Để làm chủ được thời gian?
Con xin được hỏi:
Con cám ơn quý thầy và quý sư cô đã luôn ở bên chúng con dạy dỗ, chỉ bảo những điều có ích. Con vẫn thường vào trang nhà www.langmai.org đọc những điều Sư Ông dạy để áp dụng vào cuộc sống. Năm nay con 22 tuổi nên còn nhiều sự non dại, nhưng càng lớn con càng nhận ra một điều rằng “cuộc sống vốn tốt đẹp nều chúng ta biết cách làm chủ nó”. Có rất nhiều người nổi tiếng đã từng nói như vậy, và đôi lúc con thấy đúng. Cũng giống như ta làm chủ được thời gian và chỉ tập trung vào hiện tại thì mọi thứ sẽ khác, nhưng con vẫn chưa hiểu rõ lắm về cách thức thực hiện và lợi ích của nó. Kính mong quý thầy, quý sư cô chỉ dạy.
Sư cô Vịnh Nghiêm chia sẻ:
Bạn thương mến ơi!
Cái tuổi 22 thật đẹp, tràn đầy sức sống và nhiệt huyết, mình thương cái tuổi thanh niên này lắm. Hiện giờ Vịnh Nghiêm cũng đang là một người trẻ, đang thực tập và sống bằng sự hăng say như bao người trẻ khác. Nhận được câu hỏi của bạn mình rất vui, vì chúng ta cùng lứa tuổi lại cùng thao thức về cuộc sống, do đó dễ chia sẻ với nhau hơn bạn nhỉ?
Xuất gia ở tuổi 18 và bây giờ là sư chị của nhiều sư em rất trẻ ở tuổi 22, nhận thức của mình về cuộc sống đã thay đổi nhiều. Ngày trước Vịnh Nghiêm ít cười và khó tính lắm, bây giờ Vịnh Nghiêm là người hay cười và dễ thương hơn trước một chút rồi. Bạn biết vì sao không? Vì càng ngày Vịnh Nghiêm càng thấy kính yêu cuộc sống và thương quý cái giây phút hiện tại này nhiều hơn. Nếu để dành trang giấy này để nói mình hạnh phúc và trân quý cuộc sống này như thế nào thì mình chỉ nói về cái giây phút hiện tại này thôi. Khi đặt bút viết thư cho bạn thì mình cũng viết trong ý thức rằng mình đang sống trong giây phút hiện tại, mỉm cười với Phương Thảo và mỉm cười với hiện tại.
Chúng ta cùng nhau chiêm nghiệm nhé: ngay bây giờ là 7h tối. Vịnh Nghiêm đang ngồi bên bàn học để viết thư cho bạn, thì chúng ta nói rằng 7h là hiện tại, còn lúc 6h vừa mới qua là quá khứ và tí nữa lúc 8h là tương lai. Chẳng mấy chốc ngồi bên bàn học thì một tiếng đồng hồ đã trôi qua, bây giờ là 8h tối rồi, Vịnh Nghiêm vẫn còn đang viết thư cho bạn đây. Vậy thì lúc 7h đã trở thành quá khứ rồi còn hiện tại đang là 8h_cái thời gian mà ta cho là tương lai lúc ta đang ở lúc 7h. Cái hiện tại ta nói cứ lần lượt đi về quá khứ, cái tương lai mà ta nghĩ cứ dần dần trở thành hiện tại. Do đó giây phút nào cũng là giây phút hiện tại. Cả cuộc đời của chúng ta cũng chỉ là những khoảng thời gian sống trong giây phút hiện tại mà thôi. Vậy thì ta tự hỏi: mình sống như thế nào trong giây phút hiện tại để cuộc sống của mình có ý nghĩa_ đó cũng chính là câu hỏi Vịnh Nghiêm nhận được từ bạn (Cách thực hiện và lợi ích của nó).
Bạn thương mến! Cuộc sống này điều gì làm bạn hạnh phúc? Cuộc sống của bạn có nhiều điều kiện để làm bạn hạnh phúc không? Với người xuất gia thì quan điểm về hạnh phúc thật đơn giản: ngồi thiền để lắng dịu tâm tư là hạnh phúc, đi dạo để thưởng thức vẻ đẹp của thiên nhiên và bình an với bước chân nhẹ nhàng là hạnh phúc, ngồi chơi bên Thầy là hạnh phúc, uống trà với sư chị sư em là hạnh phúc, ăn cơm với các món ăn chay là hạnh phúc, đọc một quyển sách hay và rút ra nhiều điều hay để học hỏi là hạnh phúc, ngay lúc này ngồi viết thư cho bạn bên cạnh một ly nước ấm là hạnh phúc,… Nhiều, nhiều lắm, biết bao nhiêu mà kể cho đủ hở bạn! Với Vịnh Nghiêm, tất cả điều đó thật trong sáng, đơn sơ mà đầy đủ, tất cả đều nằm trong giây phút hiện tại này mà thôi. Còn bạn thì sao? Bạn thử đặt giấy bút trước mặt mình, ngồi cho yên và nhìn lại cuộc sống của mình, xem thử mình có những điều kiện hạnh phúc nào? Vịnh Nghiêm tin chắc cái danh sách ấy sẽ dài thật dài và càng thực tập thì cái danh sách ấy sẽ dài thêm nữa.
Rõ ràng, chúng ta thấy những điều kiện hạnh phúc trong hiện tại không thiếu. Vậy mà con người vẫn nhiều khổ đau, đó là tại vì người ta không biết sống trong giây phút hiện tại và đồng thời quan điểm về hạnh phúc của họ không đơn giản như chúng ta. Họ cho rằng có nhiều tiền, có địa vị, có chức quyền, có người yêu đẹp… thì mới hạnh phúc. Hạnh phúc hay không hạnh phúc là tùy ở mỗi người phải không bạn?
Quả thật, hiện tại có đầy đủ những điều kiện cho chúng ta hạnh phúc, nhưng chúng ta phải học hỏi cách sống trong giây phút hiện tại thì chúng ta mới biết cảm nhận sâu sắc. Sống trong hiện tại tức là Chánh Niệm_Pháp môn chính của truyền thống Làng Mai.
Ngay bây giờ chúng ta cùng nhau thực tập có mặt cho sự sống nhé. Bạn dừng đọc email này và quay về ý thức tư thế ngồi của bạn (trên ghế hoặc dưới sàn), lắng nghe trái tim đang đập đều để đưa máu đi nuôi cơ thể, bạn ý thức được mũi đang thở vào-ra để đưa không khí đi vào nuôi dưỡng cơ thể, duy trì sự sống. Bạn ngồi đây trước lá thư của Vịnh Nghiêm với sự nhẹ nhàng, không nôn nóng, không có ai quấy rầy hay làm bạn buồn, bạn đang khỏe mạnh, bạn đang là bạn,… Bạn có thấy những điều ấy là hạnh phúc không? Tất cả là mầu nhiệm chứ không hề tầm thường đâu bạn nhé! Nó xứng đáng cho bạn nở một nụ cười.
Đó chỉ là những chia sẻ đơn sơ về cách thực tập “có mặt cho sự sống”. Bên trong bạn có một phương tiện rất hay, giúp bạn quay về với hiện tại, đó là hơi thở. Hơi thở là cầu nối thân và tâm lại với nhau, giúp bạn thật sự sống đời sống của mình. “Thở_chúng ta cùng thở” nhé:
Thở vào bạn biết mình đang thở vào
Thở ra bạn biết mình đang thở ra
(duy trì hơi thở ý thức này thêm vài phút)
Thở vào bạn ý thức toàn thân, từ đỉnh đầu cho đến các ngón chân
Thở ra bạn mỉm cười với toàn thân mình.
(duy trì ý thức này vài phút nữa…)
Chỉ theo dõi vài hơi thở thôi mà đã thấy vui rồi bạn nhỉ? Đâu cần phải làm gì khó nhọc để tìm kiếm hạnh phúc đâu! Những lúc bài vở nhiều làm bạn căng thẳng hay bị làm phiền bởi tiếng ồn của xe cộ, những lúc bạn buồn vì một câu nói, hành động không dễ thương của ai đó hay lúc bạn giận người khác vì họ làm sai ý mình,… thì bạn thử ngồi xuống và tập theo dõi hơi thở đi, rồi bạn sẽ thấy sự thay đổi trong thân và tâm của mình liền.
Trên đây chỉ là một chia sẻ nhỏ về cách thực hành hơi thở bởi vì các phương pháp thở rất phong phú và sâu sắc. Nếu bạn hứng thú và nhận thấy lợi ích của việc tập thở, bạn hãy tự mình tìm tòi thêm ở các tài liệu của Làng Mai nhé! Ví dụ: sách Phép Lạ Của Sự Tỉnh Thức (Sách này dạy các phương pháp thở rất căn bản, kết hợp thiền và khoa học, rất thuyết phục và dễ hiểu đối với người trẻ như chúng ta).
Bạn cũng có thể tham khảo thêm sách “Chỉ nam thiền tập” hoặc “Thiền tập cho những người bận rộn” để học hỏi thêm cách thực hành chánh niệm trong các sinh hoạt hằng ngày (không nhất thiết phải ngồi thiền như người xuất gia).
Bạn là người bạn quen của trang nhà Làng Mai chắc hẳn là đã cảm nhận phần nào năng lượng sinh động và giản dị của sự thực tập Làng Mai. Dù rằng đã biết rõ hạnh phúc, vững chãi, thảnh thơi là những gì có thật khi chúng ta biết tu tập, nhưng bạn phải tự thân chứng nghiệm những điều đó bạn nhé! Bạn là người chế tác hạnh phúc cho chính bản thân, bạn hạnh phúc thì gia đình hạnh phúc, xã hội hạnh phúc. Rồi bạn sẽ hiểu được cuộc sống đẹp và ý nghĩa như thế nào. Tăng thân Làng Mai luôn luôn tin tưởng ở khả năng tiếp nhận và thực tập của các bạn trẻ.
Thay lời chào, Vịnh Nghiêm xin chép tặng bạn vài đoạn thơ trong bài thơ “Tin Vui” của Sư Ông Làng Mai- Bài thơ mà mỗi lần đọc mình đều thấy vui:
“Tin vui là bạn đang còn sống
và cây xoan đầu ngõ đã ra hoa
cây xoan ấy bạn biết không?
đã can trường đứng vững
suốt cả một mùa đông băng giá.
Tin vui là mắt bạn còn sáng, còn tốt
Và bạn có thì giờ để ngắm trời xanh
Em bé xinh tươi đang đứng trước mặt bạn
Đôi mắt long lanh
bạn hãy mở rộng hai cánh tay
ôm em bé vào lòng.
…
Một bông trà mi vừa nở phía ngoài tường
Bông hoa đang mỉm một nụ cười
rất ư mầu nhiệm
Bông hoa đang hát bài hát bản môn
Bài hát thiên thu tuyệt vời
có tai và có tâm
thế nào bạn cũng nghe được
chúng ta hãy chắp tay và cúi đầu
Để nghe tiếng hát ấy.
Hãy bỏ lại phía sau lưng những sầu đâu
Những vướng bận
Hãy đi lên như một con người tự do”.
Thương yêu và tin cậy