Đứng vững trên hai chân
Thư ngày 9 -12 -2011
Ngày 9 -12 -2011, Thất Ngồi Yên, Xóm Thượng, Làng Mai.
Thân gửi các con của Thầy gần xa, khắp nơi,
Khu rừng xa xa phía trước mặt thất Ngồi Yên, lá mới chỉ rụng chưa tới 50% nên còn đẹp lắm, và cảnh tượng mùa thu vẫn còn. Sắp đến Giáng Sinh rồi mà trời chưa thấy lạnh. Năm 2011 cũng gần hết, Thầy có ý muốn viết thư cho các con của Thầy.
Mấy hôm nay các xóm ở Làng Mai rộn rịp chuẩn bị để ăn mừng Làng Mai 30 tuổi. Mười năm về trước khi ăn mừng Làng Mai 20 tuổi, Thầy trò mình đã dùng câu “ngày em hai mươi tuổi” (le jour de mes vingt ans), nhưng bây giờ thì mình đâu có thể viết “ngày em ba mươi tuổi” được, tại vì ba mươi tuổi thì lớn rồi, đâu còn nhõng nhẽo xưng “em” được nữa. Xưng anh hay xưng chị cũng không ổn, vì mình đâu dám xưng anh hay xưng chị với ai. Đức Khổng Tử ngày xưa nói:”ba mươi tuổi là tôi lập thân” được rồi, là tôi đứng vững trên hai chân của tôi rồi (tam thập nhi lập). Vậy mình có thể bắt chước Ngài để nói “Ngày đứng vững trên hai chân” được không?. Sư anh Pháp Dung đề nghị “solid on our two feet”. Sư anh lại còn đề nghị “The foundation is laid” nghĩa là đã đặt nền tảng xong rồi. Cũng có nghĩa là mình đã có thể bắt đầu xây dựng. Nhưng xây dựng cái gì? Ngày xưa Thầy đã viết: Công trình xây dựng ngàn đời, nhưng công trình, em ơi, đã được ngàn đời hoàn tất. Như vậy là khỏi xây dựng gì hết, phải không các con. Có thể là chỉ cần xây dựng tình huynh đệ. Nhưng tình huynh đệ mình đã có rồi. Nếu không tại sao mình đi qua được những khúc đường khó khăn như khúc đường Bát Nhã. Nhưng tình huynh đệ cũng cùng một chất liệu với bốn vô lượng tâm, xây dựng thế nào cho đủ. Chính Bụt và các vị bồ tát đại nhân mà cũng đang còn tiếp tục nuôi dưỡng và nuôi lớn tình huynh đệ mà. Vậy thì có lẽ để ăn mừng Làng Mai 30 tuổi, tất cả chúng ta đều cần phát nguyện xây dựng, và bồi đắp tình huynh đệ. Thứ tình này càng lớn thì hạnh phúc càng tăng. Có hạnh phúc nhiều thì ta hiến tặng được nhiều. Trồng rau, quét dọn, nấu cơm, rửa bát, xây cư xá, tổ chức khoá tu, dọn dẹp thiền đường, chùi cầu tiêu, chơi thể thao… tất cả là để nuôi dưỡng và làm lớn tình huynh đệ. Làm không phải để làm cho xong mà là để nuôi dưỡng tình huynh đệ. Ngồi thiền hay đi thiền cũng là để nuôi dưỡng tình huynh đệ. Chiều hôm thứ năm vừa rồi (8-12-2011), tại xóm Hạ các huynh đệ đã tập hợp thành nhiều nhóm để tổ chức ăn mừng Ba Mươi Tuổi Làng Mai. Nhóm thì chuyên cập nhật hóa từ điển Làng Mai, nhóm thì chuyên tổ chức nhạc hội, nhóm thì tổ chức biên tập lá thư Làng Mai đặc biệt,… có thể hàng chục nhóm như thế. Các con của Thầy khắp nơi chắc đã được mời tham dự vào các nhóm ấy. Khoá tu 21 ngày năm 2012 vào tháng sáu dương lịch cũng là một hình thức ăn mừng Ba Mươi Tuổi. Như các con đã biết đấy, khóa tu này có chủ đề là nhà Khoa học nắm tay nhà Phật học, (The sciences of the Buddha). Có những nhà vừa là nhà khoa học vừa là thiền sinh sẽ có mặt tại khóa tu, chắc là vui lắm.
Cùng với thư này, Thầy cũng gửi cho các con một bài Thầy mới viết có tựa đề là Lời cầu nguyện hướng về đất Mẹ. Đất Mẹ là một vị Bồ Tát lớn, đã từng sinh ra nhiều vị Bụt và Bồ Tát, cho nên ta phải về tâm sự với Người. Đất Mẹ có tên là Bồ Tát Thanh Lương Địa hoặc Bồ Tát Thanh Lương Đại Địa, một vị Bồ Tát tươi mát, và xinh đẹp vào bậc nhất. Và tất cả chúng ta, kể cả Bụt Thích Ca Văn, đều là con của Mẹ.
Đọc Lời cầu nguyện hướng về đất Mẹ các con sẽ thấy rõ hơn sứ mạng của Tăng Thân mình. Sứ mạng của Tăng thân mình là hiến tặng cho đời một đạo Bụt dấn thân, nhập thế, hữu hiệu. Trong ấy giáo pháp cũng như sự hành trì được dựa lên kinh nghiệm, lên sự kiểm chứng và có thể đem tới kết quả ngay trong kiếp này, ngay trong hiện tại, một đạo Bụt không cần dựa vào một đức tin, một đạo Bụt không có giáo điều, một đạo Bụt trong đó ta chỉ học hỏi và thực tập những gì có thể kiểm chứng. Một đạo Bụt loại bỏ được tất cả mọi hoang đường. Ví dụ nói tới Tịnh Độ, thì ta tiếp xúc được với Tịnh Độ và những mầu nhiệm của nó ngay bây giờ và ở đây, chứ không trông tưởng vào một cõi nước xa xăm nào đó trong tương lai. Ví dụ nói tới linh chú, thì ta chỉ thực tập những câu linh chú có hiệu nghiệm lập tức mà bản thân ta và những người khác đều có thể thấy được. Tình thương, tuệ giác, tỉnh ngộ, tình huynh đệ, lòng bao dung, tự tính vô ngã, niết bàn,… đều là những gì có thật và ta có thể tiếp xúc ngay trong giờ phút hiện tại với thân ta và tâm ta. Mỗi bước chân, mỗi hơi thở, mỗi lời nói, mỗi tư duy đúng theo chánh pháp, mỗi thời thiền toạ, mỗi thời thiền hành đều có công năng nuôi dưỡng, trị liệu và chuyển hóa có thể nhận diện được. Đạo Bụt này là một đạo Bụt có thể đi đôi với khoa học và hướng dẫn được cho cả khoa học bằng tuệ giác vô sinh, vô hữu, vô tác và vô hành. Các con nhớ theo dõi những bài pháp thoại của khóa tu mùa Đông này cho tinh chuyên, và tìm cách học hỏi thêm về các chủ đề đã đề ra trong khóa tu, để tháng sáu năm 2012 mình sẵn sàng đi vào khoá tu 21 ngày.
Đức Phật A Di Đà của chúng ta ngày nay là Mặt Trời, là Thái Dương, là đức Đại Nhật Như Lai, có hào quang vô lượng và thọ mạng vô lượng, có mặt đó cho chúng ta trong từng giây phút, trong hệ Thái dương, trên địa cầu xinh đẹp và trong tất cả chúng ta. Đó là một thực tại đang có mặt trong giây phút hiện tại, chúng ta có thể tiếp xúc bằng chánh niệm và chánh kiến ngay bây giờ và ở đây. Đó là đức Từ Phụ, cho ta sự sống và ánh sáng mỗi ngày, chúng ta không cần đi tìm Ngài ở Phương Tây, dù trên hình thức ngày nào vầng thái dương rực rỡ cũng đi về hướng Tây.
Đại Nhật Như Lai, cũng như Bồ Tát Thanh Lương Đại Địa, đều là những thực tại nhiệm mầu đang có thật. Cũng như Bụt Thích Ca, cũng như cha mẹ và Thầy của chúng ta, hai vị Bồ Tát Ma Ha Tát ấy đang được nhận diện trên bình diện tích môn, có trên có dưới, có trước có sau, có có có không, có sinh có diệt. Nhưng các vị ấy, và cả chúng ta nữa, đều có tính bất sinh bất diệt, phi hữu phi vô của bản môn, và tất cả đều có khả-năng-tính trở về bản môn bất cứ lúc nào nếu muốn, để rong chơi, và vượt thoát những ý niệm có không và còn mất.
Xây dựng đuợc tình huynh đệ, làm lớn bốn vô lượng tâm, ta làm cho Tăng thân ta trở thành một Tăng thân có thực chất, một chân Tăng. Ở đâu mà có chân Tăng là ở đấy có chân Phật. Được làm một tế bào trong cơ thể của Tăng thân là đồng thời được làm một tế bào trong cơ thể của Phật thân.
Chúng ta còn trẻ trung, chúng ta mới Ba Mươi Tuổi, nhưng chúng ta đã trưởng thành, đã có thể đứng vững được trên hai chân mình. Thầy có đức tin là chúng ta sẽ đi được thật xa. Năm 2012 đang tới với nhiều hứa hẹn tốt đẹp. Thầy ôm tất cả các con vào lòng.
Thầy,
Nhất Hạnh