Thắp sáng ngọn đèn tâm
(Ba ngày thực tập chánh niệm – Mừng ngày giỗ tổ Thiền Sư Khương Tăng Hội nhằm ngày 27, 28, 29 tháng 10 năm 2012)
Ngày thứ nhất:
Thời tiết chuyển từ mưa gió sang nắng đẹp
Buổi sáng đầu tiên của khóa tu. Con thức dậy giờ thức chúng và thấy cổ họng đau rát, con định nhờ sư em bỏ bảng bệnh để nghỉ công phu nhưng ngồi nhớ lại: à, hôm nay ngồi thiền, tụng kinh bên Từ Hiếu mà. Vậy nên con mặc áo, lấy dù đi. Lúc này trời đang mưa. Qua tới thiền đường Trăng Rằm thì con thấy đại chúng đã tĩnh tọa hết rồi. Nhẹ nhàng kiếm cho mình một chỗ ngồi và con trở về với hơi thở. Sáng nay thầy Từ Hải hô canh, giọng của thầy hay quá! Thầy làm thiền hướng dẫn cho đại chúng nữa. Khi đại chúng vừa xả thiền, đi kinh hành thì trời bắt đầu mưa lớn, mưa như trút nước, lại có cả gió, gió rít lên từng hồi, tiếng cành cây khô gãy kêu rắc rắc. Mới đầu con chỉ thấy lo lo nhưng sau đó thì lo thật. Vậy thì phải làm sao đây? Con hỏi và cũng tự trả lời: Chỉ có tu thôi. Dường như đại chúng cùng mang một ước muốn giống nhau là mong trời đẹp hơn để khóa tu được thành công. Đây cũng là một món quà vô giá để cúng dường lên Sư Tổ. Mầu nhiệm thay, trời đã hết mưa, mây đen đi đâu hết rồi, thay vào đó là cả một bầu trời quang đãng. Sau khi thời công phu là chấp tác, đúng 5h30’ đại chúng cùng nhau làm việc. Người thì quét sân, người lấy nước rửa dọn… ai cũng có công việc của mình theo sự sắp xếp của CTC (Ban chăm sóc). Các bạn thiền sinh cũng lấy chổi đi quét sân cùng quý thầy, quý sư cô.
Thời khóa ngày đầu tiên của khóa tu giống như một ngày quán niệm tứ chúng. Các bạn thiền sinh đến từ nhiều nơi như Hà Nội, Đà Nẵng, Nghệ An, Huế… Có 5 gia đình pháp đàm, mỗi gia đình mang tên một loài hoa. Giờ chấp tác buổi sáng đại chúng làm việc theo gia đình pháp đàm. Đến 7h15’ thì có chuông báo giờ ăn sáng. Sáng nay đại chúng ăn sáng tại nhà ăn. Đến 8 giờ có pháp thoại của thầy Từ Hải và sư cô Tịnh Hằng.
Thầy Từ Hải và Sư cô Tịnh Hằng chia sẻ pháp thoại
Thầy chia sẻ về bốn loại thức ăn, sư cô chia sẻ về Pháp Môn Căn Bản. Con ngồi hàng đầu, khi nhìn xuống thấy đại chúng ngồi sao ấm cúng quá, đại chúng ngồi thành hình vòng cung, hết cả thiền đường. Các em nhỏ được ưu tiên ngồi hàng đầu, con là người ngồi ké. Trước khi thầy và sư cô chia sẻ thì đại chúng được hướng dẫn hát thiền ca. Những bài thiền ca đã quá quen thuộc với chúng xuất gia nhưng khi hát cùng các bạn thiền sinh con vẫn thấy hay và rung động như lần đầu được hát. Đại chúng đang hát rất hay và sôi nổi thì phải ngưng vì giờ pháp thoại đến rồi. Trước khi thầy và sư cô chia sẻ đại chúng được ngồi thiền có hướng dẫn 15’ để cho tâm mình lắng lại. Bài pháp thoại của thầy và sư cô hay mà gần gũi giúp cho các bạn thiền sinh dễ tiếp nhận. Bên cạnh đó, lời chia sẻ của thầy và sư cô rất thật, xuất phát từ tận đáy lòng đã giúp nhiều bạn thiền sinh thay đổi được cách sống cũng như cái nhìn đối với cuộc đời. Điều này được sáng tỏ hơn khi tham dự pháp đàm, lắng nghe các bạn thiền sinh lần đầu đến tham dự chia sẻ con thấy xúc động vì những cái con tưởng như bình thường, giản đơn nhưng với người khác chẳng đơn giản chút nào, nó rất ý nghĩa. Nhiều bạn chia sẻ là rất hạnh phúc khi được tận hưởng không khí bình an, trong lành ở chùa.
Giờ thiền hành sáng nay con hạnh phúc lắm khi nhìn đại chúng. Đại chúng đứng thành vòng tròn, cùng nhau tập hát thiền ca. Con đưa mắt nhìn quanh thấy khuôn mặt ai cũng rạng ngời. Sáng nay Sư Tổ cùng đi thiền hành với chúng con.
Thiền hành quanh hồ bán nguyệt
Bữa cơm trưa nay đại chúng vẫn theo nghi thức quá đường. Con ở lại rửa dọn nhưng dù cho không có mặt đó con vẫn biết rằng năng lượng của đại chúng rất hùng. Những ai lần đầu được ăn cơm im lặng thì cũng hạnh phúc rất nhiều. Bữa cơm chiều đại chúng ăn cơm theo gia đình pháp đàm. Các thành viên của gia đình con tuy không đầy đủ nhưng không vì thế mà mất đi niềm vui. Những ai có mặt đó cũng đều cống hiến hết lòng sự có mặt của mình. Bánh canh chiều nay tuy có hơi mặn nhưng tất cả đều thưởng thức trong niềm vui. Cả gia đình ăn chiều trong im lặng, khi có tiếng chuông báo hết giờ im lặng thầy chủ tọa gia đình nói: bánh canh còn, ai đói bụng thì mời dùng thêm. Có những bạn trẻ lần đầu tiên thực tập mà giỏi quá. Gia đình con còn có nhiệm vụ rửa dọn nữa, cả gia đình cùng nhau làm việc trong niềm vui và phấn khởi.
Ăn cơm theo nghi thức quá đường
Buổi tối có Ngồi Thiền – Tụng Kinh – Sám Pháp Địa Xúc. 7h30’ mới bắt đầu hô canh nhưng 7h15’ đại chúng đã ngồi yên hết rồi. Con chỉ thấy đại chúng giỏi thôi. Con đường từ Diệu Trạm tới thiền đường Trăng Rằm đã được thắp sáng. Cả ngày hôm qua tri bảo trì đã làm việc rất tích cực để có con đường sáng cho đại chúng đi. Sau giờ công phu thì trăng đã lên cao. Bước chân ra khỏi thiền đường đại chúng ai cũng phải thốt lên là trăng đẹp quá. Ông trăng tròn lấp ló sau lùm cây, trời sáng quá. Không gian thật yên ắng, chỉ có tiếng ếch nhái đó đây. Có lẽ chúng đang cùng nhau chơi đùa dưới ánh trăng, trên bãi cỏ non. Chị em con cùng nhau ra về mà trong lòng vui như mở hội. Các bạn thiền sinh cũng thực tập im lặng hùng tráng rất giỏi. Khi chuông báo giờ chỉ tịnh vang lên thì ai nấy đều trở về với chính mình. Con trở về với góc học tập quen thuộc và giở vở công phu ra, viết lại một ngày đã trôi qua…
Ngày thứ hai:
Con có Bụt có Tổ
Bụt Tổ có trong con
Sáng nay vẫn như sáng hôm qua. Đại chúng thức dậy lúc 3h45’. Hôm nay có Tụng năm giới ở thiền đường lớn còn quý thầy thì tụng giới ở chánh điện. Thiền đường ít người hơn, quý thầy chỉ có mười người vì có như vậy buổi tụng giới mới thành. Nhưng không vì thế mà năng lượng đi xuống, màu y hậu đã làm cho thiền đường càng thêm trang nghiêm và ấm cúng. Con tin rằng 5 giới cũng giúp cho chúng cư sĩ sống tốt hơn với gia đình và xã hội. Vẫn như sáng hôm qua, sau giờ tụng giới là chấp tác rồi ăn sáng. Đại chúng cùng nhau ăn sáng tại nhà ăn của quý thầy.
Sáng nay thầy Từ Thông cho pháp thoại. Thầy nói về cuộc đời và sự nghiệp của Sư Tổ. Đi theo bài pháp thoại của thầy con thấy mình đang được sống cùng Tổ. Rứa mới biết ngày xưa tổ tiên của chúng ta giỏi như thế nào. Nhìn vào Tổ con thấy mình như được tiếp thêm sức mạnh. Năng lượng của Tổ, của đại chúng đã làm cho thời tiết trở nên đẹp. Hôm nay trời đẹp hơn hôm qua, có nắng vàng, gió mát. Nắng cũng muốn vào nghe pháp thoại nên ánh nắng đã chiếu vào thấu cả thiền đường. Thầy nói pháp thoại khi nào cũng hay. Bài pháp thoại của thầy kể còn dài nhưng đã 10h kém 15’ nên phải nghỉ để còn có giờ thiền hành. Hôm nay, giờ hát thiền ca trước khi đi thiền hành có đàn và trống. Thầy Từ Hải đánh trống, em Hải đánh đàn (Hải là cháu thầy Pháp Niệm). Thầy và em là những người đánh trống và đàn rất giỏi. Tiếng trống và tiếng đàn làm cho lời bài hát dễ đi vào lòng người. Nếu chỉ có một việc hát thôi thì đại chúng hát đến giờ cơm trưa luôn cũng được nhưng đến giờ đi thiền hành rồi. Chùa Tổ càng thêm đẹp và yên bình khi có nhiều thật nhiều bước chân an lành đặt lên mặt đất. Vẫn con đường quen thuộc ấy nhưng hôm nay con thấy đẹp và thiêng liêng quá. Sau giờ thiền hành là giờ cơm trưa. Bữa cơm trưa nay vẫn là ăn cơm quá đường. Sau giờ cơm trưa đại chúng được tham dự thiền buông thư. Trưa hôm qua đại chúng đã rất hạnh phúc được thầy Pháp Xứ hướng dẫn thiền buông thư. Trưa nay đại chúng lại có thêm cơ hội thực tập thiền buông thư dưới sự hướng dẫn của quý sư cô.
Thời khóa buổi chiều vẫn là pháp đàm. Ai cũng ý thức rằng chỉ còn buổi pháp đàm này nữa thôi nên sự chia sẻ của đại chúng sâu sắc hơn. Sau giờ pháp đàm là giờ thể dục thể thao. Chiều hôm nay cũng như chiều hôm qua, tinh thần chơi chung của đại chúng rất cao. Đúng là tuổi trẻ. Những ai tuổi có hơi cao một chút nhưng vô chơi cũng thành tuổi trẻ. Người cầm còi vẫn là thầy Từ Hải. Thầy có thật nhiều trò chơi, chơi mãi cũng không hết trò, chỉ có hết giờ thôi. Dù cho chơi có phân thắng bại nhưng không vì thế mà xảy ra tình trạng mất đoàn kết. Anh em vẫn là anh em. Có những em tuổi thật nhỏ mà chơi thật giỏi, cũng có bác tuổi thật lớn mà chơi thật trẻ. Đúng là khi đã vô chơi thì vô tranh, vô ngại. Tình huynh đệ, anh em là trên hết.
Pháp đàm
Thời khóa tối nay là Đại Thiền Trà vì trưa mai là chia tay rồi. Ngồi trong vòng tròn cùng đại chúng con thấy thật ấm cúng. Con thầm cám ơn CTC đã chuẩn bị thiền đường cho buổi thiền trà thật ấm cúng. Đưa mắt nhìn quanh con thấy quý thầy, quý sư cô lớn chẳng vắng ai. Các bạn trẻ thì thật đông. Ngồi lắng nghe đại chúng chia sẻ con nhận ra rằng hai ngày qua các bạn tu học đã gặt hái được nhiều hạnh phúc. Các em còn nói lời cám ơn đến đất Tổ linh thiêng, đến quý thầy quý sư cô đã cho các em nơi để trở về. Đúng là cuộc sống tâm linh thật khó diễn tả, chỉ có sống và cảm nhận mà thôi.
Ngày thứ ba
Ngày kỵ Tổ Khương Tăng Hội – Chia tay
Hai ngày đã đi qua với nhiều thành công, đó cũng là phẩm vật để cúng dường lên Tổ. Hôm nay là ngày kỵ Tổ. Con cảm được năng lượng của Tổ nên thấy lòng mình ấm lại và hình như ai cũng có tâm trạng đó. Bữa cơm sáng nay cũng là bữa sáng cuối cùng của khóa tu nên đại chúng cùng nhau ăn sáng tại thiền đường lớn. 8h sáng có Lễ Tưởng Niệm Tổ. Đúng giờ đại chúng y áo chỉnh tề để làm lễ. Sau khi dâng hương, lạy Bụt, lạy Tổ đại chúng được nghe thầy Từ Hải đọc tiểu sử của Tổ. Đọc xong thầy bắt bài hát về Tổ cho đại chúng cùng hát bài hát ca ngợi Tổ Khương Tăng Hội: Người gốc Giao Châu và Khương Cư, gieo hạt giống thiền mầu nhiệm trên những đồng ruộng phì nhiêu… Lời bài hát con đã thuộc mà sao hôm nay, khi hát lên con vẫn thấy như có một dòng điện tâm linh chạy trong người. Con chỉ biết nói rằng: Đó là năng lượng của Tổ. Sau khi làm lễ xong thì đại chúng đi lên chánh điện để làm lễ ở đó nữa. Quý thầy quý sư cô cùng quý vị cư sĩ đứng chật cả chánh điện. Tiếng trống bát nhã vang lên làm cho tim con đập mạnh. Sau khi làm lễ xong đại chúng cùng lạy Bụt, lạy Tổ 3 lạy rồi mới nghỉ. Lúc này mới 10h sáng nên đại chúng lại được đi thiền hành.
Ăn cơm theo vòng tròn trong ngày giỗ tổ
Hồi sáng con có nghe là hôm nay nghỉ giờ thiền hành, bây chừ lại có giờ đi thiền hành làm con vui quá. Trời đẹp quá, con đi cùng đại chúng mà thầm mong cho thời gian đừng trôi đi để ngày hôm nay còn mãi. Nhưng đâu có được. Giờ ăn trưa đến rồi. Con thấy thông báo trên bảng là trưa ni đại chúng ăn cơm theo vòng tròn nhỏ tại thiền đường lớn. Sau khi đại chúng khất thực xong thì đi lên thiền đường. Tại thiền đường, những vòng tròn đã được sắp sẵn, giữa vòng tròn có bình bông, bánh chợ cầu, bánh nậm, bánh lọc. Trong khi chờ đợi đại chúng vô đông đủ thì thầy Từ Hải, thay vì đọc những bài kệ ăn cơm thì thầy hát vì thầy đã phổ nhạc cho những bài kệ đó. Khi đại chúng đã vô đông đủ thì thầy Minh Hy thỉnh 3 tiếng chuông để đại chúng thở, sau đó thầy đọc lời khai thị còn bé Sữa đọc Năm lời quán nguyện (bản tân tu – em mới 9 tuổi). Đại chúng ăn cơm trong im lặng 15 phút đầu, khi có tiếng chuông vang lên, báo hiệu cho đại chúng biết là được phép nói chuyện nhưng đại chúng nói nhỏ đủ để cho vòng tròn của mình nghe. Cả thiền đường hôm nay như một ngày đặc biệt. Thì đúng là một ngày đặc biệt vì là ngày kỵ Sư Tổ mà. Khi đại chúng đã dùng cơm xong thì thầy Minh Hy mời đại chúng chia sẻ cảm xúc của mình vì chỉ ít phút nữa thôi là chia tay. Hình như nói đến hai chữ chia tay trong lòng ai cũng dâng lên một cảm xúc khó tả. Rất ít người chia sẻ nhưng con hiểu cảm xúc của mọi người. Nhưng cái gì phải đến cũng đến. Con cũng như đại chúng, không biết dùng từ nào để diễn tả được niềm vui và hạnh phúc của mình khi được tu tập 3 ngày cùng đại chúng. Ba ngày đã trôi qua với những thành công của sự tu học, đó cũng là nhờ vào sự cố gắng, chuyên cần của cả đại chúng. Con cám ơn Tổ, cám ơn đại chúng đã cho con những giây phút thật ấm lòng. Con thầm nghĩ: Làm sao để xứng đáng là con của Tổ. Có lẽ điều này chỉ có thể chứng minh qua hành động mà thôi. Con thầm hứa với Tổ là sẽ tu học tinh tấn để đền đáp một phần công ơn của Người, để bồi đắp và khai thông suối nguồn tâm linh mà Người đã dày công gieo trồng, để chúng con xứng đáng là con cháu, là sự tiếp nối của Người.
Con của Tăng thân
Chân Chuẩn Nghiêm
Một vài hình ảnh trong khóa tu
Dâng hương, lạy Bụt, lạy Tổ
Khất thực
Boong! Boong! Tôi là chuông đại hồng (Hát thiền ca trước giờ đi thiền hành)
Trò chơi dân gian
Bé Sữa đọc năm quán