Món quà tăng thân

Bài viết sau đây của cô Gisele Theriault, người Canada, là một vị Tiếp Hiện tập sự, hiện đang là thiền sinh tham dự 3 tháng an cư kiết thu 2025-2026 tại xóm Mới. BBT chuyển ngữ từ nguyên bản tiếng Anh “The Gift of Community” https://justbkind.substack.com/p/the-gift-of-community

Bạn hiền thương,

Mong rằng đã có nhiều điều thuận lợi đến với bạn để thân tâm bạn nhẹ nhàng, thư thái và an lạc.  

Trong tuần  qua, tại  Làng Mai Pháp, đại chúng bận rộn không thể tưởng tượng được bạn à. Thứ Sáu tuần trước, Sư cô Bảo Nghiêm, một sư cô lớn tại xóm Mới đã xả bỏ báo thân. Vì vậy nên tất cả mọi người đã bỏ ra nhiều tâm huyết để tạo nên một khung cảnh thật đẹp và long trọng, nhằm tôn vinh cuộc đời tu tập của Sư cô.

Trong năm ngày sau đó, quý sư cô xóm Mới và xóm Hạ đã liên tục túc trực bên cạnh nhục thân của Sư cô được quàn tại thiền đường (Trăng Rằm, xóm Mới) rất trang nghiêm. Nhiều lễ hộ niệm siêu độ và một buổi chia sẻ những kỷ niệm quý báu với Sư cô đã diễn ra thường xuyên trong năm ngày đó. Sau cùng, tất cả mọi người đã tiễn đưa Sư cô đến nơi hỏa táng để cử hành lễ tiễn biệt cuối cùng.

Những thiền sinh dài hạn, trong đó có tôi, đã cùng với quý thầy, quý sư cô Làng Mai dự buổi lễ cuối cùng đó. Tôi giúp lái một chiếc xe van 9 chỗ đi sau chót trong một đoàn xe đưa Sư cô ra nhà hỏa táng. Chứng kiến đoàn xe dài này di chuyển trên những con đường làng trong suốt 45 phút đến nơi có nhà hỏa táng, thực sự đã làm tôi rất xúc động.

Thật là đặc biệt khi chứng kiến cách tăng thân vận hành như một cơ thể, trong đó các tế bào đảm nhận những nhiệm vụ trong các buổi lễ, tiếp tục tu tập an cư một cách đúng mức nhưng đồng thời vẫn có mặt để chào đón và chăm sóc những thiền sinh đến tu tập hàng tuần với một nụ cười.

Nếu việc trở thành một phần trong tổ ong tuyệt vời được sắp xếp một cách khéo léo này để hỗ trợ nhau cuối cùng lại là bài học lớn nhất mà tôi nhận được từ khóa an cư ba tháng, thì quãng thời gian mà tôi ở đây thật sự rất đáng giá. Tôi đã chứng nghiệm rằng pháp môn tu tập không tách rời đời sống hằng ngày, mà chính là đời sống hằng ngày

Hiện tại tôi đang tập sự để thọ giới Tiếp Hiện, do vậy tuần lễ đó đã đem lại cho tôi một cái thấy vô cùng sáng tỏ là khi ta biết ta không phải là một thực thể riêng biệt mà ta đang tương tức với tất cả những cái khác, những khổ đau của ta tự nhiên được giảm thiểu. Giáo lý này gần đây đã đi vào xương tủy của tôi. Nhân và quả, cái này có vì cái kia có. Tôi ở trong bạn, và bạn ở trong tôi.

Ngày thứ Năm, chúng tôi được nghe bài pháp thoại cuối cùng của Sư cô Tuệ Nghiêm tại Làng Mai Pháp. Sư cô đến Làng Mai từ khi còn rất trẻ, và sau hơn 25 năm ở đây, Sư cô sẽ chuyển sang trung tâm ở Úc. Thật đáng tiếc cho tất cả chúng tôi, những người trân quý sự có mặt và năng lượng tu tập của Sư cô, nhưng lại rất may mắn cho các thiền sinh ở Úc.

Bài pháp thoại của Sư cô rất rõ ràng và đi thẳng vào trọng tâm. Sư cô đặt cho chúng tôi những câu hỏi như tại sao chúng tôi đến tham gia khóa an cư, hạnh nguyện của chúng tôi là gì, và sự thực tập đối với chúng tôi chính xác là gì.

Sống theo chánh pháp là thực tập có mặt một cách chánh niệm trong từng việc mình làm. Pháp môn này có thể được áp dụng vào mọi điều, mọi hành động, lời nói hay ý nghĩ. Muốn có chánh niệm, ta phải có chánh niệm về một điều gì đó. Chánh niệm chuyên chở trong nó một ước muốn được hoàn toàn có mặt, và sẵn sàng đi sâu hơn bất cứ khi nào có thể. Và điều này là điều mà lúc nào ta cũng có thể làm được.  

Mỗi người đến các trung tâm tu học của Làng Mai trên khắp thế giới đều mang theo những ước nguyện khác nhau. Có người đến với mong muốn đời sống của mình có thêm sự hòa hợp; có người muốn đào sâu hiểu biết, nuôi lớn từ bi, tăng trưởng sự chuyên cần, muốn tâm mình cởi mở hơn hay rèn luyện khả năng chú tâm. Có người đến để thực tập hơi thở, ôm ấp và chăm sóc nỗi khổ niềm đau, học cách buông bỏ, tập tha thứ, hay chuyển hóa tập khí. Có người đến để nuôi dưỡng tâm cầu học, rộng lượng, hoặc để tiếp xúc với bản tính tự tâm. Khi được thực tập và nuôi dưỡng những ước nguyện ấy trong tăng thân, lợi lạc mang lại sẽ sâu sắc và lớn hơn rất nhiều so với khi ta chỉ đi một mình trên con đường ấy.

Sống, thực tập và thực hiện bất kỳ ước nguyện nào trong tăng thân cũng đều đem lại nhiều lợi lạc hơn so với những gì mà mình đạt được nếu phải thực hiện nó một mình. 

Sẽ như thế nào nếu ta đem một ước nguyện vào sự thực tập? Có thể ta sẽ học thêm nhiều cách để có chánh niệm hơn trong khi ngồi thiền, hay trong khi mỉm cười. Chúng ta có thể thực tập ái ngữ, lắng nghe sâu hơn. Ta có thể học cách làm bạn với khổ đau của chính mình hay tạo không gian để yểm trợ một người đang đau khổ. Viết nhật ký, đặc biệt là ghi lại lòng biết ơn, là một pháp môn rất mầu nhiệm. Làng Mai có pháp môn “Làm mới” rất hiệu quả để giúp ta hóa giải những khó khăn, hiểu lầm. Về đây tôi cũng học cách nương tựa vào những gì có thể yểm trợ cho mình, thưởng thức sự tĩnh lặng của thời gian im lặng hùng tráng, tinh tấn hơn trong sự thực tập giới luật và tập buông bỏ. Ở đây có đủ không gian cho tất cả mọi người.

Hầu hết những pháp môn này đều có thể được áp dụng trong đời sống hằng ngày, ở bất cứ nơi đâu. Có sự yểm trợ của tăng thân, ta có thể thực tập dễ dàng.

Chúng ta đang sống trên quả địa cầu này trong thời kỳ có rất nhiều căng thẳng và xáo trộn đối với trái đất và toàn thể sự sống trên mặt đất. Sự toàn vẹn của sự sống con người đang bị đe dọa bằng vô số cách. Mỗi ngày, chúng ta đều đối diện với những tin tức về xung đột, chia rẽ và tàn phá môi trường. Rất dễ cảm thấy nhụt chí, rơi vào cảm giác tuyệt vọng hoặc tê dại. Thế nhưng chính những lúc như vậy, tiếng gọi thúc giục ta quay về với lối sống cộng đồng, với sự thực tập chánh niệm và với sự tu tập tâm linh càng trở nên thúc bách.

Đó lại càng là lý do để nuôi dưỡng và phát triển một cộng đồng có khả năng yểm trợ cho sự tỉnh thức của con người cao quý nhất nơi ta – hay cái vô ngã trong ta. Tăng thân là nơi nhắc ta nhớ lại bản chất đích thực của mình, với lòng từ bi là căn bản, là nơi ta luôn có thể trở về để giúp nhau ôm ấp khổ đau một cách nhẹ nhàng, tiếp xúc với giây phút hiện tại để nhận ra rằng đâu đó niềm vui và hạnh phúc vẫn đang có mặt cho ta.

Trong một thế giới quá nhấn mạnh chủ nghĩa cá nhân và sự chia cách, việc tìm ra, nuôi dưỡng hay phát triển một tăng thân có thực tập đã trở thành một điều có ý nghĩa rất sâu sắc và cấp thiết. Khi chúng ta bước đi, thở và mỉm cười cùng nhau trong chánh niệm, thì đó chính là sự phản kháng thầm lặng trước những năng lượng của sợ hãi và chia rẽ.

Nếu tất cả chúng ta tiếp tục nhìn dưới ánh sáng của tương tức, thì những hoa trái của sự thực tập có thể lan tỏa ra khắp gia đình, xã hội, và cả cho Đất Mẹ.

Từ Pháp Quốc, xin gửi tới bạn bức thư này với tình thương, một bông sen búp và một nụ cười.

Gisele