Thử tìm dấu chân trên cát

Trời phương ngoại

người đi trên đất mắt nhìn trời

chim liệng từng không mây trắng bay

mt bàn tay đưa cho nắng ngọt

mt bàn tay giữ con đường mây

lá xanh tháng Tư mặt trời lọc

đi qua rừng cây mà không hay

búp tay hoa sen vừa hé mở

vũ trụ sáng nay đã ngất ngây

trà khuya bay khói, thơ không chữ

thơ chở trà lên tận đỉnh mây

núi cao mưa tạnh vùng biên ải

vi vút sau đèo gió gọi cây

đỉnh tuyết trời quang bừng cõi mộng

giác ngộ tung về đóa mãn khai

đt xa mầu nhiệm thơm tình mẹ

hoa nở trần gian ước kịp ngày.

thương bé bơ vơ mùa loạn lạc

sen vàng bướm gửi khắp trời Tây

tờ hoa nhạc hội bừng chuông trống

xóm dưới thôn trên dán chật đầy

mắc nối đường dây trăm xứ lạ

ân nghĩa bên trời mãi dựng xây

ngục thất ba trăm còn tuyệt thực

mòn chân du thuyết hết đêm ngày.

tháng Tư đồng nội trăm hoa nở

mong ước ôm đầy hai cánh tay

sắc xuân rực rỡ trời phương ngoại

thơ hát yêu thương rộng tháng ngày

gối mộng mây xa về lối cũ

ngược dòng sông lạ đến tìm ai.

Một lần tôi hỏi tác giả tại sao đi qua rừng cây mà không hay? Có phải là rừng đẹp quá làm ta quên quán niệm không? Thầy nói: “Không phải. Những khoảng rừng lá non có mặt trời lọc xuống như thế tạo nên một khung cảnh trang nghiêm và mầu nhiệm quá đỗi thành thử cảnh vật giống như cảnh vật ở nơi thiên tiên nào hoặc ở chốn thủy cung nào ấy, khiến cho mình không nhận ra đây là khu rừng mình thường đi qua trong mùa hè và đông nữa”. Có thể nói là thầy Nhất Hạnh rất say mê thiên nhiên Tây phương vào khoảng tháng Tư, khi lá non vừa lớn kịp và khi vạn vật đang chuyển mình trong mùa tuôn dậy (Thầy dịch tiếng spring). Xin các bạn đọc lại bài Trường ca Avril. Tại quê hương, ít khi lá cây được xanh mướt cả rừng như vậy, nhất là ở miền Nam. Bài thơ này viết vào tháng 4 năm 1974, hồi chúng tôi thường tổ chức các đại nhạc hội để giúp các em cô nhi ở Việt Nam:

tờ hoa nhạc hội bừng chiêng trống

xóm dưới thôn trên dán chật đầy

Chúng tôi cũng cho ra tờ Le Lotus đặc biệt in trên giấy vàng kêu gọi người đỡ đầu cho cô nhi chiến nạn:

thương Bé bơ vơ mùa loạn lạc

Sen Vàng bướm gửi khắp trời Tây

Hồi ấy tại khám Chí Hòa có ba trăm tăng sĩ tuyệt thực để gây áp lực trên Hòa hội Paris; chúng tôi cũng được Thầy phái đi các nước Hoa Kỳ, Đan Mạch, Ý Đại Lợi, Anh Cát Lợi… để vận động yểm trợ cho cuộc tuyệt thực này;

mắc nối đường dây trăm xứ lạ

ân nghĩa bên trời mãi dựng xây

ngục thất ba trăm còn tuyệt thực

mòn chân du thuyết hết đêm ngày.

Tôi còn nhớ tại Rome có ba trăm linh mục đi diễu hành mỗi vị đeo trên ngực bảng tên của một tăng sĩ Việt Nam tại khám Chí Hòa. Tinh thần liên đới quả thật rất đẹp. Hedi Vaccaro và mấy người bạn Ý của Phái đoàn đã vất vả trong lần tổ chức cuộc diễn hành này.