Tìm lại con đường

Lần đầu tiên con thấy hình ảnh Sư Ông là trên một bìa sách. Hình ảnh ấy khiến cho con ngừng lại. Con chưa bao giờ thấy một khuôn mặt như thế: vừa tươi mát như một cậu bé mới sinh, vừa sâu sắc như một ông tiên bất tử. Và trong đầu con khởi lên một ý niệm kỳ lạ: “Có thể Thầy này sẽ làm Thầy mình trong tương lai”.

Lần đầu tiên con gặp Sư Ông và tăng thân Làng Mai là ở thành phố Paris, trong buổi pháp thoại công cộng. Hình ảnh này khiến cho con dừng lại. Con chưa bao giờ thấy một nhóm người như thế: vừa tĩnh lặng như đêm khuya, vừa hùng hậu như quân đội. Và trong đầu con khởi lên một ý niệm kỳ lạ: “Có thể mình sẽ  nhập đoàn thể này trong tương lai”.

Trên đời này có bao nhiêu cuộc gặp gỡ, bao nhiêu ý muốn khác nhau, vậy thì ta nên trông cậy nơi ai và ta nên nương tựa ở đâu?

Bản thân con có niềm tin nơi luật nghiệp báo. Cái mới thế nào cũng chỉ được làm bằng cái cũ xưa. Nhưng do nguyên nhân nào con đã gặp được Sư Ông và tăng thân, do phước đức lớn lao nào con đã được xuất gia, con không biết. Con chỉ biết là con mang ơn mà thôi.

Thiền hành trên đất mới Thái Lan

Trước khi xuất gia, con dần chết khô giữa lối sống thế tục. Nhìn quanh ở đâu cũng thấy người đi nhanh nhưng nhìn kỹ lại thì không thấy con đường nào cả. Con nhìn thấy đời sống vật chất đang tiêu thụ mỗi chúng ta. Con nhìn thấy thói quen tranh đấu làm cho chúng ta càng ngày càng xa nhau. Vậy nên con chưa bao giờ lấy tiêu chuẩn của xã hội làm tiêu chuẩn của đời con. Con thường hay đi một mình, rất ít khi đi chơi, ít khi tiếp xúc. Tính cô đơn này đã từng là áo giáp cho con tự vệ… nhưng có khi lại là dao sắt cắt vào trái tim. Và mặc dù con đã ít tiếp xúc, mặc dù con tránh được rất nhiều tệ nạn mà bạn bè đã rơi vào, con vẫn gây ra nhiều lỗi lầm. Trong độ tuổi thanh thiếu niên, rõ ràng con đã không có chút cảm hứng nào để chạy theo guồng máy của xã hội. Khi thầy cô giáo hỏi: “Tại sao con vắng mặt trường học nhiều quá vậy? Không muốn tốt nghiệp hay sao?” Con hỏi lại: “Tốt nghiệp để làm gì?”. Lúc mười bảy tuổi con đã học xong rồi. Có người bạn hỏi: “Em là người thông minh, tại sao em không chịu cố gắng một chút mà phải thất bại thế”. Con nói:“Anh hãy nhìn thành phố này, có người đi đường này lại có người đi đường kia, tại sao chúng ta phải trách móc nhau?”.

Kỳ thực hồi đó con chưa biết con sẽ đi về đâu. Con chưa biết sẽ làm gì với cuộc sống của con nhưng con đã quyết định không sa vào lối sống phàm tục. Và trong chiều sâu tâm thức, con đã có sẵn một niềm tin: “Thế nào trên đời này cũng phải có một con đường sáng, một con đường đẹp cho con người đi theo”. Ở nhà cha mẹ con cũng rất lo lắng. Mẹ đề nghị con: “Con có năng khiếu về nghệ thuật, tại sao không làm thiết kế đồ họa?”. Con trả lời: “Làm cái đó là làm quảng cáo để bán đồ vô ích cho người ta. Con không thích!” Mẹ tuyệt vọng nhìn vào mắt con và tâm sự: “Con ơi! Có thể mười năm sau,  chúng ta sẽ nhìn lại và cười nhưng hiện tại xin con hãy giúp mẹ, xin con hãy chọn một con đường đi”. Con lấy vài giây quán chiếu lời mẹ, rồi nhìn mẹ âm thầm, trong ánh mắt có chút xót thương lại một chút nghịch ngợm và nói: “Mẹ hãy cười bây giờ đi!”

Nhớ đến tuổi thanh thiếu niên của con, con không biết con nên tự hào hay xấu hổ. Nhưng dù mình đã đúng hay sai, có một điều phải được công nhận là con đã có nhiều khổ đau. Con đã gặp nhiều khó khăn trong các lĩnh vực tâm lý, sinh lý, tình bạn, tình yêu, trong gia đình và trong trường học… Nhưng có thể nói rằng điều khó nhất đối với con là con không thấy con đường đi trong cuộc đời. Ngay trong khi con đang viết những dòng này, con phải nương về hơi thở để chăm sóc người thiếu niên ấy, ôm ấp người ấy bằng tấm lòng không kỳ thị. Ôm ấp người ấy còn là ôm ấp cả một xã hội đang bị bệnh. Ôm ấp người ấy còn là ôm ấp tất cả những người trẻ trong đó có bạn, người đang đọc những dòng này!

Khi con mười bảy tuổi, con không vào trường đại học mà cũng không đi làm, con chỉ theo cái đam mê lớn của con vào thời đó là rèn luyện và đấu cờ vua. Với sự yểm trợ của cha và câu lạc bộ, con được học với những vị thầy rất xuất sắc. Ở nhà, con tự học rất siêng năng, khoảng sáu tiếng đồng hồ mỗi ngày, có khi đến hơn mười tiếng. Thế giới cờ vua là thế giới vô cùng lý thú cho con trở về nhưng vẫn còn là thế giới của sự lãng quên chứ không phải là con đường thoát. Bên cạnh cờ vua, con còn có tâm ham học võ thuật và tập thể dục. Con coi các môn đó như những cách rất tốt để rèn luyện thân và tâm, nhưng khi con tự hỏi các môn đó có xứng đáng để con đầu tư cả một cuộc sống không, thì con không thể trả lời một cách chắc chắn.

Năm ấy mẹ con đã biết về thiền tập đạo Bụt và đã đến Làng Mai rồi nhưng chưa nói với ai. Một hôm em gái của con hỏi: “Thời gian qua, hình như mẹ hạnh phúc hơn. Mẹ đã làm gì?” Rồi mẹ mới bắt đầu nói về Làng Mai cho con gái nghe. Vài tuần sau, thật may mắn khi Sư Ông lên cho pháp thoại ở Paris, mẹ dẫn các con đi theo. Từ buổi pháp thoại ấy, hình như con chỉ nhớ tới bốn điều sau đây: Một là con đã khóc. Hai là các chữ “giây phút hiện tại” lặp đi lặp lại, và đặc biệt là cái cảm giác kỳ lạ như có một người muốn kêu mình dậy nhưng mình thức dậy không nổi. Ba là Sư Ông thích ngồi thiền cho cha. Bốn là bông hoa chứa đựng cả vũ trụ.

Vài tháng sau, em gái con đi Làng tuy cha chưa cho phép (Cha con là người Liban_Trung Đông. Khi còn trẻ, cha có ý định làm linh mục nhưng sau khi chiến tranh xảy ra, cha đi lính. Hồi đó các nhóm tôn giáo đánh nhau dữ dội và chiến tranh ấy đã tạo ra những vết thương trong lòng cha. Khi đã nhập cư vào Pháp và đám cưới với mẹ thì hai người cam kết với nhau sẽ không bắt con cái phải theo một tôn giáo nào cả, mà để cho các con tự do lựa chọn một khi đã đủ lớn. Vì vậy khi mẹ bắt đầu theo Phật, cha rất khó chịu. Sau đó cha tâm sự với con rằng nếu cha cho phép các con theo một tôn giáo khác với đạo Thiên chúa tức là cha công nhận rằng cha đã chiến đấu không có lý do. Điều này con có thể tưởng tượng rất là khó khăn. Nhưng hồi đó con chưa hiểu cha như bây giờ). Cha bực bội đến mức đe dọa kiện Sư cô Chân Không ra tòa xét xử nếu không đuổi con gái về nhà… nhưng Sư cô không chịu. Theo pháp luật của Pháp, nếu có sự đồng ý của cha hoặc mẹ là được rồi. Sự kiện này đã khiến cha cắt đứt truyền thông với em con hơn một năm và đã là một trong những điều kiện khiến cha mẹ con li dị nhau.

Do đó khi con xin phép đi về Làng, cha cũng không cho. Cha nói rằng con còn quá nhỏ, chưa đủ nhận thức và con nên chờ đợi thêm một năm nữa mới được. Con đã vâng lời cha. Năm ấy, mặc dù chưa được đi nhưng không biết vì sao mỗi khi suy nghĩ tới Làng Mai con thấy có một cảm giác rất ấm áp trong lòng.

Một năm sau con đã mười tám tuổi rồi. Con thưa với cha rằng :“Một năm đã qua, con sẽ đi Làng”. Nhưng cha vẫn không cho phép. Cha tuyên bố rằng nếu con đi thì cha sẽ không cho phép con về nhà nữa. Con khóc, con nói con không muốn mất cha… nhưng… con vẫn đi. Con sẽ nhớ hoài tâm trạng của con trong khi xếp ba lô : “Thà chết còn hơn sống mà không có tự do”. (Và đến ngày hôm nay con vẫn suy nghĩ như thế). Khi ngồi trên xe lửa con đã không biết thật sự mình đang đi đâu và cũng không biết sau khóa tu xong mình sẽ trở về đâu.

Con đến Làng Mai vào buổi tối. Con hơi ngạc nhiên vì thấy người trẻ rất đông nhưng không khí rất tĩnh lặng. Em gái con đã đón chào con. Lúc đó khóa tu người trẻ (Wake up) đã được bắt đầu một hai ngày rồi. Không có chỗ sắp xếp cho con ngủ  nên con đã ở kho thóc chùa Sơn Hạ. Ban đêm rất lạnh, gió lùa vào nhưng con rất thích, không khí miền quê làm cho lòng con thoáng trở lại. Con ngủ một mình ở tầng dưới nhưng ở tầng trên cũng có một người ở là thầy Đức Thành. Trong suốt khóa tu con không nói gì với thầy nhưng phải nói rằng thầy đã là người gây ấn tượng nhất đến con. Mỗi khi con nhìn thầy, con rất là cảm động, con có thể tiếp xúc được với một nguồn hạnh phúc rất sâu và rất lớn… Và trong lòng con có khởi lên một câu hỏi quan trọng :“Con có thể hạnh phúc bằng thầy được không?” Trong khóa tu ấy con đã được học nhiều thứ rất qúy. Con đã được tiếp xúc với mọi người một cách chân thật như con chưa bao giờ từng tiếp xúc. Con đã có thì giờ nói với em gái con rằng con rất thương em. Và quan trọng hơn cả con đã thấy được rằng loài người chúng ta có thể sống một cách khác, một cách chân thật và đầy ý nghĩa.

Sau khóa tu, con ở lại thêm vài ngày, con cũng không muốn về nữa. Nhưng con nghĩ rằng chắc mình phải trở về với cha. Vậy là con đã ráng lên xe lửa về Paris. Khi thấy con trở về, ba hôn con trên má và nói :‘‘Cha cũng không muốn mất con’”. Và may mắn hơn nữa là vài tuần sau ba cũng tái lập truyền thông lại và xin lỗi em gái con. Con học võ thật và cờ vua tiếp. Con đi tranh đấu cờ vua chỗ này chỗ kia và khi nào thắng giải thì có thể để dành tiền để chơi tiếp hay là tặng quà cho người khác. Con đã không có nhu cầu gì cho riêng con, con chỉ muốn chơi mà thôi. Con rèn luyện và đánh rất nhiều nhưng hầu như mỗi ngày con nhớ tới Làng Mai và càng suy nghĩ nhiều tới đời sống người xuất gia, càng thấy đời sống ấy rất thích hợp đối với con. Ở nhà mặc dù cha con đã rất kiên nhẫn và rất thương con nhưng càng ngày càng thúc đẩy con phải hòa nhập vào xã hội, không thể chỉ chơi như thế mà thôi.

Có một hôm cha hỏi :“Con thích làm gì nhất trong cuộc sống?’’. Con nói :“Con thích rèn luyện con người con !’” Cha nhìn con thật lâu. Ôi lâu thật là lâu! Và trong con cảm thấy rằng cha không hiểu con. Nhưng nhìn lại con thấy mình thật may mắn có được một người cha đã dành thì giờ để đặt câu hỏi ấy một cách chân thật.

Khoảng mười tháng sau, con trở về Làng với ý định xuất gia. Nhưng đó chỉ là lần thứ hai con được đi Làng và trong lòng vẫn còn một số nghi ngờ: “Làng Mai có thật sự giống mình nghĩ hay không? Mình có thật sự sẵn sàng cam kết theo con đường này suốt đời hay không? Mình có thật sự hiểu việc xuất gia là gì chưa? Và mình có biết tương lai sẽ như thế nào không?” Và càng suy nghĩ như thế càng làm cho con nghi ngờ và sợ hãi. Đến một buổi tối con ngồi trên giường và nghĩ rằng: ‘‘Tương lai không thể đoán chắc được nhưng có một điều chắc chắn là nếu muốn có hạnh phúc thì nên quyết định bằng trái tim’’. Con lấy giấy bút và viết xuống một câu :‘‘Con xin xuất gia!” Rồi con đứng lên đi thẳng vào tăng xá xin gặp thầy Pháp Linh, vì hồi ấy thầy là người con dễ tới gần nhất. Thầy ra ngoài cửa, con đưa tờ giấy ấy, thầy đọc xong rồi nói: ‘‘Em có chắc không? Em còn trẻ, có rất nhiều thì giờ để em quyết định”. Con nói: ‘‘Nếu không xuất gia thì con sẽ không có hạnh phúc’”. Một khi thầy nghe như vậy thì lập tức mặt thầy rạng rỡ lên. Thầy ôm con rồi mời con vào phòng uống trà. Hai người nói chuyện với nhau, nói về cái gì thì con không nhớ rõ nhưng con đã nhớ rằng con đã rất là hạnh phúc.

Khi ra khỏi phòng thầy, con nhìn lên thấy bầu trời đầy sao, con có cảm tưởng chắc chắn mình là người tự do nhất thế giới. Mình đã có tự do để lắng nghe trái tim mình. Mình sẽ đi về đâu, mình không có biết. Phật, Pháp, Tăng là cái gì mình cũng chẳng biết gì nhiều. Nhưng đã biết rằng con đường này là con đường chân chính.

Có nhiều người cho rằng ‘đi tu’ tức là ‘trốn đời’. Nhưng hãy nói cho đầy đủ hơn : trốn đời nào để sống đời nào? Đối với con đi tu có nghĩa là trốn đời sống lãng quên, tiêu thụ, ích kỷ, tranh đua… để đi theo đời sống tỉnh thức, đơn giản, độ lượng và xót thương. Đi tu tức là trốn đời sống giả để nếm cho được đời sống thật. Đi tu tức là trốn đời sống ràng buộc để sống tự do. Đi tu tức là từ chối tham dự vào sự mê mờ của cộng đồng để có thể mở một con đường thoát, một con đường sáng cho nhân loại.

Con kính bạch Sư Ông !

Con kính bạch Đại chúng !

Con muốn đi tu !

Cả đời con đi về hướng ấy, làm sao nói hết trong lá thư nhỏ xíu này ?

Con có cảm tưởng chúng ta được gặp lại nhau sau một thời gian quá lâu. Con thấy thật thoải mái khi ở bên cạnh Thầy và tăng thân. Con không có gì để làm ngoài ra sống cho hạnh phúc, học hiểu và tập thương. Con cảm nhận rằng con cũng có trách nhiệm trong phương hướng mà nhân loại đang tới và con biết rằng cùng với Thầy và tăng thân con có thể làm được một cái gì đó.

Một khi đã viết thư xin xuất gia này con mới thông báo cho gia đình con biết. Con đã không nói với ai trước bởi vì con không muốn bị người khác ảnh hưởng, con muốn cho sự quyết định này là sự quyết định của con. Kết quả : em con khóc, anh con im, mẹ con xỉu còn cha thì la ó… Nhưng dần dần ai cũng hiểu. Mẹ, anh và em con đã đến Làng Mai yểm trợ cho lễ xuất gia của con. Cha đã cần nhiều tháng hơn để hiểu quyết định của con nhưng bây giờ cha chơi rất thân với con và yểm trợ cho đời sống xuất gia của con.

Một cây yếu đuối cần phải trồng lại trong một vùng khác có đủ nắng, đủ mưa. Con đã giống như cái cây ấy. Con đã được trồng lại trong đời sống xuất gia hơn bốn năm rồi. Con đã được cắm rễ một chút. Con đã được hút một chút chất dinh dưỡng rồi. Và lâu lâu con bỗng thấy những lá non mọc, vài ba trái nhỏ nhỏ, ngọt ngọt xuất hiện.

Các trái cây ấy có khi được gọi là ‘pháp lạc’. Đối với con, từ khi xuất gia đến nay, không có ngày nào mà con không nếm, dù ít hay nhiều. Nó có thể biểu hiện dưới hình thức là một niềm sung sướng khi bước một bước chân có ý thức, có thể là một sự bình an trong khi nằm buông thư, cũng có thể là một niềm rung động trong khi đọc một bài kinh, hay là một tiếng cười khi chơi với các huynh đệ, nhưng cũng có thể là giọt nước mắt trị liệu làm cho lòng con êm dịu lại.

Liên hệ giữa con và gia đình huyết thống của con đã tiến bộ rất nhiều. Con cảm thấy con hiểu nhiều hơn và thương nhiều hơn gia đình. Cha mẹ và anh em, ai cũng nói họ rất hạnh phúc được đọc các lá thư con thường gửi về. Trong gia đình con ai cũng được chuyển hóa.

Con cũng biết rằng trong con vẫn còn nhiều khổ đau, nhiều tập khí tiêu cực mà tăng thân phải gánh chịu cùng với con. Cũng như con đang gánh chịu những khổ đau, những tiêu cực của các sư anh, sư em con. Nhưng chúng ta không sợ, không tuyệt vọng. Là bởi vì chúng ta đã chuyển hóa một phần đáng kể những tiêu cực ấy. Là bởi vì chúng ta có niềm tin nơi các pháp môn. Là bởi vì chúng ta có đủ hạnh phúc, đủ bình an, đủ niềm vui, có đủ tình huynh đệ để nuôi dưỡng chúng ta mỗi ngày. Là bởi vì chúng ta đã có một con đường đi. ‘Có một con đường đi’ ở đây có nghĩa là chúng ta có một lý tưởng cao đẹp và chúng ta biết làm sao để thực hiện lý tưởng ấy trong đời sống hàng ngày. Đây là một điều rất may mắn trong cuộc đời mỗi chúng ta.

Ngày hôm nay con đã biết dành thì giờ để trở về với người thiếu niên quá khứ. Con không còn muốn bỏ người ấy nữa bởi vì người ấy là cánh cửa nhiệm mầu cho con có thể tiếp xúc, cảm thông với bao nhiêu người trẻ khác đang khổ đau trên thế giới. Con mong muốn làm sao để cho càng ngày càng được vững chãi, càng có trí tuệ để có thể có mặt cho họ một cách tích cực. Con mong muốn làm sao để có thể giúp được họ như con đã được mọi người giúp đỡ. Biết ơn thì trả ơn.

Con  Chân Pháp Thệ.