Làng Mai Thái Lan
Tên trung tâm ở Thái là International Plum Village in Thailand, nhưng mình hay gọi là Làng Mai Thái. Bây giờ khi nghe người ta nói “con đã tới Làng“ thì mình hay hỏi lại là Làng nào: Làng Mai Pháp hay Làng Mai Thái. Hiện nay Làng Mai Thái đã trở thành một trung tâm tu học phồn thịnh. Có nhiều người Việt làm chức cao trong chính quyền Việt Nam ưa ẩn danh qua bên Làng Mai Thái tu tập, vì họ đọc sách của Thầy rất thích. Cũng có nhiều gia đình có người thân làm công an qua Làng Mai Thái tu tập. Đại gia hay bình dân nghèo khó đều qua bên Thái tu tập thoải mái. Bên Thái mình cũng kết hợp với tinh thần văn hoá Việt Nam, tức là ai đóng góp được bao nhiêu thì đóng góp, như là đóng 15$ cho nguyên một tuần. Người Thái thì không phải đóng góp vì mình muốn trả ơn cho đất nước Thái đã cưu mang mình, nhưng họ cũng cúng dường như những người Việt Nam có khả năng muốn cúng dường thêm.
Làng Mai Thái bây giờ rất đông, không đủ chỗ nên có một số đại gia phụ với mình mua thêm đất để mình có thể cất thêm thiền đường. Thiền đường thì chưa cất được vì mình xây cất nhiều quá nên vượt khỏi quy định cho phép của chính quyền. Do đó có thêm đất thì mới có thêm diện tích được phép xây cất. Vì vậy thiền đường hiện giờ quá nhỏ vì thiền đường hồi xưa là nhà ăn nhưng vì Thầy bị đột quỵ, mình nghĩ thiền sinh không tới đông nữa nên sửa tầng trên của nhà ăn thành thiền đường rộng hơn.
Ở Làng Mai Thái mỗi năm có hai khoá tu cho người Việt: khoá tu Tết (mồng 2, mồng 3 và kéo dài tới mồng 7, mồng 8) và khoá tu Mùa Hè (từ 25, 26 tháng 6 tới 2, 3 tháng 7). Ngoài ra còn có các khoá tu xuất gia gieo duyên cho con nít Thái (7 ngày) và người lớn (3 tháng). Một khoá tu nói tiếng Anh dành cho cư sĩ Đông Nam Á được tổ chức mỗi cuối năm. Một khoá tu nữa dành cho người Thái cũng được tổ chức. Ngoài ra cũng có các khoá tu không định kỳ dành cho thầy cô giáo, giới y khoa, doanh nhân… có khi tổ chức trong tu viện, có khi tổ chức ở bên ngoài. Mỗi tháng mình cũng tổ chức ngày quán niệm ở Bangkok cho phật tử Thái ở đó.
Ngoài ra Làng Mai Thái cũng tham dự tổ chức khoá tu hàng năm cho Indonesia, Philippine, Mã Lai… và tham gia các sự kiện của trường Đại học Maha Chulalongkorn.
Người trụ cột ở Thái Lan là sư cô Linh Nghiêm. Sư cô Linh Nghiêm là người Thái tốt nghiệp đại học và làm giám đốc chương trình Liên Hiệp Quốc Phát triển và Cứu trợ người Lào của Liên Hiệp Quốc. Khi gặp pháp môn của Thầy thì sư cô thích quá nên xin xuất gia. Sư cô rủ mấy sư cô Làng Mai qua Thái để hướng dẫn khoá tu. Lâu lâu sư cô dẫn được năm, bảy người làm khoá tu và báo chí có khen nhưng mình vẫn không cắm rễ được ở Thái.
Tuy Thầy đã được chính quyền mời về nước nhưng thấy tình hình chính trị Việt Nam còn khó khăn nên sư cô Linh Nghiêm đề nghị chọn bên Tu viện Bát Nhã chừng năm em xuất gia nam và năm em xuất sĩ nữ đi Thái học tiếng Thái và thăm dò tình hình nếu cần sẽ lập thêm Làng Mai ở Thái Lan. Khi chuyện Bát Nhã xảy ra, Thầy ra lệnh cho sư cô Linh Nghiêm tìm cách giúp đón và cho tá túc nhà các bạn Thái ở Bangkok trong khi chờ đợi Thầy tìm giải pháp. Mỗi ngày có khi hơn 20 em bay qua Thái từ nhiều ngả nên Bangkok cũng không đủ chỗ. Sư cô Linh Nghiêm mới nghĩ tới căn nhà nghỉ mát của gia đình mình.
Gia đình của cô Linh Nghiêm giàu, có một căn nhà ở nhà quê và hai mẫu xoài nên cho mấy thầy mấy sư cô ở đậu. Thấy nam nữ xuất sĩ ở chung như vậy không tiện, một người bạn của ba mẹ sư cô Linh Nghiêm ở cách đó 3 cây số có một căn nhà bỏ không nên bác cho mấy sư cô ở tạm. Bác tên là bác Buôn Lư.
Nhà của mẹ sư cô Linh Nghiêm cho mấy thầy ở tạm. Mấy thầy dựng một thiền đường bằng lá, vài căn nhà bằng lá để ở. Sàn thiền đường thì mấy thầy đóng đầy đinh vì không phải thợ mộc chuyên nghiệp. Ngồi thiền xong đứng dậy thì có thể bị đinh móc rách quần như không, nên mấy sư cô gọi đùa là thiền đường Hội Ngàn Đinh. Nhà bác Buôn Lư thì tốt hơn, tuy cũ nhưng mấy sư cô ở cũng được. Chỗ đó là nhà quê nên còn trăn, còn rắn nhưng mình sống hài hoà nên không có vấn đề gì xảy ra. Những ngày tháng đó các thầy các sư cô cực lắm. Làm việc miết tới giờ cơm mà ra không kịp thì còn hết cả cơm ăn vì nhà bếp còn tạm bợ, nồi to cũng chưa có để nấu đủ đồ ăn. Chân Không nhớ năm đó có các thầy từ Pháp qua Thái, Chân Không dặn mua quà tặng các sư em đang làm việc ở Thái thì ra siêu thị, hỏi mua quà gì thì các sư chú chỉ lựa hàng trăm gói mì gói thôi, để mỗi khi làm việc xong mà lỡ hết đồ ăn thì có mì gói ăn đỡ đói. Mà mua được mì gói chay cũng không dễ vì ở Thái ít người ăn chay, kể cả người tu.
Rồi mình quyết định mua một miếng đất cách đó khoảng nửa giờ lái xe. Đó là một vùng đất đá, một khu rừng phòng hộ mà cây cối giữ nước đổ về Thái Lan trước khi đi vào những hồ nước trong vùng, cho nên đất ở đó rất mắc. Miếng đất chưa tới 40 mẫu giá là 845.000USD, rồi khi mình xây nhà phải tôn trọng sinh môi nên sẽ tốn 4,2 triệu USD. Người ta nói, với hiện tượng hâm nóng khí hậu toàn cầu thì 50 năm sau Bangkok sẽ nằm dưới biển nên dân nhà giàu ở Bangkok chạy lên đây mua đất. Vì vậy cho nên đất ở đây giá mắc như vậy. Cả xứ Pháp mà mình chưa mua miếng đất nào mắc như vậy. Mấy sư cô nói:
“Mình cứ để chư Tổ dẫn dắt thôi. Sư cô cứ ngồi đây đi. Tụi con tổ chức một khoá tu doanh nhân. Sư cô thuyết pháp kêu gọi người ta phát tâm cúng dường.”
Nhưng chưa tới một năm thì chủ đất cho hay, nếu mình không mua thì họ ngưng không bán nữa. Có sáu đại gia hứa đưa vai gánh trước rồi mình sẽ trả lại từ từ. Nhưng không ngờ chỉ ba tháng sau thì người ta đóng góp đủ. Mình có tiền mua, mua xong thì mình tổ chức một khoá tu, nhà chưa có nên mình mướn resort cho mấy ông doanh nhân ở. Khoá tu đầu tiên đó là khoá tu tiếng Việt. Khi sư cô Hoa Nghiêm đi mướn resort để sắp xếp cho 300 người tới tu thì trong khu vực đó không có resort nào đủ chỗ cho cả 300 người cùng ở cả. Nhưng có một ông chủ rất dễ thương, ông để dành cả resort cho mình, lại cho sử dụng các phòng suite để kê thêm tới 12 giường trong phòng mà chỉ lấy giá như phòng thường và bao luôn cả tiền ăn. Hoá ra về sau nghe kể mình mới biết có câu chuyện rất là lạ kỳ. Một đêm ông nằm chiêm bao thấy một người như là thần đất của vùng đó hiện về báo mộng cho ông, sắp tới sẽ có một vị Đại hoà thượng tới vùng này giảng pháp, và còn dặn ông liệu bề lo liệu tiếp đón và chăm sóc cho đàng hoàng, nếu không là không được đâu. Sáng ra ngủ dậy thì có vị nữ tu sĩ là sư cô Hoa Nghiêm tới đặt vấn đề mướn resort mở khoá tu để Thầy của sư cô là một vị Thiền sư nổi tiếng đến giảng. Ông chủ resort sau khi đồng ý cho mình mượn với giá tiền rất dễ thương như thế thì tiếp tục giúp mình đi thương thuyết với các resort xung quanh để đủ chỗ cho mọi người về tu. Resort của ông là lớn nhất, ông dựng một thiền đường ngoài trời che bằng tấm bạt đủ cho hàng nghìn người. Tất cả có bốn resort cùng yểm trợ mình tổ chức khoá tu đó. Lạ kỳ hơn nữa là các vị chủ resort đều được báo mộng như ông chủ lúc đầu, thậm chí một cô nhân viên resort còn bị nhập đồng, có vị nhập vào người cô hiện lên nói cho mọi người lúc đó cùng nghe, là sắp tới sẽ có một vị Đại hoà thượng về ban phước trong vùng. Khoá tu đó hàng nghìn người Việt quy về đây tu tập rất hạnh phúc. Những câu trả lời vấn đáp của Thầy đầy tuệ giác. Tuy khi đó sự kiện Bát Nhã đã xảy ra và mình phải rời Việt Nam, nhưng khi trả lời câu hỏi vì sao mình có đất nước mà phải ra đi, thì Thầy trả lời đầy thương yêu và tin cậy, là bây giờ điều kiện thiên nhiên Việt Nam đang lũ lụt (lúc đó đang lũ lụt trong nước thật), chúng ta dừng chân tu tập ở đây, mai sau này đủ điều kiện, hết lụt lội thiên nhiên ưu đãi chỗ tu ta lại về Việt Nam. Câu trả lời không hề oán trách nhà nước một chút nào sau tất cả những gì đã xảy ra, hẳn nhiên có các ông an ninh ngồi nghe ở dưới cũng thấy tình thương đích thực nơi Thầy.
Sau thành công của khoá tu tiếng Việt đó, Làng tổ chức tiếp khoá tu tiếng Anh. Có một ông người Thái ăn mặc rất bình dân tới nói muốn cúng dường 78 triệu bahts: cỡ hơn hai triệu đô để xây cất trung tâm. Ông làm nghề kinh doanh mền và đã cúng dường rất nhiều mền cho Làng. Thầy hỏi ông tiền cúng dường là của ông hay do ông được thừa kế? Ông nói tiền của ông nhưng ông vẫn đủ tiền để công việc kinh doanh mền của ông tiếp tục sau khi cúng dường cho Làng. Chân Không nghe sư cô Linh Nghiêm thưa thì giật mình, không biết mình có nghe lộn không? Chân Không nói với cô Linh Nghiêm:
“Sư cô theo Thầy xây dựng Làng Mai từ Pháp qua Đức rồi qua Hoa Kỳ, Bắc Mỹ Châu, Canada… cho tới giờ chưa có ai cúng dường số tiền như vậy hết. Chừng nào tiền vô tài khoản của em thì mình mới biết.”
Ai dè một tuần lễ sau thì cô Linh Nghiêm báo:
“Tiền vô rồi Sư cô ơi.”
Nhờ có tiền đó nên vừa có đất xong là mình xây chỗ ở. Mình có hai cư xá nữ và một cư xá nam tại vì bên nam ít người tu hơn.
Làng Mai Thái nằm trong huyện Pakchong cách Bangkok 4 giờ xe taxi, nếu không kẹt xe thì chừng 3-3,5 giờ xe. Ở đó núi rừng bao la rất đẹp, cây cối xanh tươi nhưng mình không được xây cất nhiều tại vì đó là chỗ chứa nước cho cả vùng. Mình chỉ được xây cất 20% diện tích của miếng đất thôi nên mình phải mua thêm đất để xây thiền đường và những cơ sở khác.
Ban xây cất của Thái rất dễ thương, đồng ý đợi đến khi mình mua thêm đủ đất thì sẽ cấp phép xây dựng tiếp theo các bản vẽ đã được một nhóm kiến trúc sư giúp thiết kế và không hối thúc mình phải làm đúng thời gian đã trình xin phép trước đây. Cốc của Thầy ở Làng Mai Thái đẹp lắm, thế dựa vào núi nhìn xuống cánh rừng xa xa, trước mặt là hồ nước nhỏ, yên tĩnh chỉ thoảng nghe chuông gió và tiếng chim hót, mỗi buổi sáng đều thấm đẫm mùi hương của lá.
Làng Mai Thái là một trung tâm tu học mà Làng Mai trung ương không bỏ tiền nhiều: đất thì hoàn toàn do các đệ tử người Thái đóng góp sau khoá tu doanh nhân cho người Thái 845.000USD luôn. Những ngôi nhà của mấy thầy mấy sư cô ở là tiền đóng góp của một doanh nhân Thái. Kể như Trung tâm tu học tị nạn cho xuất sĩ con Thầy. Không ngờ đây là nơi tới tu học lý tưởng cho các Phật tử mới lần đầu tiếp xúc với pháp môn mầu nhiệm của Bụt do Thầy và các sư con trình bày. Vì thế thiền sinh Việt Nam không ngại xin hộ chiếu để có thể đi Bangkok, đi ba giờ xe buýt tới tu học cả tuần. Người này tu học chuyển hoá tánh tình biết điều hơn, vợ chồng lắng nghe nhau hơn nên bà rủ ông, ông khác rủ được vợ con cùng đi. Chưa có chỗ ngủ đàng hoàng thì mình làm những ngôi nhà bằng lá mà hễ có lá thì… có rắn cho nên mình sợ, muốn xây bằng gạch đàng hoàng. Mình tính vay tiền để xây nhà cho những vị khá giả ở Việt Nam muốn qua tu học cho con cái họ trở nên người tốt trong xã hội. Có một số người cho mượn không có lời. Trong một khoá tu có mặt sư cô Chân Không, sau khi Chân Không giảng xong thì có một vị cư sĩ Việt Nam khá giả và theo Phật giáo Tây Tạng tới xin gặp Chân Không nói, khi con gái của cô mất, cô cầu nguyện, niệm Phật mà không hết khổ dù cô cũng đã thuộc lòng Kinh Kim Cương. Cô đó thấy pháp môn “không sinh không diệt đừng sợ hãi” của Thầy hay và đơn giản như vậy nên bàn với chồng muốn cúng dường một số tiền để xây thiền đường cho rộng hơn. Sau mình năn nỉ họ cho mình khoan xây thiền đường mà xây nhà cho cư sĩ tới ở. Cuối cùng thì mình xây được một cư xá ba tầng khá tốt cho cư sĩ. Kỳ này rút kinh nghiệm nên mình xây nhà có tường, có nóc ngói đàng hoàng, giường tầng sạch sẽ, có bàn, có tủ khoá để cất đồ. Một phòng có bốn giường tầng cho tám người, có quạt máy, có nhà vệ sinh bên ngoài cách 5, 7 thước.
Chân Không nhớ bữa đầu tiên Thầy về tới Thái Lan thì Phật tử Việt Nam qua Thái thăm Thầy đông quá thấy rất là thương. Ban đêm, ngoài trời, trên nền đá lởm chởm, người ta làm những cái mùng to 2 thước bề ngang, 10-15 thước bề dài. Giường nằm là các miếng sạp gỗ làm bằng gỗ thông mềm mà nhà thầu xây cất hay dùng để dùng xe xúc khiêng nguyên một mét khối gạch. Trải sạp trên nền đá lởm chởm cho cân bằng. Xong quý thầy mua thêm nệm mousse loại 7cm dày trải lên trên để cô bác nằm ngủ như cá hộp, nửa thước một người, thấy rất tội nghiệp! Lúc Thầy về là tháng 11, trên núi cũng khá lạnh mà Phật tử Việt Nam khắp nơi về đông quá, thấy thương lắm. Các cư xá ni xây thành hình vuông chính giữa xây một thiền đường để các sư cô ngồi thiền khuya mà lúc ni khỏi ngồi thiền trong cư xá, phải đi lên thiền đường lớn. Trong thiền đường đó, các cha mẹ các sư cô cũng giăng mùng nằm đầy. Bây giờ mình cũng chưa dẹp bỏ những căn nhà lá đó tại vì mình có thể dùng khi có những khoá tu quá đông người. Mình vừa báo có khoá tu thì trong vòng vài giờ là đã hết chỗ nên mình cho gia đình của các xuất sĩ được ưu tiên, rồi tới gia đình có con đông cần được giúp đỡ. Mình còn làm khoá tu cho người Thái. Sư cô Linh Nghiêm là người Thái trí thức đầu tiên, sư cô có những người bạn cùng lớp, trong đó có một cô nha sĩ có chị làm bác sĩ khoa ung bướu và một bác sĩ về đường ruột. Họ tới giúp mình vì tình nhân ái và vì tình bạn với sư cô Linh Nghiêm chứ không biết về giáo lý. Mình tặng họ mấy cuốn sách của Thầy, họ đọc thấy hay, bắt đầu sửa đổi tính tình và trở thành con người dễ thương. Họ thọ Năm giới rồi từ từ thọ Mười bốn giới. Tụng giới mỗi hai tuần, tu học tinh chuyên.
Ở Bangkok có một bệnh viện tư nhân thượng thặng tên Bumrungrad. Những người giàu có ở các nước Phi Châu hay Ả Rập đều tới bệnh viện đó trị bệnh. Tiền bệnh viện rất mắc, mắc bằng các bệnh viện sang trọng bên Pháp nhưng cách trị bệnh cũng thuộc đẳng cấp cao. Bên Thái có cái hay là bệnh viện bớt 15% cho người tu. Các bác sĩ trị bệnh cho mình cúng dường không lấy tiền công nên mình chỉ trả có 10% tiền chi phí bệnh viện. Các bác sĩ ở đó rất giỏi, ví dụ một sư cô bỗng nhiên mất khẩu vị, cô không còn hứng thú ăn cơm nữa. Cô thử máu mình thì thấy mình thiếu chất DHEA và Zinc (kẽm). Cô uống thêm hai chất đó và ăn lại được rất ngon.
Nhưng Làng Mai Thái phát triển nhanh nhờ các Hoà thượng lớn của MCU ủng hộ Thầy hết lòng và cho phép Thai Plum Village như đối tác của Maha Chulalongkorn University.
Đúng ra thì mình phải thành lập trường đàng hoàng mới được làm cộng tác viên với trường Đại học Phật giáo Maha Chulalongkorn (MCU). Các vị viện trưởng, phó viện trưởng đều rất thích Thầy mình nên lập một Thiết kế đối tác giữa hai Đại học, một bên là Viện đại học Phật giáo Hoàng gia và một bên là Trường Cao đẳng Phật học Làng Mai. Thầy Nhất Hạnh đã dạy những khoá tu Mùa Đông rất có lớp lang nên mình có thể dựa vô đó. Trong 24 khoá tu Mùa Đông, Thầy đã dạy đầy đủ kinh, luận, luật. Vì vậy nếu so với các thầy của MCU thì trường Làng Mai không thua. Thầy khám phá ra kinh A Di Đà không phải được sáng tác sau này mà căn cứ trên một kinh Nam tông, trong đó Phật hỏi: “Ai tu giỏi và muốn lập một đạo tràng thích hợp với căn cơ của mình?”, thì có một thầy nói: “Mai sau con sẽ lập một đạo tràng có hoa sen đỏ, trắng, xanh, vàng nở thật to. Có những cây khi có gió thổi qua thì thuyết pháp.” Thầy nói, bây giờ mình đang thực hiện việc mà khi có tiếng chuông thỉnh lên thì mình dừng lại để tiếp xúc với hiện tại mầu nhiệm. Thầy cũng dạy rõ kinh Hoa Nghiêm, kinh Kim Cương xuất phát từ kinh nào của kinh Nam Truyền chứ không do một số thầy sáng tác và cho là lời Bụt dạy cho Long Vương hay Bụt dạy cho mẹ là phu nhân Ma Da ở cung trời Đao Lợi… Những điều dạy của Thầy rất khoa học, rất hợp với cái thấy mới về nhân chủng học chứ không cần phải tin một cách mê tín.
Thầy cử thầy Pháp Anh, một xuất sĩ trẻ trong nhóm đầu tiên được xuất gia ở Việt Nam làm trụ trì chùa Làng Mai Thái Lan. Thầy Pháp Anh có anh là thầy Pháp Lâm, em là sư cô Lộc Nghiêm, và mẹ là sư cô Toại Nghiêm đều cùng tu hết ở Làng Mai. Nhà của ba anh em và mẹ đã cúng cho Làng Mai của Thầy luôn rồi, có tên là Bây Giờ. Làng Mai Thái không chỉ có xuất sĩ người Việt mà còn có người Thái, người Trung Quốc, người Nhật tới tu.