Lá thư Làng Mai 37 – 2014

Hành trình về Đất Thánh

Chân Trời Ngộ Không

(Các khóa tu tại Israel và Palestine – Chuyển ngữ từ tiếng Anh)

Có lần Thầy đã nói rằng: “Đức Chúa (Jesus) là đức Bụt của phương Tây.” Giấc mơ của con đã thành sự thật khi con được tháp tùng với một nhóm ba thầy và hai sư cô đi mở khóa tu ở Israel và Palestine. Con, pháp tự là Chân Trời Ngộ Không, là con trai trưởng của một gia đình di dân Cơ Đốc giáo người Croatian, được sanh ra và lớn lên tại nước Đức. Hiện nay con đang là một sa di tu tập tại xóm Thượng, Làng Mai. Trong tổ tiên Croatia của con đã có nhiều vị xuất gia theo Cơ Đốc giáo và con cảm thấy rất may mắn và biết ơn khi được có cơ hội đến viếng thăm vùng đất mà đức Chúa đã sống và dạy mọi người thương và hiểu nhau.

Bây giờ, sau hai ngàn năm, chúng con được mời về để chia sẻ pháp môn chánh niệm và tuệ giác tương tức đến hai quốc gia hiện vẫn còn đang tranh chấp và hai giống dân đã mất niềm tin nơi nhau, đang khổ đau vì hận thù và bạo động. Vào phi trường Paris, chúng con cảm nhận tình trạng này rất rõ. Một buổi phỏng vấn rất dài đã xảy ra với vô số câu hỏi về hành lý của chúng con và về mục đích của chuyến đi, những ai chúng con sẽ thăm và những nơi chúng con dự định đến. Nhiều nhân viên khác nhau đã hỏi những câu hỏi như thế với vẻ mặt nghiêm nghị; nhưng họ đều lập đi lập lại rằng tất cả là vì sự an ninh của chúng con. Tâm trong sáng và hơi thở chánh niệm đã giúp con giữ được nụ cười và sự bình an trong lúc trả lời tất cả các câu hỏi trên cho đến lúc nhân viên an ninh cho phép con gởi hành lý. Lúc ấy cô ta cũng nở một nụ cười trên môi.

Đã Về Đã Tới

israelVề đến Tel Aviv, chúng con được ban tổ chức tiếp đón rất nồng hậu. Khóa tu bắt đầu tại trung tâm Kibbuz, thời nay được sử dụng để tổ chức các khóa tu học và hội thảo. Kibbuz là một cộng đồng người Israel, tự nguyện sống và làm việc chung với nhau. Họ áp dụng chung một phương thức giáo dục, sản xuất và sử dụng chung cơ sở vật chất và bất động sản. Họ có thể đến ở và ra đi bất cứ lúc nào. Khung cảnh ở đây rất xanh tươi, yên tĩnh và rất đặc biệt; cách đây khoảng hai mươi cây số là làng Nazareth, nơi mà đức Chúa đã lớn lên. Gần đây cũng có một sở thú nhỏ với nhiều thú vật địa phương cho các thiếu nhi Kibbuz tìm hiểu, học hỏi và vui chơi.

Năm mươi thiền sinh người Israeli đã hưởng được nhiều lợi lạc từ các pháp môn thực tập căn bản như thiền ngồi, thiền đi, thiền ăn cơm và đã chế tác được năng lượng tập thể rất đẹp. Một trong những điểm nổi bật trong khóa tu là lễ Sabbath, một lễ hội Jewish chú trọng đến việc nghỉ ngơi và tưởng niệm công ơn tạo hóa của Thượng đế với một buổi tiệc, lễ thắp nến và ca nhạc. Chúng con ngồi vòng tròn với nhau trong niềm tương kính, kết hợp hai truyền thống Phật giáo và Do Thái giáo qua việc ca tụng Thượng đế và dùng nước nho thay rượu hồng. Chúng con hát, vỗ tay và cười rất nhiều. Thật là một buổi tối tuyệt vời! Tình huynh đệ được bồi đắp thêm nhờ những buổi pháp thoại đầy lòng từ bi và trí tuệ của các vị Giáo thọ, buổi Làm Mới và các giờ pháp đàm. Những buổi thực tập và sinh hoạt này đã tạo cảm hứng cho các thiền sinh dấn thân thêm vào quá trình hòa giải tranh chấp bằng phương pháp niệm, định và tuệ.

Thở và cười

Hạnh phúc với những hoa trái của khóa tu đầu, chúng con về nhà một người bạn ở Jerusalem để nghỉ ngơi. Jerusalem là một thành phố cổ của Israel và là một trọng điểm tâm linh của các truyền thống Cơ đốc, Do Thái và Hồi giáo. Từ buổi đầu bình minh nhân loại, nơi đây đã mang nhiều màu sắc văn hóa, tập quán, chủng tộc, thời trang, hương vị, âm thanh, ngôn ngữ, tôn giáo và truyền thống. Chúng con có cơ hội đi thăm một phiên chợ ngoài trời, thưởng thức một vài món đặc sản, bánh ngọt và cà phê nổi tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời cũng quan sát những chủ quán bận rộn bày bán các loại gia vị đầy màu sắc, tơ lụa, hoa quả cùng các mặt hàng địa phương. Đôi lần có người hỏi chúng con từ đâu đến. Những chiếc áo tràng của chúng con làm họ ngỡ chúng con là những tu sĩ Cơ đốc hoặc những giáo sĩ Sufi của đạo Hồi, chỉ có những chiếc đầu trọc của chúng con thì hơi khác thường. Khi chúng con trả lời rằng chúng con là những tu sĩ Phật giáo thì họ tỏ ra rất vui mừng. Họ chia sẻ rằng họ có biết về các tu sĩ Phật giáo, những con người rất bình an.

Chúng con được đi tham quan nhiều địa danh lịch sử, như nơi mà đức Chúa đã chết và sống lại, bức tường thành phía Tây, đền thờ vĩ đại Al-Aqsa và những khu phố vô cùng thú vị của thành phố có chiều dài lịch sử bốn ngàn năm này. Jerusalem là một thành phố bị chia đôi. Người Palestinians không được đi qua phía của người Israeli. Nhưng người Israeli, với sự bảo vệ của quân đội, có thể qua phía của người Palestinians, nơi có khu phố cổ nổi tiếng và bức tường thành phía Tây. Bất cứ nơi nào trong thành phố Jerusalem, chúng ta đều thấy sự hiện diện của quân đội Israeli. Những thanh niên, thanh nữ mang súng đi tuần tra, hoặc để bảo vệ những thánh tích, làm chúng con có cảm tưởng là mình đang ở trong vùng chiến tranh. Hồi tưởng lại những hình ảnh của các người khủng bố trên báo chí, con cảm nhận được phần nào nỗi sợ hãi của dân chúng trên đường phố. Bước những bước chân an bình, hiến tặng nụ cười và chế tác tình thương và sự hiểu biết trong những buổi đàm thoại là sự đóng góp của chúng con cho dân chúng và cho thành phố thú vị này.

Tâm bình, thế giới bình

israelJericho là một trong những thành phố cổ nhất thế giới, với chứng tích của những cuộc định cư 9000 năm trước kỷ nguyên. Ở vị trí 250m dưới mực nước biển, Jericho là thành phố thấp nhất thế giới. Vì Jericho ở vị thế trung lập, dân Palestinians và Israeli có thể đến đây mà không phải qua điểm xét duyệt của quân đội. Tại đây, chúng con đã tổ chức một khóa tu với nhiều thử thách nhất chuyến đi. Có sáu mươi thiền sinh trẻ người Israeli và Palestinian, trong số đó có những vị chưa từng giao tiếp với những giống dân khác. Một số các bạn trẻ Palestinian đã từng là những thành viên hoạt động tích cực cho phong trào kháng chiến, chịu trách nhiệm cho những cuộc biểu tình bạo động và những vụ khủng bố bằng bom.

Điều này làm con nhớ lại thời nội chiến tại đất nước con, Croatia trong thập niên 1990. Những người theo đạo Cơ đốc, Hồi và Chính thống từng sống an lành với nhau trong nhiều thập niên, đã đánh, giết nhau và cho đến sau này, không ai tin tưởng ai, ngay cả chính người hàng xóm của mình. Một vài anh em họ hàng của con cũng đã từng tham gia cuộc nội chiến này và gia đình con, cũng như nhiều gia đình khác vẫn còn đang khổ đau vì những vết thương nơi thân và nơi tâm thức do chiến tranh gây ra. Vì vậy con đã ý thức được khổ đau đang hiện hữu trong tâm các bạn trẻ này do sáu mươi năm tranh chấp và nhiều người trong gia đình và bè bạn đã từng là nạn nhân.

Tuy nhiên, các bạn trẻ đến dự khóa tu đều là những người có tâm cởi mở và muốn tìm hiểu xem pháp môn chánh niệm có thể giúp họ cải tiến tình trạng của họ ra sao. Tất cả đều thích các pháp môn căn bản và không bao lâu, đã học ngồi, học đi và học ăn có chánh niệm. Trong các buổi pháp thoại về đề tài tương tức và trong buổi thuyết trình về Năm giới, chúng con đã cống hiến những cái thấy sâu sắc hơn về phương pháp an trú trong giây phút hiện tại để chế tác tình thương, sự bình an và năng lượng từ bi cho tự thân. Trong những buổi pháp đàm, chúng con rất cảm động khi chứng kiến sự khéo léo của các bạn trẻ này khi họ trình bày những điều họ quan tâm và lo lắng mà không đổ lỗi hoặc phán xét người khác. Chúng con cùng nhau bày tỏ lòng biết ơn của mình đối với cơ hội được ngồi với nhau để chia sẻ ý kiến và tìm cách cùng xây dựng một tương lai an bình. Con thấy được lòng quyết tâm dũng mãnh của họ. Được lắng nghe người trẻ vượt thắng sự sợ hãi trong họ để tìm phương hướng tạo tác hòa bình cho cộng đồng làm con rất sung sướng. Điều này đã tạo cảm hứng cho con với ước muốn trao tặng pháp môn thực tập này đến các bạn trẻ đang khổ đau trên đất nước con.

Khóa tu chấm dứt sau buổi ngồi chơi vui nhộn với nhiều ca khúc, vũ điệu, kể chuyện và đọc thơ của mọi văn hóa hiện diện ở đây. Mọi người trao đổi số điện thoại và điện thư rồi thực tập thiền ôm với nhau. Chúng con rời khóa tu với niềm tin rằng các bạn trẻ sẽ tiếp tục con đường thực tập này với nhau trong an bình.

Với nhau ta là một

Những ngày quán niệm được tổ chức xen kẻ các khóa tu tại nhiều thành phố khác nhau của người Israeli và Palestinians. Chúng con di chuyển bằng xe nhỏ hoặc xe buýt và có cơ hội được ngắm nhìn nhiều vẻ đẹp và ân huệ của thiên nhiên ban tặng; từ bờ biển đẹp tuyệt vời về phía Tây đến những cánh đồng xanh ngát và nhiều mưa phía Bắc qua vùng sa mạc hùng vĩ về phía Đông và phía Nam. Nơi đây có biển Chết, một hồ lớn với lượng nước rất mặn, mặn đến nỗi không sinh vật nào sinh sống trong đó được. Duy chỉ có con người thưởng thức được và nhiều người đã đến nằm nổi trên mặt biển từ giờ này qua giờ khác để đọc sách. Mặt biển ở đây thấp hơn mặt biển thông thường đến ba trăm mét cho nên rất khó bị cháy nắng. Thật là mầu nhiệm!

Từ hơn ngàn năm nay, giống dân Do Thái sinh sống ở khắp nơi trên thế giới. Trong ngày quán niệm, chúng con đã gặp được những vị đến từ châu Mỹ, châu Âu, châu Phi, Nga và ngay cả Lào. Họ là một cộng đồng dân cư đa văn hóa nhưng cùng chung một gốc rễ tôn giáo. Dù đến từ nhiều nơi, mọi người đều có chung những nhu yếu rất con người. Chúng con thấy được điều này trong khi giới thiệu những pháp môn thực tập như thiền hướng dẫn, thiền đi, ăn cơm trong chánh niệm, pháp đàm và vấn đáp. Họ theo dõi các buổi chia sẻ rất hết lòng và thường đặt những câu hỏi thích đáng đến việc áp dụng sự thực tập vào những tình huống đặc biệt cũng như vào cuộc sống hàng ngày.

Thật nuôi dưỡng khi được thực tập thiền đi với nhau lúc hoàng hôn ngoài bãi biển với nhóm người đa quốc tịch và đa văn hóa này, hoặc chứng kiến những gương mặt đầy căng thẳng và lo âu từ từ được thư giãn trong những buổi thực tập ăn cơm trong chánh niệm. Thiền buông thư được trình bày một cách sáng tạo và đã là một điểm nổi bật về kinh nghiệm quán thân trong thân cho nhiều người. Cuối mỗi buổi thiền tập, thiền sinh thường đến cảm tạ chúng con đã cống hiến cho họ những phương pháp đơn giản và thực tiễn để cải tiến phẩm chất cuộc sống của họ.

Không có gì phải làm, không nơi nào phải đi

Trong những ngày cuối của chuyến đi, các vị trong ban tổ chức đã mời chúng con đi tham quan thêm nhiều nơi trên đất nước họ. Chúng con đã được dùng trưa với một gia đình Beduin trong một căn lều ngoài sa mạc, gặp mặt những tác viên xã hội người Palestinian và Israeli và nằm phơi mình trên biển Chết. Chúng con cũng đã thưởng thức thêm cà phê Thổ, ăn bánh ngọt ở Jerusalem và mua quà tặng các huynh đệ ở nhà. Ngoài ra chúng con đã ngồi chơi và chia sẻ với tăng thân Israeli, thăm viếng thêm những địa điểm lịch sử và thánh tích và thưởng thức tình huynh đệ qua những tách trà.

Đối với con, giấc mơ đã thành hiện thực. Con đã được đi theo dấu chân của đức Chúa, vị Bụt của phương Tây. Thật vậy, con thường tiếp xúc được với năng lượng của Ngài, không phải ở nơi Ngài sinh mà nhiều người đang chen lấn để chụp ảnh, mà chính trong những lúc đi thiền ngoài sa mạc, hoặc ở chân đồi gần làng của Ngài, hay khi quán chiếu một bông hoa đẹp trong trung tâm thành phố Jerusalem.

Tiếp xúc với những người có trái tim nồng ấm nhưng nhiều khổ đau, chật vật với nỗi sợ hãi và lòng mong muốn hạnh phúc và bình an, đã tác động mạnh mẽ đến sự thực tập của con. Con có thể mở lòng để cảm nhận niềm đau của họ, chế tác lòng từ bi chân thật và có mặt cho họ với tất cả con người của con. Con cũng tiếp xúc được với khổ đau của chính con và của tổ tiên con. Nhờ vào năng lượng tập thể, con đã chuyển hóa những khổ đau ấy thành tình thương và sự hiểu biết đã cho con một cái thấy quý báu. Giờ đây, con biết với sự thực tập từ bi của con, con cũng sẽ thực tập cho tất cả chúng sinh và sẽ cố gắng có mặt thật sự trong giây phút hiện tại.