những phần thơm và không được thơm. Thế thì bạn đã từng bao giờ có suy nghĩ nếu tôi đã gửi hết tất cả những gì thơm sạch nhất của mình vào trang giấy vậy thì ở ngoài đời thực tôi sẽ còn cái gì đây. Dĩ nhiên là những phần không sạch và không thơm rồi, phải không?

Vì luôn mang câu hỏi ấy trong lòng nên hình ảnh của Sư Ông trong tôi cùng rất vừa vặn. Và chẳng ai có thể tô vẽ thêm gì nữa. Tôi chỉ có thể nói rằng tôi có cảm tình với Sư Ông. Tôi thương Sư Ông không phải vì những gì tôi biết về Sư Ông. Tôi thương Sư Ông vì tôi thương giấc mơ của Sư Ông. Giấc mơ lớn nhất của Sư Ông là gì nếu không phải là một đoàn thể sống chung an lạc hòa điệu với nhau trong tình huynh đệ. Tôi thích giấc mơ ấy lắm. Cái mộng ước đó cũng lan tỏa và thâm nhập vào tôi. Vì vậy cho nên khi gặp tăng thân xuất sĩ trước đây và bây giờ là WakeUp tôi cảm thấy rõ ràng là Sư Ông đang có mặt. Tôi cảm thấy rằng những gì Sư Ông đã viết là có thật. Tự nhiên là tôi cảm động. Cảm động vì mình đã gặp được một tâm hồn chân thật. Mà sự Chân Thật đang ngày càng hiếm hoi trong thế giới này. Sự Chân Thật đã thành ra châu báu mà không vàng ngọc thế gian nào có thể đánh đổi. Thôi, tôi không muốn nói là tôi sẽ khóc đâu. Không có giọt nước mắt nào cả. Chỉ có những luồng giao cảm, chỉ có những tiếng sóng nơi trái tim. Và tôi cũng chẳng cần ai đó biết, ai đó hay cả.

Tôi nhớ có lần Sư Ông kể là một hôm Sư Ông nằm mơ thấy mình đang ở trong một ngôi chùa nhỏ. Hôm đó Sư Ông được thông báo là sẽ có một số thầy đến. Đó là những người anh em đã từng tu chung với Sư Ông. Gió bụi cuộc đời đã khiến cho tất cả phải phân ly và xa lìa nhau. Nay thì được dịp đoàn tụ. Có mấy thầy về chùa là thông tin mà Sư Ông cứ đi vòng quanh và thông báo cho mọi người. Và Sư Ông thấy hạnh phúc vì giấc mơ ấy lắm.

Hạnh phúc chỉ đơn giản như vậy thôi sao? Hạnh phúc của người được xem là một trong những vị thầy tâm linh uy tín nhất thế giới chỉ vậy thôi sao?

Câu hỏi ấy giờ đây đã trở thành thực tại của tôi rồi đó bạn. Khi đang lau nhà thì trong tôi cũng có một niềm vui khấp khởi, thầm thì. Tôi cũng đã “qua cầu” rồi đó. Khi đang lau nhà thì tôi có một cái thấy rằng chỗ tôi đang lau đây rồi sẽ có một ai đó, một ai đó sẽ buông thư thì lòng tôi lại mừng vui lạ thường. Mấy anh em ở Âu Châu đó tôi có biết ai đâu. Mới chỉ là một vài câu xã giao ngắn ngủi. Mới chỉ là một vài bài hát chung. Vậy mà lòng tôi lại sung sướng lạ thường. Ngày hôm qua gặp gỡ tôi rõ ràng là có rất nhiều điều muốn hỏi. Nhưng một phần ngại ngần, một phần mặc cảm vì trình độ ngoại ngữ nên cũng chẳng thể nói được gì nhiều. Ôi, đã bao giờ bạn đã trải qua cảm giác này chưa? Cảm giác mà ta muốn nói hết tất cả mà chẳng thể nào nói được. Tôi đã suy nghĩ để tìm ra cách tháo gỡ. Tôi đâu thể nào chịu thua được. Và cuối cùng tôi đã tìm ra giải pháp. Nhờ tiếng suối mát trong luôn ngân vang bên tai mà tôi đã tìm ra được chiếc chìa khóa. Tôi bắt đầu thực tập lau nhà trong ý thức và gởi hết tất cả những tâm tư cảm tình của mình vào từng đường lau. Tôi trải hết lòng mình vào đó. Tôi gửi hết sự bình an, tình thương, tình anh chị em của mình vào đó. Tôi thực tập như vậy đó, bạn à. Tôi có muốn những người anh em tâm linh của mình biết không? Tôi có muốn họ nhận diện được những món quà của tôi không? Dĩ nhiên là có. Nhưng nếu họ không biết, không hay thì tôi cũng chẳng hề phiền lòng chi cả. Vì khi thực tập được như vậy thì tôi thấy cảm nhận được sự mừng vui. Sự mừng vui ấy có liền lập tức và đến ngay trong giây phút tôi lau nhà. Như vậy tiếng suối đóng vai trò là người hướng dẫn cho tôi. Cây lau nhà trở thành phương tiện để tôi thực tập.

Thở vào con đang ý thức rằng con đang lau nhà

Thở ra con gửi hết tình thương của con vào từng đường lau

Thở vào con đang lau nhà và con nghe thấy tiếng suối

Thở ra con ý thức được hạnh phúc mà con đang có.

Thực tập nghe suối và lau nhà cùng lúc nhưng có vẻ tôi thích nghe tiếng suối nhiều hơn. Cho nên anh chàng Thiện Sanh đã đến nhắc khéo tôi. Bởi lẽ những đường lau của tôi thay vì là một cánh đồng thẳng tắp thì lại giống như là một bông hoa năm cánh *(^_^)*. Như vậy là tôi hạnh phúc nhiều lắm phải không bạn. Bởi vì đâu chỉ có tiếng suối mà tôi còn có những người bạn tốt luôn kề cận nhắc nhở.

——————[hết phần 2]————-

Người viết:Đặng Chương                                                                                                                                                                                                                                   .

Gửi đến các anh chị  T.C.Đ, P.C.T, T.T.C.D, N.T.A.T và các bạn WakeUp

Bạn thân mến!

Kể từ hôm nhận được bức thư “Nhật Ký Trước Lúc Đi Xa” của bạn, tôi đã có dự định sẽ viết một một bài để hồi âm. Nhưng lại cứ đắn đo, lưỡng lự mãi vì khi đọc lại tôi thấy chưa ưng lòng. Khi viết cho một ai đó thì thì tôi luôn dành một thời gian nhất định để tìm hiểu về đối tượng sẽ nhận thư của tôi. Tôi nhìn sâu vào những trăn trở, những nguyện vọng, những nhu yếu của người đó để tìm ra một cách viết thích hợp. Trong trường hợp này, tôi có một nhận định rằng hạt giống văn nghệ trong bạn chưa đơm hoa kết trái nhiều lắm. Vì vậy, tôi cũng viết chừng mực và vừa vặn. Điều này quả thật là gian khó. Vì vừa vặn và chừng mực không phải là phong cách của tôi. Khi viết như thế thì tôi cảm thấy phải gắng gượng nên không thoải mái lắm. Cho nên bức thư viết cho bạn dù gần như đã hoàn thành nhưng tôi cứ để đó và không gửi đi.

Tháng 8 này có một sự kiện thật đặc biệt. Đó là việc tôi được dịp gặp gỡ với các bạn WakeUp ở Âu Châu. Thêm nữa, trong thời điểm này cũng có một buổi lễ rất thiêng liêng là Bông Hồng Cài Áo. Cùng lúc tăng thân nhà chúng ta lại được tham dự vào Đêm Trăng Rằm đẹp như ngàn năm huyền thoại nữa. Bao nhiêu là kỉ niệm đang có mặt ngay trong hiện tại làm cho tâm tư tôi bùng cháy, òa vỡ biết bao nhiêu nỗi niềm xúc cảm. Vậy là tôi có đối tượng để viết thư rồi đó, bạn có thấy không. Không chỉ là anh chàng đang tập sự T.C.Đ nữa. Lần này tôi muốn đối thoại với nhiều người lắm. Tôi muốn nói với anh P.C.T với chị C.D, chị A.T, tôi muốn nói với đại gia đình Wake Up. Tôi muốn nói với những trái tim hai mươi. Đối tượng mà tôi muốn trao gởi bỗng trở nên rộng lớn vô cùng. Tôi viết không những cho bạn mà là cho tất cả. Và tôi có cảm tưởng rằng mình đang viết một câu chuyện cổ tích. Có ai lại không thích chuyện cổ tích chứ, phải không? Một câu chuyện cổ tích có thật đang diễn ra ngay trước mắt. Tôi cũng là một chứng nhân, cũng là một người đã tham dự vào những trang không gian, những dòng thời gian tươi đẹp này.

Xin giải thích với bạn “viết” ở đây là viết thật sự chứ không phải là đánh bàn phím đâu nhé. Kể từ ngày bắt đầu đi vào lòng tăng thân thì tôi bỗng phát hiện ra mình có khả năng viết lách. Tự nhiên là có một tiếng nói bên trong tôi. Tha thiết và chân thành. Tôi bắt đầu lắng tâm rồi trải hết lòng mình lên trang giấy. Sau hơn một năm thực tập viết thư chánh ngữ, tôi đã có thêm nhiều kinh nghiệm lắm. Tôi đã tự học được vô số những kỹ thuật. Tuy vậy, tôi vẫn thích cách viết tự nhiên theo cảm xúc vốn có mà không cần tới bố cục. Nói như vậy không có nghĩa là mình có gì trong lòng thì cứ viết ra thế ấy. Thật ra tôi viết th­­eo cảm xúc nhưng vẫn có một sự tính toán từ trước. Bí mật ở đây là trong những bài viết về sau này tôi đã chịu khó đầu tư vào việc lập dàn ý. Cụ thể là tôi luôn vẽ bản đồ tư duy (the mind map) cho những lá thư của mình. Lần này cũng vậy, trước khi bắt đầu khởi sự viết thư cho bạn, tôi cũng đã lắng lòng mình lại và bắt đầu vẽ những vòng tròn. Nếu nói rằng thời gian cho một buổi viết thư chánh ngữ là ba tiếng thì tôi bỏ ra hơn một giờ đồng hồ cho việc vẽ bản đồ tư duy. Tôi ngồi đó hí hoáy, cặm cụi phác thảo hết tất cả những dòng nghĩ suy đang chạy nhảy trong tâm thức mình. Ý chính là một vòng tròn thật to. Ý phụ là một vòng tròn nhỏ phát sinh từ đó. Cứ thế những mặt trời cha, mặt trời mẹ, mặt trời con nối đuôi nhau tỏ rạng trên trang giấy. Khi kết thúc, tôi tổng kết lại và thấy rằng mình đã vẽ hơn 15 trang giấy học trò. Vì thế, lá thư này sẽ dài, rất dài đó nghe bạn. Tất cả những ai đã đi ngang đời tôi đều sẽ được lôi kéo vào bức thư này. Một bức thư không để dành cho một cá nhân. Một bức thư để dành cho tất cả.

Không gian chính ở đây sẽ là một ngôi chùa nằm bên dòng suối nhỏ. Lúc bấy giờ là mùa Vu Lan PL 2555. Nào, bây giờ tôi mời bạn cùng tôi ta dìu nhau đi vào thế giới lung linh và rực rỡ này. Nhưng mong sao bạn cẩn thận! Câu chuyện sẽ không đi theo một trật tự tuyến tính thời gian mà sẽ tuân theo dòng tâm tư của tôi. Do vậy, bạn hãy luôn cầm giữ Hơi Thở Có Ý Thức bên mình. Vì nếu không, bạn có thể sẽ lạc lối trong xứ sở thần tiên này.

Ba vòng tròn trong đời

[8h30: Về lại Chùa Xưa]

Tôi đang ngồi trên chuyến xe buýt về chùa đây. Đi cùng tôi có khoảng gần 20 anh chị em nữa. Đây sẽ là đoàn đầu tiên. Đoàn thứ hai sẽ xuất phát vào lúc trưa. Đoàn WakeUp cũng sẽ khởi hành vào thời điểm tương tự. Cuối cùng là một đoàn nữa sẽ đến vào buổi sớm mai.

Mấy hôm nay, không khí tăng thân nhà mình vui như Tết, bạn à. Mỗi người một việc, ai nấy đều dành nhiều tâm sức cho Ngày Quán Niệm đợt này. Không biết là gọi “Khóa tu một ngày” thì có đúng không? Anh chị em cứ bàn bạc, họp hành suốt. Họp dưới đất chưa đủ (họp offline) mà còn họp ở trên trời nữa chứ (họp online). Sống trong cảnh thành thị khói bụi và chật hẹp nên mỗi khi có cơ hội về với thiên nhiên, sống cuộc đời khoai sắn ai cũng hồ hởi và mừng vui lắm. Ngồi trên xe tôi bỗng nghĩ đến bạn. Tôi bắt đầu thấy nhớ đến hình ảnh của anh “Trưởng Thôn” tăng thân nhà mình một thời…

…Anh em mình biết nhau chắc cũng gần hai năm, phải không? Cũng chính trong mùa Vu Lan Báo Hiếu. Thời điểm đó tôi vừa mới xuất ngũ và cũng đã tích lũy được một số ý niệm về Phật Học Ứng Dụng. Và tự nhiên là trong lòng phát khởi ước muốn đi tìm một tăng thân để thực tập. Rất nhanh chóng, tôi tìm thấy bạn. Và chúng ta cũng đã kề vai sát cánh trong một thời gian khá dài. Cũng gần một năm, phải không? Sau đó, tôi bắt đầu xa rời bạn, xa rời tăng thân. Cũng gần một năm. Hình như chưa bao giờ tôi nói rõ lí do đằng sau cho bạn cả. Thôi thì dịp này chia sẻ luôn vậy.

Vì dạo này tôi đang dùng thử Google Plus nên tôi muốn mượn ý tưởng của hãng này. Tôi cũng dùng khái niệm “vòng kết nối”. Tôi nghĩ rằng trong đời sống mình để có được sự cân bằng chúng ta cần phải có ba vòng tròn kết nối.

Thứ nhất là vòng tâm linh. Đó là những người bạn lành thiện có khả năng dìu dắt và nâng đỡ ta trên con đường rèn luyện đạo đức.

Thứ hai là vòng văn nghệ. Nơi tập hợp những người nghệ sĩ chân chính. Họ biết nhận ra những cái đẹp, cái lành và cái thật nơi sự sống này. Họ trân quý, muốn chia sẻ và đặc biệt là muốn giúp cho người khác có được ánh nhìn như họ.

Thứ ba là vòng kinh tế. Đây là vòng tròn gồm những người có khả năng kinh doanh, có lòng đam mê khám phá, ưa tự do, mộng ước cống hiến cho cộng đồng. Họ là những người giỏi tổ chức, sắp đặt và giúp cho người khác có thể có được một sự an toàn về tài chính.

Vì có một suy nghĩ như vậy cho nên khi nhìn lại ba vòng tròn của mình thì tôi thấy có một sự mất cân bằng nghiêm trọng. Vòng thứ nhất của tôi thì rất lớn. Vòng thứ hai và thứ ba thì gần như chỉ là chấm nhỏ. Vì vậy cho nên tôi đã quyết định đi vào lòng sự sống để mở rộng những vòng tròn. Tôi đã đi thật chứ chẳng phải nói suông bạn à. Lang thang, phiêu bạt qua biết bao nhiêu vùng miền của đất nước hình chữ S này. Nhưng rồi cuối cùng, sau một năm rong ruổi, nhìn lại, lòng tôi vô cùng đớn đau và buồn tủi. Vòng thứ nhất vòng tâm linh thì lại càng ngày càng nẩy nở. Vòng thứ hai đã có thêm một vài dấu chấm nhỏ. Còn vòng thứ ba thì tuyệt nhiên không, hoàn toàn không, không một vết dấu nào. Để dễ hình dung, bạn hãy tưởng tượng là mình sẽ cắt dọc ba vòng đó. Nó sẽ giống như chữ V. Càng về phía đáy tức là vòng tròn thứ hai và thứ ba thì biên độ lại càng co hẹp lại.

Đây quả thật là một kết cuộc nằm ngoài những mong đợi của tôi. Điều mà tôi không trông ngóng thì lại cứ đến. Trái lại, những bóng hình tôi hết lòng chờ đợi thì lại chẳng thấy tăm hơi.

Một nguyên nhân quan trọng khác khiến tôi phải ra đi là vì tôi muốn tìm kiếm câu trả lời về Chánh Mạng.

“Thế nào là một nghề nghiệp chân chính trong cuộc đời?”

Tôi muốn đem câu hỏi ấy nhúng thả vào chính dòng sống này. Tôi muốn có những trải nghiệm thực sự để tìm ra lời giải chứ không phải chỉ ngồi đó mà suy tư và mộng tưởng. Tôi nhớ rằng mình cũng đã rất nhiều lần bày tỏ những vấn nghi này với bạn. Và có một hôm, tôi nhận được tin nhắn của bạn. Nội dung đại loại là bạn vừa về quê, đang ở trên một cánh đồng ngập nắng và ngồi quán chiếu về Chánh Mạng. Và bạn đã trả lời là “em nghĩ đi tu chính là Chánh Mạng”. Không lâu sau đó thì bạn làm thật luôn. Quả thật là bạn đã “làm ăn” khá hơn tôi rồi đó. Tôi thì vẫn còn đang loay hoay lắm. Vẫn còn đó những nỗi lo cơm áo gạo tiền. Có những giai đoạn thật sự khủng hoảng cùng cực. Tôi nhìn về phía trước, chỉ thấy một màu tối đen mờ mịt. Chẳng biết như thế nào nữa! Vì khi quán chiếu về năm giới tôi thấy rất ít nghề có thể cho tôi sự bình an và cảm giác thỏa mãn. Như mọi sự việc trong đời, giai đoạn khó khăn đó rồi cũng qua đi. Nhưng nói như vậy không có nghĩa là những ám ảnh và hoang mang ấy đã hoàn toàn tan biến. Những cảm thọ đó vẫn có đó, còn đó trong tôi. Chúng vẫn có thể biểu hiện và đánh gục tôi bất cứ lúc nào.

Chính vì muốn đi tìm thêm cho mình những vòng tròn và lời giải Chánh Mạng mà tôi đã nỗ lực hết sức bằng nhiều cách khác nhau. Tôi đã gắng công nối những sợi dài đến với cuộc đời. Nhưng rồi trên những chặng đường xa điều mà tôi tìm thấy chỉ là những chiếc giếng, những suối nguồn khô cạn. Đau nhức và vô vọng. Có những lúc muốn hét thật to mà không hét được. Có những khi khóe mắt muốn chực trào mà không thể trào ra.

Trong những tháng ngày quẫn bách và cùng đường đó, khi mà mọi ánh sáng dần trở nên le lói, một giọng nói đã vang lên. Tiếng gọi của tôi đã không rơi trong hư không. Một lời đáp lại thật đằm thắm, dịu dàng. Thanh âm ấy phát xuất từ vòng tròn tâm linh. Tôi như một đứa em đói khát, đi tìm một cánh tay ôm, đi tìm một tình thương mến. Và khi mà cơ hồ như sắp quỵ ngã, đổ gục thì tôi đã gặp chị. Một người chị mà tôi hằng mơ ước. Một người chị tâm linh có năng lực soi sáng, đưa đường chỉ lối cho tôi. Với hai vòng tròn thứ hai và thứ ba, tôi đã thất bại. Nhưng ít ra thì nơi tâm điểm của vòng tâm linh, tôi đã tìm thấy một bến bờ đích thực. Người chị ấy đã cùng thở với tôi, đã trả lời những lá thư tôi, đã hiểu tất cả những trăn trở và khổ đau trong tôi. Vậy thì tôi còn chờ trông điều gì hơn nữa? Có thể nói, thành tựu lớn nhất trong việc thực tập Phật Học Ứng Dụng của tôi là đã tìm được người chị thân thương này.

Hai chị em thường xuyên thực tập viết thư chánh ngữ cho nhau. Lẽ dĩ nhiên, một lá thư thì sẽ chẳng thể nào thay thế được một lần gặp gỡ trực tiếp, một đổi trao mặt đối mặt. Nhưng tôi có cảm tưởng rằng chúng tôi cũng chẳng cần phải hội ngộ. Hai chị em chúng tôi đã là chị em của nhau từ muôn vạn kiếp. Phẩm chất của những bức thư ngày càng cao theo năm tháng. Điều tôi trân quý nhất trong cuộc đời này chính là Sự Thật. Và chị cũng không ngại ngần chia sẻ Sự Thật với tôi. Có thể nói rằng tôi đã tìm được một người tri âm tri kỷ. Từ chị, tôi có thêm niềm tin nhiều lắm. Tôi sống lại một đời sống khác. Tôi biết rằng những vòng tròn của tôi sẽ được vẽ lại. Đẹp, lành và thật. Chắc chắn là như thế! Những vòng tròn tâm linh của tôi giờ đây vẫn chưa trương nở đồng đều. Nhưng tin vui là chắc bạn cũng đã biết rồi, phải không? Tin vui là tôi vẫn đang đi trong vòng tròn của năm giới. Tôi vẫn còn đội trên mái đầu mình một vòng hoa thơm hương. Và tôi có niềm tin vô bờ rằng những hương hoa đó sẽ giúp tôi tìm đến khu vườn mà tôi mơ ước. Theo hương hoa đó chắc chắn tôi sẽ tìm lại được người thương, tôi sẽ tìm được con đường chân chính cho cuộc đời mình. Những bóng hình mà tôi kiếm tìm, những tâm hồn mà tôi đón đợi đã có đó. Chỉ cần một bước chân nữa thôi. Chỉ cần bàn tay với thêm chút nữa. Chỉ cần thêm một lần nhoài mình. Tôi sẽ về lại suối nguồn tình thương. Và bức thư này chính là biểu hiện cụ thể nhất cho mong ước của tôi. Sợi dây tôi đã nối dài rồi đó. Bạn có nắm lấy không?

Người thương của tôi ơi!

Anh ơi!

Chị ơi!

Em ơi!

Tất cả bây giờ đang ở đâu? Liệu có ai sẽ nắm lấy sợi dây này…

——————[hết phần 1]————-

Viết gửi chị và các anh chị em ở cánh đồng phương Bắc

Chị của em!

Em vừa bước ra khỏi căn biệt thự nằm trên đường Nguyễn Du. Phía đối diện là Nhạc Viện Thành phố. Em bỗng nhận thấy có một sự liên hệ thú vị giữa hai địa điểm này. Một nơi thì em đang học Bụt. Còn bên kia đường là chỗ mà em đang học hát. Cả hai cách học này đều đặt nền tảng vào việc nhận diện và điều chỉnh hơi thở. Bên ni thì em được học để lắng nghe giai điệu trong trái tim mình. Còn bên tê thì em được hướng dẫn để ca vang những khúc hát thế gian. Như thế thì đủ hạnh phúc rồi, phải không chị? Cuộc sống thì vẫn còn nhiều khó khăn và chướng ngại. Nhưng nếu ta vẫn hát, nếu ta vẫn có thể mỉm cười thì đó là một tin vui nhất trần đời rồi. Tiếng hát của ta, tiếng cười của ta chính là một vết dấu cho thấy rằng: Hôm nay ta vẫn sống nhẹ nhàng. Sự thanh thản, sự bình an vẫn còn có đó cho ta. Ta không lẻ loi và cô độc.

Chị biết không, ngày nào em cũng hát, hát trong 24 giờ, hát trong từng bước chân, hát trong từng nhịp thở. Hát thành tiếng và có khi hát bằng sự lặng yên. Và em nhận ra rằng khi mình trở về với hơi thở thì những âm thanh mà người ta gọi là the sound of silence đó lại ngân rung. Miên man và bất tận…

Giờ thì em đang bước đi dưới những hàng cây xanh mát. Công viên Tao Đàn cũng là một nơi em thường xuyên thực tập thiền hành. Em đang đi thật thầm thì, thật nhè nhẹ. Và em đang bắt đầu nghĩ về chị. Lá thư của em đã hình thành rồi đó. Chị có thấy không? Lá thư em không phải bắt dầu bằng dòng chữ “chị của em” đâu! Lá thư em đã bắt đầu bằng những bước chân, bằng những hơi thở giữa đêm tối trời thơm trong và sạch không này. (C)

Nhìn bằng con mắt trầm tĩnh

Trưa hôm nay, em đi tiễn một người bạn. Vì thời gian máy bay cất cánh là buổi tối nên hai người đã dành trọn vẹn cả một buổi chiều bên nhau. Sau khi dùng cơm, chúng em đi tới một ngôi chùa nằm cạnh bờ sông để nói chuyện. Bạn em có vẻ ưa thích ngôi chùa này lắm dẫu cho đây là lần đầu tiên đến đây. Không giống như phần lớn những nơi chốn tâm linh khác, chùa không bị bao bọc bởi những khu dân cư xung quanh. Vì nằm cạnh bờ sông nên lúc nào cũng có cả một khoảng trời mây sông nước để ta có thể ngước nhìn, gửi gắm những nỗi niềm thương nhớ. Chùa cũng có những lối đi thật đẹp. Hai bên có những bụi trúc xanh, trúc vàng. Những lối đi có rải sỏi và có những dòng nước len lỏi bên dưới làm cho người khách đến đây sẽ có cảm tưởng mình đang bước trên một dòng suối.

Hai đứa chúng em chọn một nơi thật mát, kề bên sông để ngồi xuống. Bạn và em đều thống nhất với nhau rằng: Nếu được sống trong một nơi như vậy thì chắc là chẳng còn nguyện ước nào. Em còn nói thêm là tu ở một nơi như vậy thì chắc chắn là sẽ mau tiến lắm. Quả thật không gian địa lý cũng đóng một vai trò quan trọng cho việc thực tập của mình, phải không chị? Khi chúng em đi gần tới chùa thì đã cảm nhận được cái mát trong không khí. Hơi nước nhiều nên mình đã thấy mát. Mình chưa thấy sông nhưng cái mát đã có mặt. Em chưa trực tiếp được nhìn, được chạm tay vào nước sông nhưng cái mát trong đã hiện hữu. Tăng thân cũng như vậy thôi, phải không chị của em? Tăng thân cũng là một dòng sông thật trong thật mát. Có khi mình đang đi tới với tăng thân, mình chưa gặp ai. Hoặc mình cũng chưa quen ai. Nhưng mình biết là mình sẽ gặp được những người bạn lành thiện có chung nhu yếu tâm linh thì tự thiên lòng mình cũng khấp khởi mừng vui. Sự mừng vui ấy nó có mặt trong trái tim mình. Cái mát bên ngoài chưa có mà cái mát bên trong đã thật sự biểu hiện.

Nếu là người tu thì mình phải đi tìm cho mình một không gian thích hợp. Không gian địa lý lẫn không gian tâm linh. Không gian bên ngoài lẫn không gian bên trong. Sự rộng rãi bên ngoài sẽ dễ khiến cho tâm hồn mình rộng lớn thêm hơn. Cái mát trong bên ngoài sẽ dễ khiến cho trái tim mình trở nên tươi mới, bao dung và luôn chấp nhận mọi người.

Em đã ngồi trên bờ sông. Em đã lặng yên nhìn ngắm con nước lững lờ. Em đã nhìn bằng một đôi mắt thật trầm tĩnh. Sự huyên náo và ồn ã bên ngoài đã dần xa vắng. Tất cả sự mát trong, sự an tịnh này em xin gửi về cho chị. Em sẽ nhờ gió trời gửi đến cho chị.

Hà Nội sắp vào thu, phải không chị của em? Ngày xưa, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã thực tập nhìn những mùa thu đi. Có thể ông đã chọn một góc khuất nào đó để lắng nghe, để nhìn ngắm những biến chuyển, những bước chân của mùa thu. Nhưng ông đã nhìn mùa thu bằng những kinh nghiệm trong quá khứ và có thể phần lớn là những kinh nghiệm khổ đau. Cho nên, bài hát của ông, những điều ông viết xuống có một nỗi buồn man mác, có một chút hối tiếc, trách than. Chúng ta có thể đã hát bài hát ấy. Chúng ta đã là một sự tiếp nối của Trịnh Công Sơn. Nhưng chúng ta có thể thực tập tốt hơn. Mình có thể thay đổi và chuyển hóa tình trạng. Em đang thực tập ngồi bên sông và nhìn những dòng nước đang trôi lơ đãng. Dòng nước bên ngoài đang rất êm ả và dòng cảm thọ bên trong em cũng dần lắng dịu. Em đang nhìn sự sống bằng con mắt thật trầm tĩnh. Em đang thấy lòng bình an. Một chút thôi, cũng chưa nhiều lắm đâu chị. Nhưng sự thật là em đã có sự bình an. Em mong chị cũng sẽ ngồi thật yên ở Hà Nội, chị nhé. Chị có thể nhìn mùa thu năm nay và nhìn mùa thu trong những năm tháng tiếp theo sau nữa bằng một cái nhìn trầm tĩnh nhé chị. Em đang thực tập. Em mời chị thực tập cùng em. Và em nguyện ước bốn mùa của đất trời sẽ đi ngang chị thật yên bình và an tĩnh. (C)

Ngồi giữa muôn trùng

Thời gian gần đây tăng thân nơi em sinh hoạt đang có nhiều biến động. Có ít nhất 4 anh chị em nòng cốt đã lên đường đi tập sự xuất gia. Em mới phát hiện thêm hai thành viên nữa cũng đang có những biểu hiện muốn hòa mình vào biển lớn. Nói thật với chị là 6 tháng gần đây em cũng không đi thực tập điều đặn lắm. Nhưng chứng kiến tình trạng hiện tại, em cũng không thể dửng dưng được. Một số anh chị lớn đã có lời nhắn gửi. Em là người mới, người nhỏ, mình đâu thể nào để các anh chị phải nhọc lòng. Vậy là em xuất hiện điều đặn hơn. Có tham gia nhiều vào tăng thân hay phụ giúp các công tác khác thì em phát hiện tâm hồn mình còn xao động nhiều lắm. Khi đóng cửa tu học một mình thì em có cảm tưởng rằng mình đã có một chút sự tĩnh lặng. Em đã có chút hoa trái. Nhưng đến khi mở cửa bước ra thế giới thì em mới khám phá ra mình vẫn còn nhiều non dại và yếu kém. Cái Tĩnh của em hết sức bé nhỏ. Và cái Động trong em được dịp biểu hiện, khuynh đảo và lấn át. Cuộc đời thì luôn cần động và tĩnh. Nhưng em có một suy nghĩ là nếu mình đã muốn tu thì phải chuyên sâu vào cái tĩnh nhiều hơn. Vì vậy nên em cũng đã có một cái thấy chân thật về khả năng của mình. Em trở nên thực tế hơn một chút. Rất nhiều ảo tưởng đã tan vỡ.

Và em còn có thêm một nhận định là không ai có thể cho mình cái tĩnh cả. Không gian địa lý có thể cho ta một cái tĩnh bên ngoài. Cái tĩnh đó sẽ dễ khiến cho tâm hồn ta bớt xao động. Nhưng nếu muốn có được sự tĩnh lặng thường trực và bất chấp hoàn cảnh thì ta phải tự đi tìm, tự thiết lập. Ta phải tự thiết lập cái tĩnh đó ngay trong thân tâm mình.

Chắc là chị cũng như em đều đã được học rất nhiều cách thức để thiết lập cho mình một không gian yên ắng bên trong. Mình có thể kể ra như thiền tọa, thiền buông thư, thiền lạy… Đối với em thì em đều ưa thích tất cả phương pháp. Tuy nhiên có một phương pháp mà em luôn dành nhiều tâm lực và sức lực để thực tập. Đó chính là viết thư chánh ngữ. Chẳng hiểu làm sao khi càng thực tập bao nhiêu thì những con chữ lại xuất hiện, lại bay nhảy trong đầu em bấy nhiêu. Sau những ngày quán niệm, sau một buổi ngồi thiền hay đi thiền hành, bao nhiêu những ý, những dòng lại đến. Và em cảm thấy mình phải ngồi xuống thật yên để ghi lại tất cả. Phút giây đó đối với em là một phút giây hạnh phúc. Tất cả những lý thuyết, những tuệ giác, những kinh nghiệm đi vào em, đi vào từng bước chân, vào từng nhịp thở, theo dòng máu chảy về tim, đi khắp cơ thể. Em muốn viết lại tất cả bằng nhịp đập của riêng mình, bằng ngôn ngữ của riêng mình. Cứ được ngồi xuống viết nên một điều gì đó là em lại thấy mình như đang ngồi giữa cả một biển trời thơ nhạc. Em đang ngồi giữa muôn trùng. Tất cả đang đi vào em. Em không muốn giữ lại. Làm sao, làm sao em có thể giữ lại? Mọi thứ đã đến rồi cũng có có lúc phải ra đi. Điều khả dĩ nhất mà em mong muốn là sự ra đi đó phải là một sự ra đi thật đẹp đẽ và trong lành.

Có khi em tự hỏi mình viết thư như vậy thì liệu người nhận có cảm nhận hết tất cả những gì mình gửi gắm hay không. Đối với em, một lá thư thì chưa bao giờ là đủ để thiết lập những vòng kết nối. Không gì có thể thay thế cho một lần gặp mặt, một ánh nhìn, một cái ôm. Như chị cũng đã thấy, biểu hiện bên ngoài của em cũng chưa thể sánh bằng với những gì em viết. Có những lúc em cũng đã cảm thấy chán ngán với chính những gì mình viết. Nhưng rồi khi em biết chấp nhận những vụng dại trong em thì nhiều khúc mắc đã được giải tỏa. Khi em biết nhìn vào những non kém của mình bằng đôi mắt cảm thông thì giây phút đó những dấu chấm hỏi cũng đã hoàn toàn tan biến. Lá thư của em dành cho chị cũng là tất cả những gì tốt nhất của em rồi đó, chị có thấy không? Những gian dối, nhỏ mọn em xin giữ lại cho riêng mình. Những gì thuần khiết, thanh cao xin để dành hết cho chị. (C)

Ý nghĩa sự sống

Khóa tu năm nay chắc là đông vui lắm. Nghe nói có rất nhiều thầy cô lớn về tổ chức. Hai bạn WakeUp cũng ở lại để tham dự. Còn nhớ năm ngoái, em có được dự buổi thuyết trình giới. Đề tài của em là giới thứ tư. Không biết là thành phần năm nay sẽ bao gồm những ai? Nhưng em nghĩ chị sẽ là một trong số năm người có được may mắn đó. Nói về giới thì em có cảm tưởng là mình có thể nói cả ngày, cả tháng, cả năm mà không hết chuyện. 5 Giới tuy chỉ có vài trang giấy nhưng gần như bao trùm toàn bộ sự sống này. Chia sẻ về giới tức là chia sẻ những cái thấy của riêng mình, sự thực tập của riêng mình. Hôm nay mình sống như thế nào, mình ăn như thế nào, mình thở như thế nào thì mình cứ chia sẻ thôi. Cũng đâu có gì khó phải không chị?

Em cũng đã được tham dự vào nhiều buổi thuyết trình, hội thảo không chỉ trong lĩnh vực tôn giáo. Và em phát hiện là điều có thể đi vào lòng người, để lại những con sóng trong trái tim họ không nằm ở những ý từ cao đẹp hay kỹ thuật dẫn dắt của người trình bày dẫu cho nếu có những yếu tố đó thì sự trao truyền sẽ dễ dàng hơn. Sự chân thật, sự trải lòng của người nói chính là nhân tố hàng đầu quyết định sự thành công. Mới đây trong tăng thân nhà em, em cũng kêu gọi một cuộc sáng tác nhỏ cho lễ Vu Lan. Và kết quả là những bài được bình chọn nhiều nhất là những bài rất hồn nhiên và trong trẻo. Người viết dùng một giọng văn như lời kể chuyện, nhẹ nhàng, không trau chuốt vậy mà lại gây xúc động người đọc. Vì vậy, chị cũng đừng nên nghĩ ngợi nhiều về buổi thuyết trình giới chị nhé. Chỉ cần soạn trước một dàn ý. Nội dung là sự thực tập hằng ngày của riêng chị. Mình cũng đâu cần gì lớn lao. Khi ăn cơm thì mình có cảm giác gì? Mình ăn cơm một cách từ tốn. Mình được ăn như vậy là một điều kiện hạnh phúc vì mình biết không có nhiều người hưởng được điều đó v.v… Vậy là mình đã có thể trình bày về giới thứ nhất rồi đó, chị có thấy không? Hôm nay, mình có khó khăn với một người trong tăng thân. Mình quyết định ngồi xuống, viết một bức thư nói rõ rằng mình đang khổ đau và mình mong người kia biết rằng mình đang khổ. Mình bày tỏ mong ước người kia giúp mình. Vậy là hai bên sẽ có một buổi ngồi yên, lắng nghe nhau, có mặt cho nhau. Như vậy, chỉ cần bao nhiêu đó thôi là mình đã có điều để nói về giới thứ tư trong vòng 15 phút rồi đó v.v… Cũng đơn giản phải không chị? Em nghĩ là em đã viết hơi dài ở phần này. Em chắc là các anh chị sẽ đi qua buổi thuyết trình rất thảnh thơi và nhẹ nhàng. Vì không gian thanh tịnh của chùa, của tăng thân xung quanh là một trợ lực rất lớn cho chính chúng ta. Khi ngồi trong đại chúng, em chưa từng thấy rằng mình đang chịu một sức ép tinh thần nào cả. Năng lượng của sự im lặng hùng tráng chính là một nguồn sức mạnh to lớn luôn trợ lực và nâng đỡ cho em. Nguồn lực ấy em cũng đã đi tìm khắp thế gian và em cũng nhận ra một sự thật chẳng có nơi nào ngoài tăng thân trao cho em nguồn sức mạnh ấy.

Giờ phút này em không biết là anh bạn Bart Bannink trong tăng thân WakeUp có nhận ra điều ấy chưa. Bart khi còn ở miền Nam có chia sẻ với chúng em rằng: Chuyến đi về Việt Nam lần này, anh muốn tìm câu trả lời cho câu hỏi:  Điều gì là quan trọng và ý nghĩa nhất thế gian? Thật sự mình muốn gì trong cuộc đời này?

Em nghĩ là sẽ không bao giờ có một câu trả lời thỏa đáng. Mỗi người sẽ phải tự đi tìm câu trả lời cho riêng mình. Nhưng em luôn tự hỏi là Bart có biết rằng mình đang có một điều kiện rất hoàn hảo hay không. Bart đã tìm đến được với Phật Pháp. Và quan trọng hơn Bart đã tìm tới được với một tăng thân. Một khi đã trở về được với tăng thân, đi chung với tăng thân thì chúng ta đã có một điểm tựa vô cùng vững chãi. Sẽ có người giúp ta tìm ra ý nghĩa sự sống. Sẽ có những pháp môn giúp ta tìm lại bóng hình thật sự của mình. Sẽ có một năng lượng lành của tập thể, năng lượng của tăng đoàn hay tâm thức cộng đồng yểm trợ cho ta đạt được cái thấy chân thật.

Chị có thấy không, em đã bắt đầu quý mến Bart rồi đấy. Mặc dù hai anh em có biết gì về nhau? Chưa nhiều nhưng vì chúng em đã tự nhận là anh em tâm linh của nhau. Em cũng có một nhu yếu giống như Bart. Em cũng muốn trả  lời cho rõ ràng ý nghĩa của sự sống mình là gì.

Điều gì là quan trọng nhất trong cuộc đời? (C)

Câu trả lời của em trong thời điểm này sẽ là sự bình an. Câu trả lời này đã theo em từ lâu lắm. Câu trả lời ấy nằm trên ly trà mà anh chị đã tặng cho em. Ly trà màu nâu có vẽ một vòng tròn thật đẹp. Trong vòng tròn là dòng chữ “Tâm hồn bình an. Trái tim rộng mở.”

Trái tim rộng mở có nghĩa là mình thực tập thương yêu theo lời Bụt dạy. Thương mình, thương người thân, thương người thương, thương người không thân, thương những ngươi mình chưa thương được. Thương mà không vướng kẹt, thương mà không đòi hỏi.

Đó là những chuyện có thể viết đôi ba dòng nhưng thực tập là câu chuyện của cả một đời người. Nhưng tin vui là đã có nhiều người làm được và cũng có đầy đủ phương pháp cụ thể để làm được điều này. Nếu trái tim ta rộng mở, có khả năng chấp nhận mọi người thì rõ ràng đời ta sẽ không còn sóng gió. Con thuyền ta sẽ nhẹ lướt giữa dòng sinh tử. Ta có sự bình an. Nhưng bình an không phải là phần thưởng cho những người chạy nhanh nhất và xa nhất. Bình an là món quà có mặt ngay trong chén trà khuya nay, ngay trong tiếng chim hót sáng hôm qua, phải không chị của em? Sự bình an là cơn gió thoảng buổi trưa hè. Sự bình an là nắng ấm buổi sớm mai. Sự bình an là một đôi chân khỏe. Sự bình an là một bàn tay khéo, phải không chị?

Có thể sự bình an của chị em mình chưa được sâu dày, chưa được dài lâu. Nó chỉ tồn tại trong một khoảnh khắc ngắn ngủi, trong một ánh chớp của thời gian. Nhưng sự thật là nó đã có đó. Chúng ta đã tìm ra được nguồn mạch hạnh phúc của đời sống. Và chúng ta có niềm tin, chúng ta có niềm tin rất lớn. Những tia nước an vui, tịnh lạc sẽ tung tóe, sẽ phun trào trong một ngày không xa nữa. Tâm hồn ta sẽ không còn là ao tù chật hẹp. Một khi đã ngập tràn những dòng tịnh thủy, những dòng bình an thì tâm hồn ta sẽ hóa thành sông lớn, sẽ trở thành trùng dương. Tâm hồn ta sẽ là tâm hồn vô lượng.

Em đang uống trà. Em đang nhìn vào dòng chữ “tâm hồn bình an – trái tim rộng mở”. Em đang nhìn vào dòng chữ ấy đây. Và em có cảm tưởng rằng mình cũng đang uống một chút sự bình an và tĩnh lặng. Em cũng đang thưởng thức một chút sự bao dung và rộng mở. Em nhìn vào ly trà và em cảm thấy chị đang có mặt. Em nhìn thấy những bàn tay đã chạm động vào ly trà này. Có bàn tay Sư Ông, có bàn tay những người nghệ nhân, có bàn tay của chị, có bàn tay của anh, có bàn tay của em. Chị có thấy không, em cũng đang có mặt. Chị có thấy không, em đang có mặt. Đôi mắt chị đang lưu giữ dòng sông cảm thọ của em. Dòng sông em cũng đã trở thành dòng sông bên trong chị. Em là nước. Và chị cũng là nước. Hai chị em là hai dòng sông nhỏ. Hai chị em là hai hạt nước trong. Hai chị em mình không khác. Ngày mai nếu muốn tìm thấy em, em mời chị hãy uống trà. Có em trong đó. Chị không cần phải gọi điện hay nhắn tin. Chị không cần phải đi tìm đâu xa. Sẽ luôn có em trong chén trà. Một sớm mai…khi đêm tàn ngày tới… (C)

Lá thư vô ngã

Khi viết thư cho chị thì em có một mộng ước. Một mộng ước giản dị thôi. Nếu có thể, em mong chị hãy nhắn gởi một số anh chị em thân thiết khác. Mọi người có thể tập hợp lại và ngồi thành một vòng tròn nho nhỏ. Sau khi thỉnh 3 tiếng chuông, chị có thể chọn một ai đó có chất giọng truyền cảm, biết hành trì phương  pháp “Hơi thở có ý thức”  để đọc lá thư này.

Không phải vì đây là lá thư của em mà em mới có lời đề nghị như vậy. Mong ước này xuất phát từ một cái thấy gần đây của em. Trong dịp lễ Vu Lan vừa qua, em đã được phép đọc đoản văn Bông Hồng Cài Áo. Và em phát hiện trong buổi hôm đó có những khoảnh khắc em đã phải dừng lại. Em bắt buộc phải dừng lại để kìm nén nguồn cảm xúc đang dâng trào. Có những khi em đã đánh mất giọng nói của mình. Em đã lạc giọng. Một điều chưa từng xảy ra. Một trải nghiệm chưa từng có mặc dù em đã biết, đã đọc đoản văn đó nhiều năm trước. Em nhận ra rằng chính không gian xung quanh, chính không khí trang nghiêm của buổi lễ, sự có mặt vững chãi của những anh chị em tâm linh gần kề đã làm chín tới những “trái thương”, “trái hiểu” trong em.

Sau buổi lễ, em được biết có nhiều người đã khóc trong đó có mấy anh em WakeUp nữa. Có người còn khen em trực tiếp lẫn gián tiếp. Em muốn nói với tất cả như sau:

“Sở dĩ đoản văn đó gây cho các anh chị niềm xúc động là vì chính các anh chị đã nhận ra có mình trong đó. Chính các anh các chị đã góp phần làm cho bài văn ấy biểu hiện. Chính sự có mặt, chính năng lượng bình an của các anh chị đã làm cho tình mẫu tử – tình cảm thiêng liêng nhất của loài người được lan truyền. Sư Ông là người viết đầu tiên. Và chính các anh chị là những người viết tiếp theo. Các anh chị cũng là tác giả của đoản văn ấy. “

Vì vậy cho nên, khi các anh chị ở cánh đồng phương Bắc cùng có mặt cho nhau, ngồi thật yên để lắng nghe em thì chính các anh chị cũng đã tham gia vào quá trình tạo tác ra bức thư này. Một người đọc bằng tất cả tấm lòng, những người còn lại cũng nghe bằng tất cả tấm lòng thì lá thư của em đã không còn là của em nữa. Lá thư rất đỗi bình thường đó sẽ thành ra có phẩm chất. Lý do chính là vì sự có mặt của các anh chị. Năng lượng tỉnh thức của các anh chị dành cho bức thư này nhiều bao nhiêu thì phẩm chất của lá thư sẽ cao lên bấy nhiêu. Cái hay của lá thư không phải là do em. Cái hay của lá thư là do mọi người.

Em viết xong rồi đó chị à. Tất cả năng lượng chánh niệm ít ỏi của em đã chảy đổ vào lá thư. Em không còn gì nữa cả. Lá thư vô ngã này – món quà bé mọn em đã cẩn trọng gói ghém, thức dâng của lòng em – nay xin cúi đầu đưa về cho chị.

Mộc Lan Sài,
Cuối tháng 8, 2011
Với tất cả tấm lòng,

Em của chị
Dạ Lai Hương

Mây ánh trăng

Nguồn: maythongdong.org

“Xin tạ ơn đời, xin tạ ơn người, cho chúng con thêm 1 lần tái sinh.
Thành những cây lê, trong vườn thiền Bát Nhã.” – Bài hát của gia đình Cây Lê

Hôm nay là một trong những ngày quán niệm hằng tháng của Gia đình, nhưng tôi trở về nhà với tâm trang thật vui vẻ. Không phải chỉ mỗi lúc về mà cả ngày hôm nay, tôi làm gì cũng rất vui vẻ, hạnh phúc. Tôi cũng không biết vì sao tôi vui như thế. Có lẽ vì tôi đã chiến thắng ham muốn của bản thân mình, tôi đã khám phá và đã biết mình muốn gì. Tôi đã chuẩn bị cho sự không tham gia của mình vào ngày này từ đầu tuần nhưng tới phút cuối cùng, tôi đã đổi ý và giờ đây tôi biết sự lựa chọn của mình là đúng đắn.

Tôi đang lơ ngơ thì may mắn cho tôi là được một thành viên trong gia đình mây thong dong – Mây an lạc-  giới thiệu vào sinh hoạt với gia đình. Tôi không biết Gia đình Mây Thong Dong là gì? Pháp môn là gì? Tăng thân là gì? Tại sao lại phải có Tăng thân? Đối với tôi, có mọi người xung quanh cũng tốt, không có cũng buồn nhưng không sao? Vì tôi phải chấp nhận và chịu trách nhiệm về những gì tôi làm. Thiền hành là như thế nào? Thiền trà là làm sao? Những định nghĩa đó thật là mới lạ với tôi và tôi chỉ đơn giản là làm theo vì tôi cảm thấy nhẹ nhàng khi làm như vậy.

Thiền hành trên đất Tổ

Trước đây, tôi cũng hay đến chùa. Tôi đến chùa khi tôi có những đau thương cùng cực, không thể nói cùng ai. Tôi đến đơn giản chỉ để nhìn tượng Phật. Tôi ngồi đấy, im lặng, suy nghĩ, nhìn Phật cầu cứu, có thể một tiếng, hai tiếng hoặc cả ngày rôi ra về mà không nói với ai một lời nào.

Hôm nay tôi được thấy Pháp môn của Bụt, được gia nhập vào một tăng thân, được chiêm nghiệm và học hỏi những điều mới lạ. Tôi biết được rằng con đường giải thoát là con đường của tự bản thân mình, mình phải tự chiêm nghiệm và tháo gỡ những nút thắt của cuộc đời. Tôi biết được bốn sự thật khổ, tập, diệt, đạo, về tục đế và chân đế, về niết bàn. Ba tôi vẫn hay nói với má tôi trong các cơn giận dữ rằng: “Làm gì có Niết bàn!…” và bây giờ tôi đã hiểu bản chất của Niết bàn, chỉ có chính bản thân mình mới cảm nhận được mà thôi. Má tôi có thể cảm nhận được Niết bàn, ba tôi và tôi thì có lẽ vẫn chưa hiểu được.

Pháp đàm: Bảo vệ môi trường

Tôi cũng nhớ trong một ngày quán niệm nào đó, chúng tôi đã nhận được một câu hỏi là: “Bạn hiểu như thế nào về hiểu và thương?”. Chúng tôi đã trình bày ý kiến của nhau và cũng phát sinh trong đầu một câu hỏi: “Ngay cả khi hiểu rồi nhưng vẫn không thương được thì làm thế nào?” Câu trả lời là thực tập. Vậy thực tập như thế nào để hiểu, để thương (đây là câu hỏi của em Tâm và cả của chúng tôi nữa)? Tôi vẫn còn mơ hồ lắm, nhưng bây giờ thì tôi đã biết: Thực tập để mình có chánh niệm, thực tập để cho mình thấy chánh kiến, thực tập để vun đắp hạt giống yêu thương trong mỗi con người, thực tập để phát triển hạt giống đó. Và đến khi hạt giống đủ lớn, thì những thắc mắc của bạn sẽ được giải đáp.

Càng đọc Trái Tim Của Bụt, tôi càng thấy mình được khai sáng. Những câu hỏi, những thắc mắc vẫn hay phát sinh trong tôi từ nhỏ tới giờ cũng dần có câu trả lời.

Cám ơn Bụt vì đã khai sinh ra Pháp môn này.
Cám ơn Sư Ông, người đã gìn giữ và phát triển Pháp Môn này.
Cảm ơn tất cả các thành viên trong gia đình Mây Thong Dong.

Trong đầu tôi vẫn vang vang về Năm điều quán chiếu trước khi ăn của em Mây Thương đã đọc: Thức ăn này là tặng phẩm của đất trời, của muôn loài và công phu lao tác. Khi ăn nguyện chuyển hóa những tập tính xấu……để xứng đáng thọ nhận thức ăn này.

Thức ăn này là tặng phẩm của đất trời và công phu lao tác

Anh chị em thương,

Sáng hôm nay tự nhiên em muốn nguồi chơi với mấy anh chị em quá! Em đang được “làm biếng” nên tha hồ mà chơi, mà kể chuyện cho mấy anh chị em nghe, bù lại những ngày em lười viết thư.

Ở bên này trời đang bắt đầu vào thu. Mùa thu bắt đầu âm thầm đến trong cái se se lạnh của đất trời ban mai. Trong màu vàng phơn phớt của những cây ven đường. Cái lạnh này làm em nhớ Hà Nội quá! Giờ này chắc mấy anh chị em đang tận hưởng những ngày nghỉ sau khóa tu người trẻ mồng 2 tháng 9 phải không? Khóa tu năm nay chắc là vui lắm nhỉ, có chuyện vui thì kể cho em nghe với, rồi em sẽ kể chuyện bên này cho nghe.

Bên này cũng vừa kết thúc Khóa Tu Người Trẻ được hơn một tuần. Khóa tu năm nay có chủ đề rất hay: “Chăm sóc thân tâm, chữa lành đất mẹ” – Healing yourself, healing the world. Anh chị em biết không, đã có hơn 200 người trẻ đến từ nhiều quốc gia khác nhau (Mỹ, Pháp, Đức, Italia, Tay Ban Nha, Hà Lan, Hàn Quốc, Hồng Kông…) nay được gặp gỡ và tu chung với nhau, cùng nhau chia sẻ những khó khăn, khổ đau cũng như những thao thức, những ước mơ của tuổi trẻ. Hạnh phúc và cảm động lắm! Năng lượng của tuổi trẻ làm cho không khí của khóa tu thật sống động và tươi mát. Nhớ lại mà em còn thấy vui, thấy mình được nuôi dưỡng thật nhiều.

Em chưa thấy khóa tu nào ở Làng mà thiền sinh được chăm sóc kỹ như khóa tu người trẻ. Phải nói là được “cưng” mới đúng. Có tới 12 gia đình pháp đàm mà mỗi gia đình có tới 8-9 quý thầy, quý sư cô chăm sóc. Chương trình khóa tu thì nhẹ nhàng, sinh động, tạo ra nhiều không gian để các bạn trẻ được trở về tiếp xúc với chính mình, với những vết thương, niềm đau trong tự thân.

Em nhớ trong gia đình pháp đàm mà em tham gia có một bạn gái đến từ Anh. Trong buổi pháp đàm đầu tiên, bạn ấy chia sẻ: “đây là gia đoạn hạnh phúc và bình an nhất của mình”, gương mặt của bạn ấy hân hoan khi chia sẻ điều đó. Nhưng lạ thay, đến buổi thứ hai, thứ ba thì bạn có vẻ bất ổn, đôi mắt cứ nhìn xa xăm khi chưa chia sẻ gì nhiều… Rồi gần đến ngày cuối của khóa tu thì mọi thứ như vỡ òa trong người con gái nhỏ bé ấy. Những vết thương, những khổ đau bị đè nén, bị bít lấp lâu ngày nay có cơ hội được biểu hiện, cứ trào lên như những được sóng. Thương quá!

Ngẫm lại, nhiều khi mình không dám đối diện với chính mình và rồi ngày qua ngày, mình vẫn tự trang điểm cho mình bằng một khuôn mặt có vẻ như bình thường, có vẻ như không có chuyện gì xảy ra cả. Mình muốn mọi người thấy rằng: “tôi vẫn ổn, vẫn OK!…”  Mình sợ bị coi là “có vấn đề”, sợ mọi người nhìn mình bằng ánh mắt thương hại…

Dường như chỉ khi được thả mình vào một không gian thênh thang, được bao bọc bởi tình thương yêu của mọi người, mình mới có đủ can đảm để trở về, để đối diện với chính mình, để được là chính mình.

Em nhớ lại buổi pháp đàm hôm đó, ai cũng khóc hết, kể cả quý thầy, quý sư cô. Các bạn trẻ được thầy Pháp Đăng hướng dẫn phương pháp làm mới tự thân, làm mới với những người thương của mình đang ở xa. Phương pháp này thật là mầu nhiệm! Bây giờ em mới thấy được khả năng “trị liệu” của pháp môn Làm Mới. Hình ảnh các bạn làm mới với những  người thân trong gia đình mình mới đẹp làm sao! Trong không khí ấm áp, cởi mở của buổi chiều hôm đó, các bạn đã nói ra được những vụng về, những lỗi lầm do mình gây ra, đã làm cho ba mẹ mình phải khổ. Cảm động nhất là các bạn nói lên được nỗi đau của lòng mình, những nỗi đau khi bị bỏ rơi, khi không được hiểu, không được thương. Điều làm em thật sự học hỏi và biết ơn là các bạn đã nói ra mà không hề trách móc cha mẹ của mình mà lại đầy sự cảm thông và thương yêu. Các bạn đã phần nào nhận ra rằng ba mẹ của mình cũng đã phải đối diện, phải đi qua nhiều khó khăn, họ đã có những vết thương, những niềm đau vẫn chưa được chữa lành…

Em có cảm giác buổi Làm Mới như một cơn mưa mùa hè quét sạch những muộn phiền, nóng bức và để lại trong lòng mỗi người cảm giác thật nhẹ nhàng, mát mẻ. Nhìn khuôn mặt ai cũng bắt đầu thấy được nụ cười thay cho vẻ trầm ngâm, đăm chiêu của buổi ban đầu.

Ấn tượng nhất đối với em là một anh bạn đến từ Anh. Ban đầu em hơi shock khi thấy anh cầm một điếu thuốc và hút ngay trong khóa tu, một điều mà Ban Tổ Chức đã nhắc nhở từ buổi ban đầu. Nhưng may cho em, cảm giác không dễ chịu đó đã không làm cho em buồn lâu, vì ngay buổi chiều hôm đó em đã được nghe anh ấy chia sẻ về chuyện anh ấy đang cố gắng bỏ hút thuốc lá và anh ấy phải sử dụng một điếu thuốc giả giống y hệt điếu thuốc thiệt, nhưng nó chỉ là một món đồ chơi, cũng nhả khói như thường, rất ngầu! nhưng không có ảnh hưởng sức khỏe như hút thuốc thật. Cùng chung một gia đình pháp đàm với anh ấy em đã có cơ hội nghe được anh ấy chia sẻ về những khó khăn, mặc cảm trong mình. Anh nói: “anh đã làm cho những người thương của anh khổ nhiều…và sau khóa tu này, về nhà anh sẽ thực tập làm mới với những người thân.” Gương mặt anh ấy sáng rỡ và hồn nhiên như một cậu bé khi anh ấychia sẻ rằng: “anh như một người đang ở trong bùn nay được về tắm mát trong một dòng sông để gột rửa những mặc cảm tội lỗi của mình. Dễ thương quá phải không anh chị em?

Là một khóa tu người trẻ nên các chuyên đề thảo luận (workshop) cũng rất hấp dẫn… như chuyên đề giới trẻ và phương pháp thực tập để tránh nghiện ngập, tình yêu và tình dục, tuổi trẻ và phong trào Wake up…

Một nét hay trong chương trình khóa tu dành cho người trẻ đó là có một ngày các bạn nam sinh hoạt riêng ở xóm Thượng cùng quý thầy, còn các bạn nữ sinh hoạt riêng với quý sư cô tại xóm Hạ, các bạn nữ gọi là ngày Women’s Day. Các bạn đã được quý sư cô chia sẻ về những trải nghiệm của mình, những khó khăn để học chấp nhận chính mình và phương pháp thực tập như thế nào để tiếp xúc được và làm lớn lên nét đẹp của một người phụ nữ, nét đẹp mà bà, mẹ và bao thế hệ tổ tiên đã trao truyền cho mình.

Em cứ nhớ hoài buổi tối hôm đó, khi các bạn gái cùng nắm tay nhau nhảy múa theo theo một bài hát dân ca của người châu Phi. Trong lời nhạc nhẹ nhàng, du dương hòa vào tiếng lá bạch dương khe khẽ, các bạn vừa múa và tiến ra giữa vòng tròn, gắn một bông hoa mà mỗi người hái hồi chiều, mang theo rồi cài lên vòng hoa và từ từ hòa cùng nhịp múa đến trao cho một bạn nữ khác. Bây giờ nhìn ai cũng giống như những nàng công chúa với những chiếc vương miện bằng hoa xinh xắn. Tự nhiên trong lòng em dâng lên một cảm giác hạnh phúc, hạnh phúc đến nỗi em phải thốt lên với một sư chị: “chị ơi! Mình thật là đẹp khi mình được là chính mình, phải không sư chị?”

Khóa tu đã khép lại rồi mà trong em còn nhiều cảm xúc, nhiều niềm vui quá! Em viết hết bao trang giấy rồi mà hình như em vẫn chưa kể hết… Thôi em để dành cho thư sau nha. Chúc anh chị em luôn thương và hiểu nhau thật nhiều.

Em Khánh Duyên

GS Hà Vĩnh Thọ/ Chân Đại Tuệ

Gíám đốc trung tâm GNH tại thủ đô Thimphu, Bhutan

BBT chuyển ngữ

Khóa tu chánh niệm 4 ngày tại thủ đô Thimphu, Bhutan được tổ chức bởi các vị giáo thọ Làng Mai và một số cư sĩ của phong trào Wake up quốc tế.

Vị vua cao quý thứ tư của vương quốc Bhutan là người đầu tiên đưa ra ý tưởng về “Tổng chỉ số hạnh phúc quốc gia” – Gross National Happiness (GNH). Theo Ngài, chỉ số này đánh giá sự thịnh vượng của quốc gia một cách toàn diện hơn so với “Chỉ số hàng hóa quốc gia” – Gross National Products (GNP) và tin rằng sự phát triển tích cực của xã hội loài người chỉ có thể có được khi sự phát triển về mặt vất chất và tinh thần diễn ra song song, vừa bổ sung và thúc đẩy lẫn nhau.

Để có được sự phát triển theo tinh thần Tổng chỉ số hạnh phúc quốc gia thì luật pháp, chính sách và hành động của chính phủ đóng vai trò rất quan trọng. Tuy nhiên, có một điều quan trọng không kém, đó là sự chuyển hóa về nhận thức và quan niệm của chúng ta, nếu không có điều này thì chỉ số Hạnh phúc quốc gia không thể được áp dụng một cách triệt để.

Lấy ví dụ về việc tiêu thụ, chúng ta đều biết rằng các cuộc khủng hoảng trầm trọng về kinh tế cũng như về môi trường sinh thái mà nhân loại đang phải đối mặt đều có liên hệ mật thiết đến sự tiêu thụ quá mức và thiếu chánh niệm của chúng ta đối với các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Tuy nhiên, tình trạng này chỉ có thể thay đổi một khi chúng ta tìm ra được những cách thức mới để nuôi dưỡng hạnh phúc trong tự thân mà không phải đi tìm hạnh phúc trong việc mua sắm và tiêu thụ.

Nếu nhìn sâu vào tình trạng tiêu thụ quá mức, chúng ta sẽ thấy được gốc rễ chính là lòng ham muốn và thèm khát không giới hạn. Nếu tiếp tục nhìn sâu vào gốc rễ của lòng ham muốn và thèm khát đó, chúng ta nhận ra một khoảng trống trong lòng mình, cảm giác vô nghĩa của cuộc sống, cảm giác cô đơn, lạc lỏng mà chúng ta đang cố khỏa lấp bằng cách mua sắm nhiều thứ hơn nữa và tìm kiếm những điều mới lạ. Thế nhưng sự thỏa mãn mà các điều kiện vật chất đó mang lại cho chúng ta lại rất có giới hạn. Xe hơi mới, máy tính mới, điện thoại thông minh đời mới hay thậm chí ngôi nhà mới cũng chỉ có thể làm cho ta thích thú trong một khoảng thời gian ngắn và sớm muộn gì thì cái cảm giác chưa thỏa mãn cũng sẽ quay trở lại. Khi đó chúng ta lại có nhu cầu mua thêm nhiều thứ nữa, chạy theo kiểu dáng đắt tiền hơn, mới mẻ hơn mà chúng ta cho rằng điều đó sẽ làm cho chúng ta hạnh phúc hơn.

Cũng tương tự đối với các hiện tượng nghiện ngập, bia rượu hoặc ma túy chỉ mang lại cho chúng ta cảm giác dễ chịu và thỏa mãn trong một khoảnh khắc ngắn và ngay sau đó chúng ta luôn có cảm giác thèm khát, muốn tiêu thụ nhiều thêm nữa, và khi không được đáp ứng thì cảm giác thích thú ngắn ngủi đó sẽ trở thành đau khổ và tuyệt vọng.

Bằng cách này, chúng ta sẽ không bao giờ có thể chuyển hóa được cái cảm giác vô vị và trống rỗng bên trong mỗi chúng ta. Để trở thành một con người toàn vẹn và đạt được sự mãn nguyện hoàn toàn thì chỉ có thể bằng cách rèn luyện tâm ý mà thôi. Lòng từ ái, niềm an vui, thanh thản và cái nhìn bình đẳng, không phân biệt, cũng như trí tuệ và sự viên mãn là những cái mà ta không thể dùng tiền để mua được, mà phải cần tu tập và rèn luyện.

Thực tập chánh niệm là một trong những công cụ hiệu quả nhất để nuôi dưỡng và làm lớn mạnh những hạt giống đẹp và lành trong tâm thức chúng ta – đây là điều có tính chất quyết định hạnh phúc và sự an vui của chúng ta hơn bất cứ những điều kiện, hoàn cảnh nào từ bên ngoài.

Đó là lý do tại sao khóa tu đầu tiên của được tổ chức bởi Trung tâm nghiên cứu và thực tập những phương pháp tạo dựng hạnh phúc ở Bhutan kết hợp với Tăng thân Làng Mai có tên “Chánh niệm là suối nguồn của Hạnh phúc”. Chúng tôi hướng đến người trẻ vì đây là đối tượng chịu ảnh hưởng nhiều nhất bởi lối tiêu thụ Tây phương thông qua các phương tiện truyền thông như tivi và Internet. Thật là xúc động khi được chứng kiến những người trẻ mở lòng ra để tiếp nhận và thực tập chánh niệm trong các sinh hoạt như ngồi thiền, thiền hành, ăn cơm im lặng, thực tập chia sẻ từ trái tim và lắng nghe bằng lòng từ ái.

Có khoảng 500 thiền sinh đăng ký tham gia khóa tu này. Một vài người trong số họ trước đó chỉ đăng ký tham gia có một ngày nhưng rồi lại trở lại  trong những ngày sau đó. Tôi đã tiếp xúc với nhiều ông bố, bà mẹ chia sẻ rằng con của họ khi về nhà sau ngày đầu tiên của khóa tu đã thuyết phục bố mẹ đến tham dự khóa tu ngay ngày hôm sau.

Nhiều thiền sinh tham dự nói với chúng tôi rằng đó là những ngày hạnh phúc nhất trong cuộc đời của họ. Những người khác tâm sự họ chưa bao giờ cảm thấy được bình an đến như vậy. Hầu như tất cả các cánh tay đều giơ lên khi được hỏi ai muốn tiếp tục thực tập theo pháp môn này.

Lễ khai mạc của khóa tu được tổ chức long trọng với sự có mặt của Công chúa thuộc hoàng gia Bhutan, ông Dasho Karma Ura – Bộ Trưởng Bộ Lao Động và Nhân Sự, một vị giáo sư lỗi lạc của Trung tâm GNH, hai vị dân biểu quốc hội và nhiều khách mời cao quý khác.

Công chúa của Hoàng gia Bhutan đã khai mạc khóa tu bằng một bài diễn văn vô cùng sâu sắc và ấn tượng, đó thực sự là một bài pháp thoại sống động với lời kết là những câu nói bất hủ của Thiền sư Thích Nhất Hạnh.

Chúng tôi đã tặng cho Công chúa bức thư pháp do Thiền sư Thích Nhất Hạnh viết với dòng chữ “Peace begins with your wonderful smile” (có nghĩa là: hòa bình bắt đầu với nụ cười tuyệt vời của bạn). Không có gì có thể chính xác hơn thế!

Có một vài vị dân biểu quốc hội tham gia cùng với người trẻ và sau khóa tu họ đến gặp tôi và đề nghị chúng tôi tiếp tục tổ chức những khóa tu tương tự ở các khu vực bầu cử của họ và trên tất cả các tỉnh còn lại của Bhutan. Vị Bộ Trưởng Bộ Giáo Dục đã tham dự ngày cuối cùng và mời cả đoàn chúng tôi dùng bữa tối thân mật để chia sẻ về Chánh niệm ứng dụng trong trường học.

Tất cả các thiền sinh đều cảm thấy rất thích thú với khóa tu Chánh niệm được tổ chức bởi quý thầy, quý sư cô Làng Mai. Các bạn trẻ đều cảm nhận rằng dòng tâm linh đang thấm nhuần trong đất nước Bhutan có tác động rất lớn đến giới trẻ và mặc dù giới trẻ bây giờ chịu ảnh hưởng nhiều hơn so với các thế hệ trước bởi lối sống hiện đại qua màn ảnh tivi hoặc internet và các phương tiện truyền thông khác thì sức ảnh hưởng đó cũng không đáng kể và họ vẫn có thể dễ dàng tiếp xúc với những hạt giống đẹp và lành trong tự thân.

Dường như chánh niệm, thiền định và các giá trị đạo đức đều dễ hiểu và dễ tiếp nhận đối với giới trẻ Bhutan và họ cảm thấy hứng thú với những cách nhìn tích cực về cuộc sống. Bản tính hiền thiện vốn có nơi những người bạn trẻ này không bị che lấp nhiều bởi những thú vui tầm thường của cuộc sống. Một vài người trong số đó chia sẻ rằng khóa tu là một trong những khoảnh khắc hạnh phúc nhất trong cuộc đời của họ.

Các bạn trẻ vô cùng cảm động khi được xem phim về các hoạt động của nhóm Wake up. Họ nhận ra rằng những người trẻ ở Mỹ và nhiều nước khác trên thế giới cũng đang thực tập Chánh niệm để có một cuộc sống lành mạnh, an bình và hạnh phúc.

Khi nhìn thấy những khuôn mặt rạng ngời của người trẻ tham gia khóa tu, chúng tôi cảm nhận rằng chánh niệm đích thực là suối nguồn của hạnh phúc! Thật tuyệt vời khi nhìn nhìn thấy những đôi mắt sáng long lanh, những nụ cười rạng rỡ và những khuôn mặt hạnh phúc. Cuối khóa tu, họ dường như không muốn về và bịn rịn không rời quý thầy, quý sư cô Làng Mai. Ấn tượng làm sao khi chứng kiến những giây phút đó! Dường như các bạn trẻ đã mong đợi khóa tu này từ rất lâu và trong lòng họ tràn ngập sự biết ơn và lòng nhiệt huyết.

Chúng tôi dự định sẽ thành lập một tăng thân trẻ nơi đây để họ có thể tiếp tục tu tập thường xuyên và chúng tôi hy vọng rằng họ sẽ trở những sứ giả của trung tâm GNH khi mang chánh niệm về thực tập trong gia đình, trường học và xã hội.

Tháng chín vừa qua (2012), một số các vị Giáo Thọ của Làng Mai cùng với một số Phật tử trẻ trong phong trào Wake Up đã đến Bhutan để tổ chức những lớp tu học và huấn luyện cho giới giáo chức và sinh viên ở Vương Quốc này. Tại Bhutan hiện có một trung tâm nghiên cứu và thực tập những phương pháp tạo dựng hạnh phúc gọi là Center of Gross National Happiness (tổng chỉ số Hạnh Phúc Quốc Gia). Giáo sư Hà Vĩnh Thọ, một vị giáo thọ của truyền thống Làng Mai đã được chính quyền Bhutan mời đảm nhiệm chức vụ Giám Đốc Điều Hành trung tâm này. Hồi tháng tư năm nay, giáo sư Hà Vĩnh Thọ cũng đã đi tham dự buổi họp của Liên Hiệp Quốc tại New York, một buổi họp có chủ đích đưa vào việc thực thi nghị quyết số 65/309 về chủ đề hạnh phúc đã từng phê chuẩn trước đó. Thầy Nhất Hạnh hồi đó cũng đã được Thủ Tướng Bhutan, ngài Lyonpo Kinzang, trân trọng thỉnh mời tới tham dự buổi họp này, nhưng vì đang hướng dẫn các khóa tu ở Anh Quốc và Ái Nhĩ Lan nên Thầy không thể nhận lời. Giáo Sư Hà Vĩnh Thọ Giáo cũng đã chuyển tới Quốc Vương Jigma Khesar Namguyel WangChuck và Thủ Tướng Lyonpo Kinzang mỗi vị một tác phẩm Phật học của Thầy viết, và các vị cũng đã viết thư cám ơn Thầy.

Thành phần những vị trong chuyến đi hoằng pháp tại Bhutan này gồm có các thầy Pháp Dung, Pháp Siêu, Bảo Tích, các sư Cô Đẳng Nghiêm, Mai Nghiêm, Hội Nghiêm, Đàn Nghiêm và các vị cư sĩ trẻ Thúy Hân, Huyền Chi, Miranda và Robert.

Lễ khai mạc và bế mạc của các khoá huấn luyện đã được tổ chức với sự có mặt của một vị công chúa của gia đình hoàng gia, ông bộ trưởng bộ giáo dục, ông bộ trưởng nhân sự cùng nhiều vị bộ trưởng khác và rất nhiều các vị dân biểu quốc hội. Mỗi ngày đều có khoảng 150 người (thiền sinh) tham dự, trong đó có các giáo chức đại học trẻ, sinh viên, học sinh và cả những người thất nghiệp, những người nghiện ma túy và cả những cô vũ nữ và những người bị bệnh sida.

Thầy Pháp Dung tặng Thư Pháp cho Công chúa Kesang Choden Wangchuck

Có những vị dân biểu ở lại tham dự suốt ngày và đã đặt câu hỏi: làm thế nào để có thể tổ chức những khoá tu tập như thế này trong cả các tỉnh của Vương Quốc? Báo chí, truyền thanh và truyền hình nói tới rất nhiều về những khóa tu tập này. Giới thanh niên tới tham dự cảm thấy rất nhiều thích thú và bồng bột. Có người nói: “ Đây là ngày đẹp nhất trong cuộc đời tôi, từ trước đến giờ.”. Có người nói: “ Chưa bao giờ tôi cảm thấy được cái niềm bình an mà tôi có được hôm nay!” . Người khác: “ Phải đem những pháp môn này vào dạy trong tất cả các trường học.”

Chủ đề và nội dung các khóa tu tập mà tăng thân Làng Mai đưa ra tại Vương Quốc này là đạo đức học ứng dụng. Vào những ngày chót của các khóa huấn luyện, có nhiều bậc phụ huynh đã nói với các thầy và các sư cô rằng chính con cái họ ép họ phải tới tham dự cho biết. Khi được các thầy hỏi: những vị nào muốn được tiếp tục học hỏi và thực tập theo pháp môn này, thì tất cả đều đưa tay lên, không sót một người. Một đơn vị Wake Up đã được thành lập ngay tại chỗ để cung cấp sự thực tập đều đều cho giới trẻ mỗi buổi chiều. Giáo sư Hà Vĩnh Thọ, giám đốc trung tâm GNH (Gross National Happiness (Tổng chỉ số Hạnh Phúc Quốc Gia)) đã quyết định tổ chức những lớp huấn luyện cán bộ để lần lượt cung cấp sự thực tập này trong phạm vi học đường, gia đình và cộng đồng. Tiến Sĩ Saamdu Chetri  giám đốc của trung tâm đã quyết định sang năm, khi Thầy và phái đoàn về Thái Lan giảng dạy, ông sẽ đến để có cơ hội gặp gỡ và học hỏi với Thầy. Phái đoàn đã hoàn tất chuyến hoằng pháp tại Bhutan và hiện đang tiếp tục công trình giảng dạy tại Ấn Độ. Ở đây có trên 1000 giáo chức toàn quốc đã ghi tên tham dự khóa huấn luyện về đạo đức học Ứng Dụng.

Bhutan là một vương quốc thật đặc biệt. Dân chúng không sát sanh, không giết gà, heo, bò, hay câu cá để ăn thịt. Trong nước không có trộm cướp và bạo động. Đi ra khỏi nhà không cần khóa cửa. Rau trái thì được trồng 100% theo lối hữu cơ. Cần làm nhà ở thì vật liệu cất nhà đều do chính quyền cung cấp. Khám bệnh, chữa bệnh, thuốc men đều miễn phí. Đi học cũng miễn phí. Tại các miền núi xa xôi, nơi không có điện thì dân chúng được cấp phát những thiết bị để thu lấy năng lượng mặt trời mà sử dụng. Số lượng du khách được hạn chế triệt để để bảo tồn môi trường và phong hóa. Mỗi du khách đến Bhutan phải trả tới 200 đô mỹ kim một ngày, năm 2009, chỉ có 25480 du khách. Quốc Vương Jigma Khesar mới được truyền ngôi năm 2008, nhưng đã ban hành chế độ dân chủ lập hiến, và làm việc tận tụy ngày đêm để phục vụ cho dân. Có khi vua phải đi bộ cả trăm cây số đường núi để thăm viếng và ủy lạo những gia đình đang gặp khó khăn. Vua thương dân cũng như thương con, đúng theo mô thức của một vị Vua hiền ngày trước, biết sống đơn giản và làm việc tận tụy. Do đó, Vua cũng được dân chúng trong nước thương yêu hết mực.

Cụm từ Gross National Happiness đã được đức vua thứ tư của vương quốc Bhutan đưa ra tại đại hội đồng Liên Hiệp Quốc từ năm 1970 để so sánh với cụm từ thường dùng Gross National Product- nặng tính kinh tế mà nhẹ tính hạnh phúc.

Sau đây là một ít hình ảnh do phái đoàn gửi về từ thủ đô Thimpu.

Công chúa Kesang Choden Wangchuck nhận sách  của Thầy

Ngồi thiền cùng Tăng thân

Thở vào tôi biết tôi đang thở vào – Thở ra tôi biết tôi đang thở ra

Chánh niệm là suối nguồn của hạnh phúc>>

Lang đã về Làng Mai hai hôm rồi. Làng Mai mùa này tươi đẹp quá! Cây xanh, lá xanh và hoa thắm. Hoa cúc dại (daisy) nở khắp cả núi đồi. Mình mới đi xa có ba năm, mà Xóm Thượng có thật nhiều thay đổi. Nó đẹp hơn xưa. Xóm thượng có thêm một hồ sen lớn, thiền đường Nước Tĩnh vừa tu sửa lại lớn hơn, ấm cúng hơn. Xóm Thượng lại có thêm nhiều vườn hoa hồng và những con đường mòn uốn lượn quanh co. Phong cảnh thật là dễ thương! Lang cảm thấy hạnh phúc được trở về quê củ. Nơi đây là thiên đường tuổi thơ của Lang.

Sư Ông và đại chúng đang ở Đức. Mọi người muốn Lang bay thẳng qua Đức để thăm Sư Ông và tăng thân, nhưng Lang ưa về Làng Mai, vì nó có nhiều kỷ niệm đẹp đối với Lang. Từ từ, Lang sẽ gặp Sư Ông và mọi người sau.

Hiện giờ, Làng Mai có rất ít người, cho nên Lang cảm thấy thích cái không khí yên tĩnh, vắng người. Cây Linh Đan đang nở hoa thơm ngát. Chiều qua là ngày đầu tiên, Lang trở lại Làng sau nhiều năm đi xa. Việc đầu tiên là Lang đến ngồi trên chiếc đu treo ở dưới cây Linh Đan để đong đưa như hai mươi năm trước sư chú Thạch Lang đã từng đong đưa trong gió giữa ánh nắng ban mai trên chiếc đu ấy. Hoa Ty Dơn thơm ngào ngạt quyến rủ rất nhiều con ong, con bướm đủ các màu sắc bay về vui chơi, reo cười, đùa giởn tạo thành một khúc ca hòa tấu hùng vĩ.

–         Chào các bạn ong và các bạn bướm. Các bạn tấu khúc sao mà hào hùng thế! Cám ơn các bạn!

Lang đã tìm thấy thiên đường tuổi thơ. Ở đây, cái gì cũng mang đầy kỷ niệm đẹp của thời làm Sa Di. Đi tới đâu, Lang cũng cảm thấy yêu thương nơi ấy nghê! Lang thương từng ngọn lá, từng cành cây, từng tảng đá…

Bạn trẻ thân mến! Thế nào trong đời bạn cũng có một thiên đường như thế. Nó có thể là quê hương của bạn, con sông, bãi cát, đồi dương… Cõi bình minh hồn nhiên và thiên đường vô tư ấy vẫn còn nguyên vẹn trong tâm hồn của bạn. Nó vẫn sáng ngời nơi trái tim mỗi người. Nó là thiên đường, là cánh đồng tâm linh có hoa lá xanh tươi, chim ca thông hát, có mây trắng trời xanh, vùng kỷ niệm tuổi thơ, và nó vắng bóng của suy tư, lo lắng, mơ tưởng hảo huyền. Nó vắng các chất liệu đam mê, vướng mắc và ham muốn. Bạn có muốn trở về cõi thiên đường ấy không? Nếu muốn, bạn thử thở vài hơi thở cho tâm hồn an ổn, mở rộng tấm lòng ra, không suy tư, không tính toán, không mong cầu gì cả. Bạn chỉ có mặt trong hiện tại. Hãy để tâm hồn các bạn cảm nhận sự sống, tiếp xúc với sự sống thì thế nào thiên đường sẽ hiển lộ.

Hôm nay rảnh rổi, Lang muốn chia sẻ một vài thực tập với bạn. Mình chia sẻ kinh nghiệm của chính mình, mà đồng thời, nó cũng là kinh nghiệm của bao nhiêu bạn trẻ khác, bởi thế mình dùng chữ “chúng mình” để nói lên một tâm sự chung.

Bạn có biết hay không? Chúng mình là những đứa con thất lạc (the lost children) của mẹ đất. Hằng ngày, chúng mình đi mà tâm hồn cứ bay bỗng vào hư không. Chúng mình dễ đánh mất trong lo âu, suy nghĩ, tính toán hoặc vướng mắc vào khổ đau, buồn tủi. Chúng mình thường đi bằng cái đầu, mà không đi bằng đôi chân. Do thế, chúng mình bị thất lạc (We are lost). Tâm hồn cứ trôi dạt lênh đênh trong nhiều đối tượng. Từ đó, chúng mình luôn có cảm giác bơ vơ, cô đơn, thiếu thốn và lạc loài. Bởi vì thất lạc, chúng mình không trở về được với chính mình và không cảm nhận, cảm giác được năng lượng bình an của đất mẹ, không nghe được tiếng gọi thiết tha của đất mẹ: “Về đi con, về với mẹ, về với con, về với sự sống.”  Đi mà lưu lạc, lưu vong như thế thì ngồi, ăn, uống, nói, cười và sống cũng thất lạc, lưu vong mà thôi, tức là tâm hồn bị thất lạc (lost), tâm hồn bị phóng thể (alienate). Chúng mình trở thành con ngợm ngợm (a zombie), thành người hành tinh (alien) trên trái đất thân yêu này. Sự sống của chúng mình không có trọn vẹn thật sự mà cứ mờ mờ, ảo ảo. Thân thể ở đây mà tâm hồn đã lưu lạc ở nơi khác, cho nên chúng mình ăn không biết ngon, uống không biết ngọt, đi trong căng thẳng, sống trong lo âu, ngồi trong bất an, ngủ trong ác mộng. ..

Những bài thơ dưới đây có thể nói lên một phần nào tâm trạng của chúng mình.

Quê nhà xa lắc xa lơ đó,

Ngoảnh lại tha hồ mây trắng bay.

Tâm giao mấy độ kẻ thì phương Bắc,

Ly tán vì cơn gió bụi này.

Ngươi ơi buồn lắm mà không khóc,…

…Ngày mai ra sao rồi sẽ hay.

Ngày mai- có nghĩa gì đâu nhỉ?..

…Ta đi nhưng biết về đâu chứ?

Đã dấy phong yên khắp bốn trời.

Thà cứ ở đây ngồi giữa chợ,

Uống say mà gọi thế nhân ơi!.. (Nguyễn Bính)

Lưỡi vướng vị ngon, tai vướng tiếng

Mắt theo hình sắc, mũi theo hương

Lang thang làm kiếp phong trần mãi

Ngày hết quê xa vạn dặm trường. (Trần Thái Tông)

…Về đi lữ khách đường xa lắm

Cát bụi sầu thương đã vướng nhiều. (Vô Danh)

Bạn trẻ thân mến! Đôi khi, chúng mình không bị thất lạc, nhưng chúng mình lại đi vòng quanh, tức là tâm hồn cứ luẩn quẩn, loanh quanh trong cuộc sống. Chúng mình hết buồn chán đến cô đơn, hết nhớ nhung tới thương tiếc, hết vui tươi lại tủi hờn, hết thương rồi tới ghét. Chúng mình mở nhạc, xem phim, lên mạng, lên xe chạy, đi thẩn thờ, ngồi mơ mộng, mong cầu, mơ ước, tính toán, vui vui, buồn buồn…

Mời các bạn đọc bài thơ “đi vòng quanh” nhé.

“Này người đang đi vòng quanh

Hãy dừng lại

Anh đi như thế để làm gì?

Tôi không thể không đi

Và vì tôi không biết đi đâu

Nên tôi đi vòng quanh.

Này người đang đi vòng quanh

Anh hãy chấm dứt việc đi quanh.

Nhưng nếu tôi chấm dứt việc đi

Thì tôi cũng chấm dứt tôi.

Này người đang đi vòng quanh

Anh không phải là sự  đi quanh

Anh có thể đi

Nhưng không cần đi quanh.

Tôi có thể đi đâu?

Anh hãy đi tìm anh

Anh hãy đi tìm người thương.’’

Cái gì thúc đẩy chúng mình đi vòng quanh. Đó là tập khí lăng xăng, thói quen lật đật. Tập khí như con ngựa hoang; nó đưa chúng mình đi, và chúng mình không có chủ quyền một tí nào cả. Chúng mình ngoan ngoãn chạy theo con ngựa ấy. Nhớ lại câu chuyện rất vui về con ngựa mà Sư Ông thường hay kể. “Có một người cỡi ngựa thật nhanh. Con ngựa phi như bay. Và có một người khác đang đứng bên đường. Khi con ngựa phi ngang, người đứng bên đường hỏi: “Anh chạy đi đâu mà nhanh thế?” Nguời ngồi trên ngựa trả lời: “Tôi không biết! Anh hãy hỏi con ngựa.””

Đi vòng quanh là những suy nghĩ lung tung. Tâm suy tư không ngừng nghỉ này, Bụt gọi là con khỉ. Nó cứ chuyền cành suy tư này đến suy tư nọ. Nó băn từ cánh rừng này qua cánh rừng nọ.

Đi vòng quanh là những mảnh vụn của những cuộc tình vu vơ. Đó là một mối tình tan vỡ, một cơn bệnh tương tư để lại nhiều nỗi đau da diết trong trái tim.

Đi vòng quanh là những ước mơ không thật tế. Đó là những tâm hồn cô độc, không biết đi về đâu. Trịnh Công Sơn có câu hát hay:

“…Ngày xưa lận đận

Không biết về đâu

Về đâu cuối ngõ?

Về đâu cuối trời?…”

“Hãy cứ vui chơi cuộc đời,

Đừng cuồng điên mơ trăm năm sau…”

Chúng mình cứ lên đường đi tìm hạnh phúc. Chúng mình cứ phóng xe chạy như điên, vì không biết đi đâu. Chúng mình muốn đi trốn khổ đau, sợ trống vắng, sợ yên tĩnh. Chúng mình gọi điện thoại liên tục, nói chuyện huyên thuyên, không dừng lại được, bởi vì chúng mình cảm thấy cô đơn. Có khi không biết làm gì, chúng mình đi tìm những trò giải trí (entertainment) như âm nhạc, lên mạng, xem phim… Càng đi tìm hạnh phúc ở cuối ngõ, cuối trời, chúng mình càng cảm thấy mệt nhoài, chán nản, nhất là khí hậu nóng nảy, đường xá buị bặm, xe cộ đông ngịt ở các thành phố.

Bạn trẻ thân mến! Chúng mình nên dừng lại sự đi vòng quanh. Hãy đi tìm chính mình, hãy trở về tiếp xúc với đất mẹ. Chúng mình phải đi con đường thực tế, mà đừng mơ tưởng tới việc giải thoát, giác ngộ xa vời đâu đâu. Trong khi đó, tâm tư cứ bay bỗng trong hư không của mơ ước, tư duy, lo lắng. Không ai đem lại hạnh phúc cho mình. Không ai cho mình nụ cười. Không ai có thể thương yêu mình. Không ai cho mình bình yên. Chúng mình phải trở về để sống hạnh phúc, nở được nụ cười mà thương yêu chính mình ngay bây giờ và ở đây. Giây phút này là hạnh phúc. Ngay đây là quê hương. Mẹ đất là nơi trở về của đứa con lưu lạc.

Con đường trở về ấy là mỗi bước chân. Bước chân, à sao quen quá, thế nhưng chúng mình vẫn cứ bỏ quên nó để tâm ý trôi bềnh bồng như mây trôi bèo dạt. Chúng mình để ý tới từng bước chân như lần đầu tiên được mẹ tập cho chúng mình đi. Bước chân ấy sao mà đầy cẩn trọng, nhiều chú tâm đến thế.  Hãy đi bằng hai bàn chân, chú ý tới sự xúc chạm giữa lòng bàn chân và mặt đất. Hồi ở chùa Đình Quán, Lang đã đi chân không cùng với các bạn Thảo, Thoa, Hoàng, Linh…. để trở về tiếp xúc với đất mẹ. Nhờ đi chân không nên cái cảm giác mát mẻ, yêu thương, tươi tỉnh của đất mẹ hiện về rất rõ trong hai bàn chân. Nắng mai hãy thử đi bằng hai bàn chân không để xem như thế nào.

Con đường trở về ấy là hơi thở. Hơi thở, ôi biết rồi, thế nhưng chúng mình vẫn thường quên để ý tới nó để cho tập khí lôi đi như con trâu kéo cái cầy. Chúng mình là cái cầy. Tập khí là con trâu. Chúng mình không muốn đi, muốn nghỉ ngơi, muốn ở yên, thế mà con trâu cứ lôi chúng mình đi. Nó bảo mở nhạc thì chúng mình phải bấm nút “play”. Nó bảo lên mạng thì chúng mình ngoan ngoãn nghe theo nó… Thật là tội nghiệp. Vì thế, đi đâu chúng mình cũng nhớ tới hơi thở. Hơi thở là dụng cụ trở về với sự sống dễ dàng nhất. Bởi vì, khi chú ý tới hơi thở, chúng mình làm ngưng lại những hoạt động khác của thân thể và tâm ý. Bao nhiêu suy nghĩ đều dừng lại, bao nhiêu lo âu đều tan biến… Bí quyết là chú ý ở bụng nơi huyệt đan điền. Nơi ấy xa lìa trung khu thần kinh, cho nên chúng mình thoát khỏi sự căng thẳng, sự kích thích của suy tính, lo âu, cảm xúc.

Con đường trở về ấy là cái cảm giác từ con tim, từ tâm hồn trong sáng. Chúng mình hãy dùng cái tâm hồn nhiên để sống. Tiếp xúc với sự sống bằng sự nhạy cảm, cái sắc bén với chút kinh ngạc, ngỡ ngàng giống như lần đầu tiên mới biết yêu thương. Cái nhìn sao trong sáng, mới mẻ mà ngây thơ. Ồ! Bông hoa đẹp lạ quá! Cảnh hoàng hôn này sao mà rực rỡ…

Con đường trở về ấy là thái độ (attitude) sống đối với chính mình và cuộc đời. Thái độ tiêu cực sẽ làm cho chúng mình đau khổ, chán nản. Thái độ tích cực làm cho chúng mình hạnh phúc, yêu đời. Thái độ cởi mở, tha thứ, hòa nhã, nhẹ nhàng, thương yêu sẽ làm cho chúng mình hạnh phúc. Ồ! Chị ấy dễ thương quá! Sao em vô tư trong sáng ghê! Sự sống đẹp quá. Cuộc đời yêu thương kỳ lạ… Ngược lại, thái độ cố chấp, hẹp hòi, bất hòa, nặng nề, thù ghét sẽ làm cho chúng mình đau khổ. Đời chán quá! Không có gì vui cả…

Con đường trở về ấy là bản tâm tự nhiên (natural mind). Cái tâm này là tâm không phán xét, không phân biệt, không chê trách, không suy tính. Nhìn cái gì, nhìn người nào, nó cũng vô tư dễ đưa tới sự thông cảm, nhẹ nhàng. Nghe lời nói mà nó không có chút xíu gì lên án hay trách móc. Cái tâm này bao la rộng lớn như không gian vô tận. Nó độ lượng như đất mẹ thân yêu có thể chấp nhận mọi thứ rác rến mà con người đổ vào.

Chúng mình hãy đi tìm chính mình, mà đừng mong chờ một hình bóng nào khác, dù người ấy là Bụt, là Thầy… Tình thương có sẵn trong trái tim của mỗi người. Hãy nghe lời anh Sơn: “Trái tim cho ta nơi về nương náu”, bởi vì trong trái tim ấy có tình thương. Hãy thức dậy đi (wake up), thì thế nào chúng mình cũng nắm trọn sự sống, tiếp xúc được với sự sống, mà sự sống có đầy ắp thương yêu và hạnh phúc. Bông hoa đang thương chúng mình bằng sự tươi đẹp của nó, không khí đang thương chúng mình từ nơi những hạt dưỡng khí trong lành, dòng sông đang thương chúng mình trong từng ly nước ngọt ngào, mặt trời đang thương chúng mình trong hương thơm, vị ngọt của thức ăn…. Chúng mình đâu có thiếu tình thương mà đi tìm. Càng đi tìm, càng dễ thất vọng, bởi vì lo đi tìm ngược xuôi cho nên chúng mình đánh mất sự sống, mà tình thương là sự sống.

Sống dậy trong từng giây phút, chúng mình chắc chắn sẽ nếm được vị ngọt ngào của yêu thương. Vì thế, hai câu cuối của bài thơ là: “Anh hãy đi tìm anh, anh hãy đi tìm người thương”. Nắng mai cũng là người thương, gió mát cũng là người thương, bông hoa cũng là người thương…  Người thương có mặt cùng khắp. Có tình thương trong lòng, chúng mình hết lưu vong.

Chúc bạn thành công trong cuộc trở về tìm lại chính mình.