Ngồi yên

Trích trong sách “Hỏi đáp từ trái tim” của Sư Ông Làng Mai

Tôi bận việc từ sáng đến tối, không có cơ hội ngồi yên một mình?

Làm sao mà tôi có cơ hội thực tập ngồi trong im lặng? Im lặng phát xuất từ bên trong chứ không đến từ bên ngoài. Im lặng không có nghĩa là không nói chuyện hay không làm gì cả. Im lặng là khi ta không bị xao động, không tán loạn, hay không có những tiếng nói thì thầm trong nội tâm. Nếu ta thực sự im lặng được thì bất cứ hoàn cảnh nào ta cũng có thể vui trong im lặng. Có những lúc ta nghĩ là ta đang im lặng và xung quanh cũng im lặng nhưng thực sự ở trong đầu ta đang nói. Đó không phải là im lặng. Sự thực tập là làm sao để ta có được sự tĩnh lặng nội tâm trong tất cả mọi hoạt động mà ta đang làm. Hãy thay đổi cách ta suy nghĩ, cách ta nhìn. Ta cần nhận ra rằng, sự im lặng phải phát xuất từ trong tâm mà không phải vì không nói. Ngồi ăn sáng có thể là một cơ hội để ta thưởng thức sự im lặng. Mặc dù xung quanh ta mọi người đang nói chuyện nhưng bên trong ta vẫn có thể hoàn toàn im lặng.

Đức Bụt có cả ngàn đệ tử vây quanh. Mặc dù, Bụt cùng đi, cùng ăn uống, sinh hoạt với các đệ tử nhưng Ngài luôn luôn an trú trong im lặng. Bụt có dạy rất rõ rằng: “Người biết sống một mình, biết sống tĩnh lặng, không có nghĩa là người đó phải vào sống trong rừng sâu”. Ta có thể sống trong tăng thân hay giữa phố chợ mà vẫn tận hưởng được sự yên tĩnh. Người biết sông một mình, không có nghĩa là không sống chung với ai cả. Người biết sống một mình là người biết an trú vững chãi ngay trong giờ phút bây giờ và ở đây. Ý thức rõ những gì đang xảy ra. Dùng chánh niệm để nhận biết mỗi cảm thọ, mỗi ý tưởng đang phát khởi trong tâm. Ý thức những gì đang xảy ra nhưng an nhiên, tự tại, không đánh mất mình. Đó định nghĩa của sự thực tập sống một mình của Bụt. 

Không bận về quá khứ. Không rong ruổi tương lai. An trú bây giờ và ở đây. Thân tâm hợp nhất, ý thức được những gì đang xảy ra trong giờ phút hiện tại. Đó đích thực là biết sống một mình.

Đừng tìm về quá khứ
Đừng tưởng tới tương lai
Quá khứ đã không còn
Tương lai thì chưa tới
Hãy quán chiếu sự sống
Trong giờ phút hiện tại
Kẻ thức giả an trú
Vững chãi và thảnh thơi.
Phải tinh tiến hôm nay
Kẻo ngày mai không kịp
Cái chết đến bất ngờ
Không thể nào mặc cả.
Người nào biết an trú
Đêm ngày trong chánh niệm
Thì Mâu Ni gọi là
Người Biết Sống Một Mình.