Lá thư Làng Mai 38 – 2015

Đánh thức những ước mơ

Chân Trời Bảo Tích

Vào tháng Tư năm 2014, thầy Pháp Khôi và con (Trời Bảo Tích) có cơ hội đi tổ chức khóa tu tại hai nước Botswana và Nam Phi. Đây là lần thứ ba các thầy, các sư cô Làng Mai đi Botswana. Những chuyến đi này do bác sĩ Ava Avalos và tăng thân địa phương ở Botswana tổ chức. Bác sĩ Avalos chuyên trị HIV/AIDS, đồng thời cũng là thành viên của dòng tu Tiếp Hiện. Đất nước Botswana thuộc miền nam châu Phi, cùng biên giới với Nam Phi. Botswana có khoảng 2 triệu dân, đã từng bị Anh quốc đô hộ và đã giành được độc lập năm 1966. Nền kinh tế của đất nước này phần lớn phụ thuộc vào khai thác mỏ, đặc biệt là kim cương. Tôn giáo chính của họ là Thiên chúa giáo, tiếng nói địa phương là Setswana và tiếng Anh. Dumela rra (hay Dumela mma) theo tiếng địa phương có nghĩa là xin chào.
Sự gặp gỡ giữa văn hóa địa phương và văn hóa Làng Mai
Sau vài tháng họp viễn liên, chúng con đã đến Gaborone, thủ đô của Botswana. Con rất ấn tượng trước vẻ đẹp và màu xanh của thủ đô. Ở đây đang là mùa thu với thời tiết nắng ấm, riêng buổi sáng và chiều thì mát rượi. Trong một buổi tiệc chào mừng, chúng con được gặp các thành viên của tăng thân, bạn bè của họ và được xem các tiết mục trình diễn thơ và nhạc. Tiếng Setswana nghe rất hay và đậm chất thi ca. Âm nhạc, thi ca và vũ điệu là những nét nghệ thuật có tầm vóc quan trọng trong văn hóa xứ này. Người ở đây rất cởi mở và thân thiện, thường bắt chuyện với chúng con mỗi khi gặp chúng con trên đường. Họ rất hiếu kỳ, muốn tìm hiểu về những chiếc áo nâu xuất sĩ của chúng con.

 

Chúng con phát hiện ra một số điểm tương đồng giữa văn hóa địa phương và văn hóa Làng Mai. Người dân Botswana yêu chuộng thiên nhiên, họ thường về nông trại của mình ở miền quê mỗi cuối tuần. Họ cũng có truyền thống thờ ông bà tổ tiên. Xã hội của họ theo truyền thống bộ lạc, có các tù trưởng, bô lão và mọi việc được quyết định theo tinh thần đồng thuận (consensus).

Có rất nhiều điểm đáng chú ý về đất nước Botswana: đây là một quốc gia hòa bình, ổn định và trung lập, được điều hành bởi một chính phủ dân chủ; nền kinh tế tương đối ổn định; chương trình chăm sóc sức khỏe và giáo dục miễn phí; hệ thống cơ sở hạ tầng tương đối tốt. Người dân có sự thảnh thơi, có niềm vui sống và tinh thần cộng đồng vững mạnh. Tuy nhiên, một số thử thách mà đất nước này đang gặp phải là: gần mười chín phần trăm dân số bị nhiễm HIV; sự giàu có đang đưa xã hội đi về hướng tiêu thụ và chủ nghĩa vật chất. Vì là xã hội đa hôn theo truyền thống nên có rất nhiều đau khổ xảy ra trong hôn nhân, vấn đề chung thủy và lòng tin. Nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, đang hướng ngoại theo Tây phương, vì vậy họ đánh mất không ít kinh nghiệm, tuệ giác và tinh hoa của nền văn hóa dân tộc.

Niềm vui và tiếng cười tại Gaborone

Tăng thân ở đây khá vững chãi và đa dạng, thường sinh hoạt chung với nhau mỗi tuần một lần trong suốt những năm qua. Trong thời gian ở Gaborone, hầu hết mỗi buổi chiều, chúng con thường tổ chức ngồi thiền và đi thiền cho tăng thân địa phương cũng như cho những thiền sinh mới tại khuôn viên trường trung học Maru-a-pula, một nơi khá khang trang. Ngoài ra còn có một buổi chia sẻ tại trường đại học Botswana (University of Botswana) và một buổi sinh hoạt Wake Up cho người trẻ. Một bạn trẻ đã chia sẻ: “Không phải là giới trẻ ở đây không đói khát về tâm linh, vấn đề là họ không biết làm thế nào để có được nó”. Có rất nhiều niềm vui và nhiều tiếng cười khi chúng con thực tập và sinh hoạt chung với nhau. Người dân ở đây dễ biểu lộ tình cảm, rất vui tươi và hài hước. Chúng con cũng chia sẻ với nhau ước mơ xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn bằng cách cho các bạn trẻ xem những hình ảnh và phim về những điều gây cảm hứng mà các bạn trẻ Wake Up trên thế giới đang làm.

Một bạn trẻ khác chia sẻ: “Tăng thân Wake Up! Kỳ diệu quá, con không thể nào nói hết được những tác động tích cực mà tăng thân đã đem lại cho cuộc đời của con. Mặc dù là tín đồ Thiên chúa giáo nhưng nghệ thuật chánh niệm, thiền tập và sự thực tập chắp tay búp sen xá chào đã làm giàu thêm cho cách sống của con. Con đang hướng về một nếp sống cao thượng và cảm thấy mình đang ngày càng có thêm bình an, kiên nhẫn và định tĩnh hơn bao giờ hết”. Một bạn khác nói rằng: “Đối với con, thiền là một sự thực tập và tăng thân là gia đình của con. Con rất yêu thích sự chia sẻ, nâng đỡ nhau qua những giai đoạn thăng trầm và sự yểm trợ vô giá của tăng thân. Cuộc đời con chưa bao giờ tốt đẹp như bây giờ và con biết chắc rằng đây chỉ mới là sự khởi đầu. Con tin là phong trào Wake Up ở Botswana sẽ cất cánh. Cất cánh để tác động tích cực vào cuộc đời bằng cách gieo những hạt giống thương yêu trên khắp đất nước, đó chính là những điều mà tất cả chúng con đều mong muốn. Với tăng thân Wake Up, không còn ai phải đơn độc trong hải đảo của mình nữa”.

Chúng con còn tổ chức một buổi nói chuyện công cộng và một ngày quán niệm tại một ngôi chùa Phật giáo. Ngôi chùa này rất đẹp, được chăm sóc bởi Hội Phật tử Botswana với rất nhiều Phật tử Tích Lan thường xuyên đến chùa tu tập. Mỗi tháng một lần, tăng thân cư sĩ tổ chức ngày quán niệm tại đây. Trong ngày quán niệm, chúng con thực tập ngồi thiền và đi thiền, rồi chia sẻ pháp môn Làm Mới. Sau đó mọi người dùng bữa trưa, thực tập thiền buông thư và pháp đàm. Chúng con được nuôi dưỡng nhiều khi nghe các thành viên trong tăng thân thực tập phương pháp tưới hoa cho nhau. Một vị bày tỏ lòng biết ơn của mình đối với người chị đã nuôi nấng mình như một người mẹ. Một vị khác đã hòa giải được với người chồng cũ. Các thành viên trong tăng thân cũng chia sẻ với nhau niềm biết ơn đối với mọi người trong tăng thân vì đã có mặt và nâng đỡ nhau trong giai đoạn hạnh phúc cũng như khó khăn. Nhiều giọt nước mắt đã rơi trong buổi làm mới hôm ấy, cùng với tiếng cười, tình thương và niềm cảm thông trong tăng thân. Sự thực tập tuy đơn giản, nhưng thật đẹp và vô cùng hiệu quả! Con thấy xúc động và biết ơn sự thực tập của mọi người.

Khóa tu tại Nam Phi

Tại trung tâm Tara Rokpa – một trung tâm tu học Phật giáo ở Nam Phi, chúng con tổ chức khóa tu bốn ngày cho thiền sinh. Có nhiều người đến từ rất xa, như từ Mozambique. Sư cô Châu Nghiêm cũng đến để yểm trợ cho khóa tu. Trung tâm này rất đẹp, gần với thác nước và một dòng sông. Vì vậy chúng con cũng như các bạn thiền sinh có cơ hội thưởng thức hết lòng vẻ đẹp nơi đây, nhất là những đêm trời trong và đầy sao. Khóa tu có khoảng bốn mươi người tham dự, mọi người thực tập chung với nhau như một gia đình. Thật tuyệt vời khi thấy một nhóm người với thành phần đa dạng lại có thể tu tập chung với nhau tại một nơi đã từng có quá khứ xung đột sắc tộc, và đến bây giờ vấn đề sắc tộc vẫn còn là vấn đề nhạy cảm ở nơi đây. Một điều đặc biệt của khóa tu là sự có mặt của các em thiếu nhi. Các em đã hiến tặng cho mọi người rất nhiều niềm vui và sự tươi mát.

Chính các em cũng có nhiều khổ đau. Ngoài xã hội, những em lai hai chủng tộc đôi lúc bị trêu chọc hoặc bị loại trừ. Một số em đã chia sẻ lòng biết ơn của mình khi cảm nhận được năng lượng của tình thương và sự chấp nhận không điều kiện trong khóa tu. Tất cả mọi người trong khóa tu đều thực tập cho chính mình và đồng thời để chuyển hóa chất bùn của sự kỳ thị thành đóa sen của tình thương và sự hiểu biết. Trong khóa tu cũng có một vài vị bác sĩ y khoa đang phục vụ tận tình trong những công tác đầy thử thách. Con rất vui khi thấy mình có thể cống hiến cho họ những phương pháp thực tập để nuôi dưỡng và chăm sóc cho chính họ. Nhảy múa đóng một vai trò quan trọng trong văn hóa xứ này. Bác sĩ Avalos cũng đã học qua phương pháp trị liệu bằng hình thức nhảy múa. Cô đã hướng dẫn mọi người một pháp môn mới, đó là thiền nhảy. Khóa tu khép lại bằng buổi lễ truyền Hai lời hứa cho trẻ em và truyền Năm giới rất vui và cảm động. Chỉ trong bốn ngày thôi nhưng khóa tu đã mang lại rất nhiều chuyển hóa và trị liệu.

Trước khi rời Botswana, chúng con có cơ hội được tham quan các khu bảo tồn thiên nhiên và tận mắt ngắm nhìn cuộc sống của vô số loài động vật hoang dã đang được bảo vệ ở đây như: đà điểu, linh dương, lợn rừng… Hạnh phúc nhất là được ngắm những chú hươu cao cổ giữa môi trường thiên nhiên, chúng thật điềm tĩnh và bình an. Con có cảm giác như mình đã bước vào một không gian và thời gian khác của hơn một ngàn năm trước. Chúng con cũng được tham quan và học hỏi thêm về những ngôi làng truyền thống với những chiếc chòi được làm bằng đất lợp lá. Đối với con, đây là lần đầu tiên con được đi hướng dẫn khóa tu mà chỉ có hai người trong đoàn, con thấy mình trưởng thành rất nhiều. Con được học hỏi và nương tựa vào sư anh của con. Chuyến đi giúp cho tình huynh đệ giữa hai anh em chúng con thêm sâu sắc.

Nhìn chung, chuyến đi này là một kinh nghiệm rất giàu có đối với chúng con. Chúng con học hỏi được rất nhiều từ văn hóa địa phương, ngay cả khi chúng con chia sẻ sự thực tập của mình. Chuyến đi chấm dứt với một buổi họp mặt rất dễ thương của tăng thân. Chúng con cảm nhận như chúng con và những người bạn ở đây đã từng là bạn đạo với nhau từ lâu và chúng con chúc nhau nhiều hạnh phúc và an vui. Một bạn chia sẻ: “Chúng con không biết cuộc hành trình sẽ đưa chúng con đến đâu, nhưng với những tấm lòng cởi mở và những nụ cười, chúng con sẽ đi từng bước chánh niệm”.

Chúng con vừa biết tin là kể từ chuyến đi ấy, tăng thân Botswana tiếp tục sinh hoạt thường xuyên và đã có một tăng thân mới tại thành phố Johannesburg, Nam Phi. Gần đây họ đã tự tổ chức một khóa tu chung cho hai tăng thân và hy vọng rằng quý thầy, quý sư cô sẽ về thăm họ trong năm 2015.

Bài được chuyển ngữ từ tiếng Anh